Trung Quốc dương oai tại Biển Đông
Cựu tổng thống Libéria, Charles Taylor bị buộc vào « tội ác chống nhân loại và tội ác chiến tranh » ; châu Âu chuyển hướng để chú trọng nhiều hơn tới mục tiêu tăng trưởng ; thất nghiệp tại Pháp tăng trong 11 tháng liên tiếp. Đó là những đề tài được các báo bình luận rộng rãi. Nhưng hiếm khi nào báo Pháp lại dành nguyên một trang lớn để nói về căng thẳng tại Biển Đông dưới hàng tựa « Bắc Kinh phô trương cơ bắp tại Biển Đông ».
Đăng ngày:
Theo Le Monde, tại Biển Đông, chỉ có một phần nhỏ các hòn đảo thuộc chủ quyền Trung Quốc nhưng Bắc Kinh lại khẳng định chủ quyền đối với toàn bộ các hòn đảo nhỏ trong vùng, bất chấp phản đối của những nước khác trong khu vực. Nguyên nhân dẫn tới căng thẳng tại Biển Đông là dầu hỏa và khí đốt.
Tờ báo nhắc lại : Hải quân Mỹ và Philippines tập trận cách bãi đá Scarborough 570 km. Đây là một hòn đảo không người nhưng lại là « điểm nóng » giữa Bắc Kinh với Manila. Bãi Scarborough cách bờ biển Trung Quốc đến 1200 km nhưng điều đó không cấm cản Bắc Kinh coi bãi mà họ gọi là Hoàng Nham thuộc « chủ quyền không thể chuyển nhượng » của Trung Quốc do căn cứ vào đường « lưỡi bò » rộng lớn bằng cả vùng biển Địa Trung Hải của châu Âu.
Le Monde lưu ý độc giả : tại Biển Đông, chỉ có một phần nhỏ các hòn đảo thuộc quyền kiểm soát của Trung Quốc nhưng Bắc Kinh lại khẳng định chủ quyền đối với toàn bộ các hòn đảo, bất chấp phản đối của những nước khác trong khu vực. Nhưng tựu chung, nguyên nhân dẫn tới căng thẳng tại Biển Đông là dầu hỏa và khí đốt.
Theo một công trình nghiên cứu được công bố tại Trung Quốc, vùng biển này có trữ lượng dầu hỏa với 213 tỷ thùng, tức tương đương với 80 % dự trữ của Ả Rập Xê Út. Và theo thẩm định của tập đoàn dầu khí Anh Quốc, BP thì lượng khí đốt tại Biển Đông lớn gấp 5 lần so với lượng khí đốt có thể tìm thấy ở Mỹ. Như vậy, nhìn từ phía Bắc Kinh, « mỗi năm Trung Quốc bị các nước như Việt Nam, Philippines, Indonesia và Malaysia ‘móc túi’ đến 1,4 triệu thùng dầu » !
Các hoạt động thăm dò và khai thác dầu khí trong những năm gần đây đã dẫn đến căng thẳng và những va chạm đó ngày càng xảy ra thường xuyên hơn. Dù vậy, theo Le Monde,Trung Quốc cũng đã tránh để căng thẳng leo thang, cho dù Bắc Kinh đưa ra những tín hiệu đôi khi trái ngược.
Theo lời giáo sư Jean Pierre Cabestan, một chuyên gia có uy tín của Pháp về Trung Quốc, giảng dậy tại đại học Hồng Kông : « Trung Quốc đang phải cân nhắc giữa một bên là mục tiêu bành trướng tại Biển Đông nhưng mặt khác thì Bắc Kinh muốn tránh tạo cơ hội cho Washington coi đó là một cái cớ để tăng cường hiện diện của Mỹ tại khu vực này ».
