Lãnh đạo Mỹ-Trung gặp nhau bên lề Thượng đỉnh Đông Á

Hôm nay 19/11/2011, lần đầu tiên Hoa Kỳ và Nga đã tham dự hội nghị thượng đỉnh Đông Á lần thứ 6 tại Bali, Indonesia. Đại diện cho Hoa Kỳ là tổng thống Barack Obama. Hội nghị quy tụ 18 quốc gia châu Á Thái Bình Dương, gồm 10 nước ASEAN, Úc, Trung Quốc, Ấn Độ, Hàn Quốc, New Zealand và nay có thêm Mỹ và Nga. 

Thủ tướng TQ Ôn Gia Bảo và tổng thống Mỹ Obama tại Bali (Reuters)

Khối Đông Á chiếm hơn 55% dân số toàn cầu và hơn phân nữa tổng sản phẩm nội địa GDP của thế giới. Tuy vậy, cơ cấu của khối Đông Á này hiện vẫn chưa được định hình. Cũng như hội nghị thượng đỉnh ASEAN, thượng đỉnh Đông Á không nhằm mục đích thông qua những quyết định cụ thể, mà đúng hơn đây chỉ là diễn đàn thảo luận, đối thoại « về các vấn đề chiến lược, chính trị và kinh tế » và nhất là dịp để các lãnh đạo gặp nhau bên lề.

Tổng thống Mỹ Barack Obama đã có một đối thoại riêng với thủ tướng Trung Quốc Ôn Gia Bão vào sáng nay tại Bali, bên lề Thượng đỉnh Đông Á. Trong bối cảnh đôi bên tranh giành ảnh hưởng trong khu vực, Bắc Kinh tuyên bố muốn nhanh chóng hợp tác với siêu cường số một. 

Theo AFP, cuộc họp bắt đầu vào 9 giờ 45 sáng và kết thúc khoảng 1 tiếng đồng hồ sau đó. Phía Trung Quốc mô tả hai bên đã đối thoại « thân thiện » và « thẳng thắng » theo thuật ngữ ngoại giao. Tuy nhiên, khác với thái độ công kích gay gắt trong những ngày trước đây, lần này Trung Quốc đã tỏ ra mềm mỏng hơn.

Sau cuộc họp, Trợ lý ngoại trưởng Trung Quốc Lưu Chấn Dân tuyên bố : Hoa Kỳ là một tác nhân quan trọng tại châu Á từ thời Thế chiến thứ hai. Trung Quốc nôn nóng muốn hợp tác với Mỹ trong khu vực ».

Nội dung cuộc họp được giữ kín nhưng theo Cố vấn an ninh Hoa Kỳ, Tom Donilon, hai bên đặc biệt trao đổi về kinh tế. Tổng thống Obama nhấn mạnh đến vấn đề Trung Quốc kềm tỷ giá đồng nhân dân tệ để hỗ trợ hàng xuất khẩu.

Đối thoại Mỹ -Trung diễn ra vào lúc quan hệ hai bên bị căng thẳng nhất là do Hoa Kỳ khẳng định vai trò chủ động tại châu Á Thái Bình Dương. Cuối tuần trước, tại Thượng đỉnh Apec ở Honolulu, Tổng thống Mỹ cũng đã đặt vấn đề xung khắc thương mại, tiền tệ và tranh chấp chủ quyền ở Biển Đông với Chủ tịch Trung Quốc Hồ Cẩm Đào.

Vào trưa nay, Tổng thống Mỹ đã rời Bali kết thúc vòng công du châu 9 ngày tại châu Á Thái Bình Dương với trọng tâm củng cố uy thế của Hoa Kỳ trong khu vực. Tuy vòng công du mang mục tiêu ngoại giao nhưng Tổng thống Obama không quên gởi thông điệp chính trị đến công luận Mỹ là châu Á Thái Bình Dương cũng là một trong những cột trụ của kinh tế thế giới.

Hôm qua, ông chứng kiến nghi lễ ký kết hợp đồng lịch sử : hãng hàng không Lion Air của Indonesia đặt mua 230 chiếc máy bay Boeing 737 với tổng trị giá 22 tỷ đôla.