Mỹ dựa vào Úc để tăng cường sự hiện diện tại châu Á-Thái Bình Dương

Nhiều ngày nay, việc tổng thống Mỹ Barack Obama tuyên bố sẽ mở một căn cứ quân sự tại Darwin (Úc) gây nhiều chú ý cho giới quan sát. Sự kiện này khiến cho Trung Quốc, đối tác thương mại hàng đầu, không cảm thấy hài lòng. Báo Le Monde hôm nay nhận định : « Mỹ dựa vào Úc để tăng cường sự hiện diện của mình tại khu vực Châu Á-Thái Bình Dương ».

Tổng thống Mỹ B. Obama và thử tướng Úc Julia Gillard (Reuters)

Trong hai ngày viếng thăm nước Úc, tổng thống Mỹ Barack Obama đã có một loạt cử chỉ mang tính biểu tượng, trong đó có chuyến đi thăm Darwin. Chính tại đây, những người lính Mỹ đã ngã xuống dưới làn bom của quân đội Nhật vào năm 1942. Thế nhưng, chuyến đi lần này còn mang đậm dấu ấn qua tăng cường hợp tác quân sự Mỹ - Úc được công bố vào hôm thứ tư vừa qua. 

Từ đây đến năm 2012, Mỹ sẽ cho triển khai 250 lính thủy quân lục chiến tại căn cứ quân sự tại vùng lãnh thổ phía Bắc. Quân số sẽ được tăng lên là 2500 lính vào năm 2016. Ngoài ra, Washington và Canberra sẽ thường xuyên tổ chức các đợt tập trận chung trên lãnh thổ Úc. 

Nhiều chuyên gia nhận định, với thỏa thuận này, hợp tác của hai nước mang tầm quan trọng lớn. James Curran, chuyên gia lịch sử về quan hệ Mỹ-Úc tại đại học Sydney nhắc lại rằng « Đây là lần đầu tiên Hoa Kỳ sẽ hiện diện thường trực tại Úc. Việc này sẽ nối kết Úc với Mỹ, một sự kiện trước giờ chưa từng xảy ra». 

Tổng thống Mỹ tỏ rõ cho thấy ý định xem khu vực châu Á – Thái Bình Dương là một trọng tâm địa-chính trị. Ông Barack Obama cam kết rằng « Việc cắt giảm ngân sách cho quân đội sẽ không để cho châu Á-Thái Bình Dương thiệt hại […]. Hoa Kỳ là sức mạnh của Thái Bình Dương, và chúng tôi sẽ có mặt ở đấy để duy trì sức mạnh này ».

Nhận định về tuyên bố của Obama trước Nghị viện Úc hôm thứ năm 17/11 vừa qua, Geoffrey Garrett, giám đốc Trung tâm nghiên cứu về Hoa Kỳ cho biết « Đây là lần đầu tiên Obama nói rõ ra một cách cứng rắn như vậy về học thuyết của mình. Ông ấy muốn nối kết quyền lợi và các giá trị Mỹ tại châu Á-Thái Bình Dương ». Điều này được khẳng định rõ qua việc Mỹ ủng hộ dự án Đối tác xuyên Thái Bình Dương, thị trường tự do mậu dịch quy tụ gồm 10 nước, trong đó có Mỹ, Úc và Nhật Bản, nhưng không có Trung Quốc, tại Hội nghị Thượng đỉnh Diễn đàn Hợp tác Kinh tế châu Á – Thái Bình Dương, diễn ra tại Hawai ngày 13/11 vừa qua. 

Le Monde cho biết, hiện tại quân đội Mỹ đã hiện diện tại các nước Nhật Bản (đảo Guam), Philippines và Hàn Quốc. Như vậy, việc Mỹ-Úc đạt một thỏa thuận hợp tác quân sự sẽ khiến cho Bắc Kinh không mấy hài lòng. Một nhà ngoại giao Trung Quốc đã phản ứng gay gắt, cho rằng « Có lẽ đây không phải là lúc tăng cường và mở rộng các liên minh quân sự ». Trung Quốc cho rằng đây là một « chiến lược bao vây », theo như lời nhận định của một chuyên gia. 

Nhưng Le Monde cho rằng vị trí của Canberra có thể sẽ dẫn đến sự đối đầu về kinh tế, trong trường hợp khủng hoảng giữa Bắc Kinh và Washington thật sự mở ra. Bởi lẽ, Trung Quốc là đối tác thương mại hàng đầu của Úc. Le Monde tự hỏi « Liệu Canberra có nên làm dịu lại các mối quan hệ này hay không ? » Trong khi đó, báo chí Úc bắt đầu bày tỏ mối lo ngại. Tuy nhiên, theo đánh giá của ông John Lee, giáo sư tại Trung tâm nghiên cứu Quốc tế Sydney, thì « Trung Quốc khó có thể làm gì được mà không có quặng sắt của Úc. Không một quốc gia nào khác có thể cung cấp đầy đủ cho họ ». 