Từ năm 2011 Hoa Kỳ tăng cường hợp tác quân sự với đồng minh lâu đời là Philippines và kể cả với nước cựu thủ là Việt Nam -theo tác giả bài báo- « là những tín hiệu báo động đối với Bắc Kinh ». Bởi lẽ, mọi người nhận thấy là trong những tháng gần đây Trung Quốc đã « tỏ thái độ hòa hoãn » trên hồ sơ Biển Đông, ít ra là về phương diện ngoại giao.
Nhưng phải chăng đó chỉ là những tính toán khôn ngoan về phương diện chiến lược để rồi Trung Quốcvẫn « tiến bước » xâm chiếm Biển Đông ? Đây là điều đã được phản ánh qua bài xã luận của tờ Global Times số đề ngày 24/04/2012. Theo tờ báo Bắc Kinh này, Trung Quốc nên chứng tỏ là « có khả năng tấn công trong một trận chiến mang tính quyết định và biết chấm dứt đúng lúc cuộc đọ sức đó ».
Về câu hỏi tại Trung Quốc, ai là người có tiếng nói quyết định về chiến lược ở Biển Đông, Le Monde trích dẫn báo cáo Tổ chức International Crisis Group ICG vừa công bố hôm 23/04/2012 theo đó, có tất cả là 9 cơ quan chính quyền Trung Quốc có thể can thiệp vào hồ sơ Biển Đông, và giữa các bộ phận này thường xảy ra hiện tượng « trống đánh xuôi, kèn thổi ngược ».
Theo phân tích của giáo sư Cabestan, « chính vì có quá nhiều bên cùng can thiệp cho nên, đây vừa là nguyên nhân dẫn tới căng thẳng, vừa phá hoại một số nỗ lực ngoại giao của Trung Quốc trong vấn đề giải quyết tranh chấp ở Biển Đông ».
Về quan hệ giữa Trung Quốc với các nước nhỏ trong vùng, hai chuyên gia Pháp về bang giao quốc tế và lịch sử quốc phòng, giáo sư Robert Fank –đại học Paris 1-Sorbonne, và Jean de Préneuf, đại học Lille 3, quan niệm là « cuộc chạy đua giữa hải quân Trung Quốc với các nước thuộc Châu Á Thái Bình Dương khiến mọi người liên tưởng đến cuộc chạy đua võ trang tại châu Âu trước khi Thế chiến Thứ nhất bùng nổ » .
Vào lúc ngày càng có nhiều quốc gia « nhập cuộc » ở Biển Đông, nguy hiểm lớn nhất không đến từ phía Trung Quốc có thể dễ dàng làm chủ tình hình, tránh để xảy ra chiến tranh. Nhưng các nước nhỏ trong vùng, khi lao vào một cuộc « chạy đua vũ trang » thì « căng thẳng có khả năng leo thang ». Chỉ cần một tính toán sai lầm của một nước nhược tiểu cũng đủ để châm ngòi chiến tranh, như trường hợp đã từng xảy ra vào năm 1982 tại quần đảo Malouines giữa Achentina và Anh Quốc.
Thất nghiệp và bầu cử tổng thống Pháp
Nhìn đến thời sự nước Pháp, 9 ngày trước cuộc bầu cử tổng thống ở vòng hai, thống kê mới nhất về tình trạng lao động là một tín hiệu không hay cho tổng thống mãn nhiệm Sarkozy : tỷ lệ thất nghiệp ở Pháp tăng trong 11 tháng liên tiếp. Chưa đầy 1 năm qua, nước Pháp đã có thêm gần 200 0000 người mất việc.
« Thành phần không có việc làm trừng phạt Nicolas Sarkozy qua lá phiếu » tiểu tựa của tờ Les Echos. Tờ báo cho biết ở vòng 1 vừa qua, 30 % người thất nghiệp bỏ phiếu ủng hộ ứng cử viên của đảng Xă hội là François Hollande. 26 % ủng hộ ứng cử viên đảng cựu hữu, Marine Le Pen. Tổng thống mãn nhiệm chỉ về hạng tư với 12 % tức là con thua cả ứng cử viên đảng cựu tả Jean Luc Mélenchon.
