Kazakhstan: Bạo động lan rộng ở miền tây

Ban hành tình trạng khẩn cấp tại Janaozen, xung đột với biểu tình tại Aktau, tàu hỏa bị đốt, hàng quán bị tấn công Shepte, đó là những rối loạn đang diễn ra tại Kazakhstan, xứ Trung Á xuất khẩu dầu hỏa, dưới bàn tay thép của lãnh đạo Nursultan Nazarbaiev.

Cảnh sát Kazakhstan đứng canh giữ tại thành phố Zhanaozen, 17/12/2011 REUTERS

Sáng nay 18/12/2011, khoảng 500 người, đa số là công nhân dầu khí đã đối đầu với quân đội tại thành phố Aktau, thủ phủ của miền tây Kazakhstan. Một trong những người biểu tình cho biết họ là công nhân bị sa thải.

Hôm qua, thứ Bảy, cũng trong khu vực này, nhiều vụ xung đột giữ cảnh sát và người biểu tình đã làm một người chết và 11 người bị thương.

Theo giải thích của một viên chức địa phương với Reuters thì hàng trăm người ủng hộ công nhân dầu khí đình công đã chặn một chuyến tàu hỏa chở 300 hành khách. Khoảng 50 người bị xem là « du đảng » đã đốt đầu máy xe lửa và sau đó tiến về khu làng gần đó đập phá hàng quán. Cảnh sát nổ súng bắn chết 1 người và gây thương tích cho 11 người khác.

Bạo động đã bắt đầu từ ngày thứ Sáu tại thành phố Janaosen. Theo chính quyền Kazakhstan thì hàng ngàn công nhân đã đập phá một khán đài chuẩn bị cho lễ kỷ niệm 20 năm độc lập, tấn công đốt phá cơ quan công quyền và trụ sở của một công ty dầu khí chi nhánh của tập đoàn năng lượng Nhà nước. Theo đối lập, công nhân phẫn nộ do không được tăng lương.

Cảnh sát nổ súng bắn chết 11 người. Lập tức, tổng thống Nazarbaiev ban hành tình trạng khẩn cấp tại Janaosen, nhưng bạo động đã lan sang các nơi khác.

Trong năm nay, gần 1000 công nhân dầu khí bị công ty Uzenmunaigas sa thải.

Tổng thống Nazarbaiev, 71 tuổi, một cựu lãnh đạo Cộng sản cũ, cai trị Kazakhstan bằng bàn tay thép, liên tục từ khi Liên Xô tan rã.