Cuối cùng Le Monde cho biết, theo kết quả thăm dò của viện Lowy, 55% số người Úc được hỏi ủng hộ sự hiện diện của lực lượng quân đội Mỹ trên lãnh thổ của mình. 

Phân biệt nam nữ ngày càng lan rộng tại Israel

Về đề tài xã hội, Liberation quan tâm đến sự phân biệt nam nữ ngày càng lan rộng tại Israel. Theo công bố của tổ chức Global Gender Gap Index, đánh giá về nạn phân biệt nam-nữ, giữa năm 2007 và 2011, quốc gia Do Thái này đã chuyển từ thứ hạng 36 xuống vị trí thứ 55 trên tổng số 135 nước. 

Libération cho biết dưới áp lực của những người Do Thái bảo thủ theo Chính thống giáo, ngay tại khu Thánh địa, các hình ảnh quảng cáo siêu người mẫu Sandy Bar đều phải dỡ bỏ. Thậm chí một tổ chức về hiến tặng nội tạng còn đề nghị nên cho biến mất tất cả những tấm ảnh ghép mang khuôn mặt phụ nữ trên các trang quảng cáo của mình.

Những năm gần nay, phụ nữ ngày càng bị gạt ra bên lề ngay trong lòng cộng đồng Do Thái bảo thủ theo Chính thống giáo, vốn chỉ chiếm có 10% dân số cả nước.

Libération thuật lại vào tháng mười vừa qua, trong những kỳ lễ hội Do Thái, lần đầu tiên, tại một khu phố tôn giáo tại Jerusalem, một con đường được phân chia ra làm hai ; một bên lề đường giành cho nam giới, và bên kia là cho nữ giới. Ngay lập tức, Tòa án Tối cao buộc phải can thiệp hòng chấm dứt sự phân biệt này.

Không những thế, tách biệt nam nữ còn thể hiện rõ nét ngay trong lòng quân đội Israel. Theo luật định, phụ nữ nước này phải thực thi hai năm nghĩa vụ quân sự bắt buộc. Tuy nhiên, do số sĩ quan theo Chính thống giáo ngày càng tăng trong quân đội, tệ nạn tách biệt nam nữ cũng bắt đầu gia tăng. Dưới con mắt của nhiều giáo phái bảo thủ, số lính nữ thường bị xem là không thuần khiết.

Vì vậy, họ thường bị gạt ra ngoài nhiều lễ hội của quân đội. Thậm chí, một số sĩ quan bảo thủ theo Chính thống giáo còn đề nghị là không nên để phụ nữ tham gia vào các đơn vị chiến đấu hỗn hợp. Theo Libération, sự phân biệt nam nữ đã khiến cho nhiều tướng lĩnh về hưu không khỏi lo ngại. Những người này cho rằng sự phân biệt giới tính đi ngược lại những giá trị nền tảng của xã hội Israel. 

Tunisia : phe cựu tổng thống Ben Ali phung phí tài sản quốc gia

Liên quan đến vụ xử các thành viên gia đình cựu Tổng thống Tunisia bị lật đổ, trên trang quốc tế báo Le Monde có bài viết đề tựa « Một báo cáo tiết lộ cho biết mức độ lãng phí tài sản quốc gia của gia đình Ben Ali ». Theo bài viết, gia đình cựu Tổng thống bị lật đổ tham nhũng trên toàn bộ lãnh vực kinh tế. 

Theo báo cáo của Ủy ban quốc gia về tham nhũng và lạm dụng công quỹ (CNICM) được công bố ngày thứ sáu 11/11 vừa qua, cho biết gia đình cựu tổng thống Tunisia bị lật đổ đã tham ô tài sản đất nước cho lợi ích của gia đình mình.

Le Monde viết rằng phần đông các phi vụ đều được biết đến, nhưng nếu đi vào chi tiết thì ngoài sức tưởng tượng của người dân. Mọi lãnh vực đều được liệt kê ra hết : từ bất động sản, đất nông nghiệp, ngân hàng, viễn thông, nghe nhìn, các hoạt động chuyển nhượng, thị trường công… Thậm chí đến những phi vụ kỳ quặc như các nhà điều tra tìm thấy một trao đổi thư điện tử giữa con rể của Ben Ali với đại sứ Tunisia tại Indonesia về việc sở hữu một cặp đười ươi, hay như giấy chứng nhận quyền sở hữu một ngôi sao mua từ một tổ chức Nga.