Báo công giáo La Croix chạy tựa trên trang nhất « Cánh hữu và cánh tả trước thách thức của thất nghiệp » : đem lại công việc làm phải là quan tâm hàng đầu của tổng thống Pháp tương lai. Le Figaro thiên hữu chỉ đề cập đến mối quan tâm số 1 này của cử tri trong phần trang kinh tế. Trang nhất của tờ báo được dành cho 2 chủ đề là nhập cư và quyền hạn của giới cảnh sát. Không hiểu hai chủ đề đó có phải là những trăn trở của cử tri Pháp hay không. Nhưng người đọc có thể hiểu rằng đó là hai đề tài tranh cử mà tổng thống mãn nhiệm muốn nhắn gửi đến những 45 triệu người sắp đi bầu vào ngày 06/05/2012.
Theo quan điểm của tờ báo cộng sản L'Humanité thì ứng cử viên Sarkozy muốn « khai thác » sự phẫn nộ của một phần nhân viên cảnh sát. Cách nay hai ngày hàng chục cảnh sát tại khu vực Bobigny –vùng Seine Saint Denis, ngoại ô Paris biểu tình trên đại lộ Champs Elysées để phản đối quyết định của tòa án sau khi một trong số đồng nghiệp của họ bị truy tố vì tội « cố sát ».
Uy tín đang lớn dần của François Hollande
Cũng về bầu cử Pháp, Libération thiên tả đang ảnh ứng cử viên đảng Xã hội François Hollande trên trang nhất dưới lá cờ châu Âu. Tờ báo chơi chữ với hàng tựa « le Chouchou de Bruxelles- con cưng của Bruxelles ? » đơn giản là vì ngày càng có nhiều đối tác châu Âu xích lại gần với quan điểm của ông Hollande về mục tiêu « kích thích tăng trưởng cho toàn khối ».
Từ thống đốc Ngân hàng Trung ương Châu Âu, Mario Draghi, từ người đứng đầu nhóm Eurogroupe là thủ tướng Jean Claude Junker, từ thủ tướng Ý Mario Monti đến chủ tịch Ủy ban châu Âu Barroso. Ngay cả thủ tướng Đức Angela Merkel cũng bắt đầu « dịu giọng » khi bà nhìn nhận là « châu Âu cần phải có tăng trưởng kinh tế, nhưng đó phải là một sự tăng trưởng lâu bền ».
Nói như vậy không có nghĩa là Liên Hiệp Châu Âu sẵn sàng quay lưng lại với chính sách khắc khổ mà Bruxelles đã liên tục đòi các nước trong khối euro tuân thủ từ hơn 2 năm nay. Châu Âu cũng không hẳn đồng tình với ông François Hollande về cách đem lại tăng trưởng cho khối này. Nhưng rõ ràng là chương trình vận động do ứng cử viên đảng Xã hội Pháp đề xướng đang khiến Liên Hiệp Châu Âu « xét lại » chính sách kinh tế.
Ngày càng có nhiều tiếng nói cho rằng đã đến lúc Bruxelles cần đưa ra một « chiến lược về tăng trưởng để thúc đẩy trở lại cỗ xe kinh tế của châu Âu ». Về phần mình, L'Humanité vội vã kết luận rằng đối với Liên Hiệp Châu Âu « chính sách thắt lưng buộc bụng không còn được ưu ái ». Nhưng nhìn từ phía tờ Le Figaro thì trước mắt « Berlin loại trừ khả năng đàm phán lại về hiệp ước ngân sách châu Âu » để mở đường cho các chính sách kích cầu theo chủ thuyết của Keynes.
Thư TinHãy nhận thư tin hàng ngày của RFI: Bản tin thời sự, phóng sự, phỏng vấn, phân tích, chân dung, tạp chí
Đăng ký