Đông Á lo ngại tư tưởng dân tộc chủ nghĩa của tân thủ tướng Nhật

Một vài phát biểu hiếm hoi của tân thủ tướng Nhật đã bộc lộ một ý hướng dân tộc chủ nghĩa khá mạnh, khiến Trung Quốc và Hàn Quốc quan ngại.

Tân thủ tướng Nhật Bản Yoshihiko Noda REUTERS/Toru Hanai

Như vậy, bộ trưởng Tài chính Yoshihiko Noda đã chính thức được Quốc hội cử làm thủ tướng Nhật Bản vào hôm nay, 30/08/2011. Nếu quan điểm kinh tế của tân lãnh đạo Nhật đã rõ, thì lập trường đối ngoại của ông ít được nói đến. Tuy vậy, một vài phát biểu hiếm hoi của ông đã bộc lộ một ý hướng dân tộc chủ nghĩa khá mạnh, khiến cho hai láng giềng của Tokyo là Seoul và Bắc Kinh không tránh khỏi quan ngại.

Theo nhật báo Mỹ Wall Street Journal ngày 28/08, thì tân thủ tướng Nhật Yoshihiko Noda, xuất thân từ một gia đình quân nhân, đã được biết đến như một người ủng hộ mạnh mẽ quan hệ an ninh Mỹ-Nhật. Bên cạnh đó, ông không che giấu tinh thần dân tộc chủ nghĩa của mình, cho dù điều đó có thể khiến cho các láng giềng Nhật Bản bực bội.

Vào đầu tháng Tám này chẳng hạn, ông Noda đã nhắc lại quan điểm riêng, theo đó, các lãnh đạo Nhật Bản thời Đệ nhị Thế chiến không phải là tội phạm chiến tranh cho dù đã bị tòa án quốc tế kết án khi cuộc chiến kết thúc. Vào năm 2002, trả lời phỏng vấn của báo chí, ông từng cho rằng cần phải hủy bỏ điều khoản ghi trong Hiến pháp cấm nước Nhật không được quyền có quân đội.

Là một người có ý hướng dân tộc cao độ, đương nhiên ông Noda không chấp nhận các hành vi chèn ép của Trung Quốc đối với Nhật Bản. Năm 2008, ông đã chỉ trích đảng Dân chủ Tự do cầm quyền vào khi ấy vì đảng này kềm hãm chính sách thúc đẩy Trung Quốc đối thoại với Đức Đạt Lai Lạt Ma, lãnh đạo tinh thần Tây Tạng.

Đến khi đảng Dân chủ của ông lên cầm quyền cách đây hai năm và hứa hẹn là sẽ thực hiện một chính sách đối ngoại thân thiện hơn với Trung Quốc, và đặt trọng tâm nhiều hơn vào châu Á, ông Noda cũng công khai tỏ ý bất đồng.

Trong một bài viết được đăng trong số mới nhất của nguyệt san Bungei Shunju, ông Noda đã không ngần ngại đả kích chi tiêu quân sự của Bắc Kinh. Ông viết, "đà tăng cường sức mạnh quân sự nhanh chóng của Trung Quốc, kèm theo việc mở rộng phạm vi các hoạt động quân sự của nước này, cùng với tính chất thiếu minh bạch về ý đồ chiến lược đằng sau việc tăng cường đó, là nguyên nhân tạo ra mối quan ngại lớn không chỉ riêng đối với Nhật Bản, mà còn đối với toàn bộ khu vực".

Đối với ông Noda, "chính sách đối ngoại nặng tay của Trung Quốc, được khả năng quân sự của họ hỗ trợ, và được phô trương gần đây trong vùng Biển Đông và các nơi khác, đã làm dấy lên mối quan ngại là Trung Quốc sẽ phá vỡ trật tự trong khu vực ".

Mối quan ngại của Trung Quốc và Hàn Quốc

Ngay từ hôm qua, khi ông Noda được đảng Dân chủ Nhật Bản bầu làm chủ tịch, mở đường cho ông lên nắm quyền thủ tướng, các phương tiện truyền thông ở cả Bắc Kinh lẫn Seoul đều lên tiếng đả kích xu hướng thiên hữu trong giới lãnh đạo tại Tokyo.

Hãng tin nhà nước Trung Quốc Tân Hoa Xã, trong một bài bình luận với lời lẽ nặng nề, đã nói rằng "một số chính trị gia cánh hữu ở Nhật Bản đã luôn luôn cố gắng che đậy hoặc bóp méo giai đoạn đặc biệt của lịch sử đẫm máu và đen tối của nhân loại, tiếp tục thúc đẩy tình trạng thù địch giữa người Trung Quốc và Nhật Bản ".

Bài báo đe dọa : "Tân chính phủ Nhật Bản cần phải bắt đầu nhận thức thực tế không thể tranh cãi là một quan hệ Trung - Nhật bị rắc rối sâu đậm và nghi kỵ nặng nề không hề có lợi cho hai bên, đó là chưa kể đến khu vực và toàn thế giới nói chung".

Phải nói rằng mới đây, hôm 24/08, khi có tin là ông Naoto Kan sắp rời bỏ chức vụ thủ tướng Nhật, Trung Quốc được cho là đã phát đi một tín hiệu cảnh cáo đối với chính phủ sắp lên cầm quyền tại Tokyo khi cho hai chiếc tàu ngư chính của họ xâm nhập vào vùng biển quanh quần đảo Senkaku/Điếu Ngư mà Nhật Bản coi là lãnh hải của mình.

Còn chính quyền Hàn Quốc vào hôm nay đã kêu gọi tân chính phủ Nhật Bản là nên "nhìn thẳng" vào quá khứ của nước Nhật, để có thể xây dựng một quan hệ "chín chắn và hướng về tương lai" với Hàn Quốc. Dù không nói ra, nhưng Seoul hàm ý nhắc lại tuyên bố hồi đầu tháng của ông Noda, cho rằng những người bị kết án về tội ác chiến tranh mà linh vị còn được thờ trong đền tử sĩ Yasukuni tại Toyko không phải là tội phạm.