Đặc biệt, lãnh vực bất động sản là nơi diễn ra các hoạt động tham ô chính. Bài báo liệt kê một loạt các hợp đồng mua đất với giá rẻ như bèo và được bán lại với giá cao. Điển hình là « cung điện » của bà tổng thống phu nhân Leila Trabelsi. Khoảng đất rộng 3500m² bên bờ hồ nhân tạo được mua với giá 100 dinar (tương đương với 500 euro) vào năm 2007. Hay vụ bà này mua lại một mảnh đất 20 ngàn m² nhằm mở trường quốc tế của bà với một cái giá rất tượng trưng là 1 dinar.

Theo Le Monde, tham ô của gia đình cựu tổng thống còn vươn ra ngoài lãnh thổ. Bản báo cáo còn nêu ra một số tập đoàn và cựu quan chức Pháp cũng dính líu đến nạn tham nhũng, chủ yếu thông qua các dự án gọi thầu cho thị trường công. 

Pháp điều tra về việc sử dụng hoá chất để tiệt trùng bình sữa  

Về lãnh vực y tế, báo Le Monde cho biết Bộ Y tế Pháp sẽ mở một điều tra về việc sử dụng chất Ethylene oxide để tiệt trùng bình sữa. Bài báo trích dẫn một bài phóng sự điều tra đăng trên tuần san Le Nouvel Observateur số ra ngày 17/11 vừa qua, cho rằng các bệnh viện tại Pháp vẫn sử dụng rộng rãi chất này để tiệt trùng các bình sữa tại khoa sản bất chấp lệnh cấm ban hành từ những năm 1990. 

Ngay sau khi Le Nouvel Observateur cho đăng bài phóng sự, Bộ trưởng Y tế Pháp Xavier Bertrand ngay lập tức cho mở một điều tra, nhằm « tìm hiểu làm thế nào một sự rối loạn chức năng như thế lại có thể diễn ra giữa một bên là các doanh nghiệp chuyên cung cấp sản phẩm có tiếp xúc trực tiếp đến thực phẩm lại được tiệt trùng bằng chất ethylene oxyde » và « một bên là bệnh viện, người mua các sản phẩm này ».

Le Nouvel Observateur cho biết nhiều doanh nghiệp đã lập luận rằng họ dựa vào một thông tư bộ trưởng ký ngày 7/12/1979 chỉ cho phép sử dụng loại chất này trong trường hợp không có một giải pháp nào khác để tiệt trùng bình sữa. Mặt khác, vào năm 1994, Trung tâm nghiên cứu bệnh Ung bướu Quốc tế (CIRC) đã liệt loại hóa chất này vào danh sách chất gây bệnh ung thư.

Tuy nhiên, điều đáng chú ý là các bệnh viện công tại Pháp vẫn đồng ý để cho tập đoàn Cair sử dụng hóa chất ethylene oxyde để tiệt trùng các bình sữa.

Theo CIRC, loại hóa chất này có thể gây ra các triệu chứng loạn nhiễm sắc thể trong trường hợp sử dụng thường xuyên hơn là liều lượng dùng. Hóa chất này có liên quan đến bệnh ung thư máu và các bệnh liên quan đến các tế bào máu. Một điều chắc chắn là, những trẻ sơ sinh nào phải ở lại trong bệnh viện trung bình từ 4 đến 6 ngày sau khi chào đời, thì ít nhiều cũng bị phơi nhiễm.

Le Monde cũng khẳng định rõ là việc sử dụng loại hóa chất này cho mục đích diệt khuẩn những đồ dùng nào có tiếp xúc với thực phẩm là không được cho phép. Ngược lại, loại hóa chất này được quyền sử dụng để khử khuẩn các dụng cụ y tế như dao mổ, gạc… 

Hoa Kỳ cấm lưu hành một loại thuốc dùng để điều trị ung thư 

Hôm qua, thứ sáu, Cơ quan quản lý thuốc men Mỹ (FDA) công bố không cho phép sử dụng thuốc Avastin (do hãng dược Roche Thụy Sĩ sản xuất) trong điều trị các loại bệnh ung thư vú giai đoạn cuối.

Libération cho biết loại thuốc này được tung ra thị trường cách đây 10 năm và mang lại nhiều hy vọng cho nhiều bệnh nhân. Đặc tính của thuôc này là nhằm ngăn chặn sự tăng trưởng các mạch máu nuôi dưỡng khối u cho đến khi nào khối u trở nên vô hiệu hóa.

Theo giải thích của FDA, thì việc sử dụng thuốc Avastin gây ra nhiều tác dụng phụ như cao huyết áp nặng, chảy máu cam và xuất huyết, loét dạ dày và đường ruột. Vì vậy, Cơ quan quản lý thuốc Hoa Kỳ cho rằng « không có bằng chứng nào cho thấy tính hiệu quả của thuốc điều trị ung thư này để làm chậm lại sự phát triển khối u của bện nhân hay để kéo dài sự sống của họ».