Chính quyền Philippines và phiến quân Moro đạt thỏa thuận hòa bình

Hôm nay, 07/10/2012, đích thân Tổng thống Philippines Benigno Aquino đã thông báo : Mặt trận Giải phóng Hồi giáo Moro, tên tắt là MILF, ở miền Nam, đã đạt được thỏa thuận với chính phủ, nhằm chấm dứt 40 năm tranh chấp. Thỏa thuận thiết lập một lộ trình đi đến việc thành lập một vùng tự trị ở miền Nam Philippines, vùng đông dân cư Hồi giáo, trước khi đương kim tổng thống mãn nhiệm vào năm 2016.

Tổng thống Philippines Benigno Aquino thông báo đạt được thỏa thuận với phiến quân Hồi giáo Moro, 07/10/2012 REUTERS

Khi loan báo tin trên, tổng thống Aquino nhận định : « Thỏa thuận này sẽ mở đường cho hoà bình lâu dài ở vùng Mindanao ». Theo ông, « lực lượng MILF không còn đòi thiết lập một quốc gia độc lập ». 

Trả lời hãng tin Pháp AFP, phó chủ tịch Mặt trận Hồi giáo MILF, Ghazali Jaafar, đã hoan nghênh kết quả đạt được và cám ơn tổng thống Philippines. 

Thỏa thuận đạt được vào hôm qua, tại Kuala Lumpur, sau nhiều tháng đàm phán, sẽ đươc chính thức ký kết tại Manila vào ngày 15/10,  với sự hiện diện của tổng thống Philippines và thủ tướng Malaysia Najib Razak. 

Hai bên đã đồng ý thành lập một ủy ban gồm 15 thành viên, có nhiệm vụ soạn thảo một khung luật pháp từ đây đến năm 2015, để thành lập một thực thể mới thay thế đơn vị hành chính hiện nay ở miền nam Philippines. 

Thực thể mới này - tên là Bangsamoro và sẽ được thông qua trong một cuộc trưng cầu dân ý – có quyền tự trị rộng lớn về chính trị, kinh tế, có quyền thu thuế. Vùng Bangsamoro đó, dĩ nhiên, sẽ tiếp nhận phần lớn nguồn lợi nhờ khai thác tài nguyên trên một khu vực dồi dào tiềm năng dầu khí. Thực thể mới cũng sẽ đóng vai trò quan trọng về mặt an ninh. 

Giới bảo vệ nhân quyền, tuy nhiên, vẫn tỏ ra thận trọng vì không chắc người dân Philippines mà đa số theo đạo Công giáo, sẽ đồng ý, lực lượng Hồi giáo không hề đề cập đến việc buông súng. 

Chính quyền và phe nổi dậy đã thương lượng trong 15 năm qua, từng tuyên bố đạt thỏa thuận, nhưng không kết quả gì. Hơn nữa, theo ông Zainudin Malang, giám đốc Trung tâm Hành động cho Nhân quyền ở Mindanao : « Thỏa thuận chỉ là dịp để ngưng chiến. Cuộc chiến chỉ thực sự chấm dứt khi thoả thuận đươc thực hiện một cách thành công ». 

Tuy vậy, ông Malang cho là có nhiều hy vọng để chấm dứt được cuộc chiến lần này, vì tổng thống Aquino, người rất có uy tín chính trị, đã ủng hộ thỏa thuận. Cuộc chiến ở miền nam Philippines từ năm 1978 đến nay đã làm khoảng 150000 người chết và hàng trăm ngàn người bị di dời.