Phiên họp đầu tiên Quốc hội Trung Quốc thời Tập Cận Bình

Trung Quốc khai mạc phiên họp quốc hội đầu tiên thời Tập Cận Bình là chủ đề thời sự quốc tế được nhiều báo Pháp số ra hôm nay đặc biệt quan tâm đến. Nhật báo công giáo La Croix chạy tít lớn trên trang nhất « Trung Quốc, một ê-kíp mới và thách thức bao la ».

Ông Tập Cận Bình bắt tay Thủ tướng mãn nhiệm Ôn Gia Bảo (REUTERS)

Ngoài việc công bố ban lãnh đạo mới, phiên họp Quốc hội lần này sẽ với tấn công vào nhiều vấn đề đau đầu như nạn tham nhũng tràn lan, ô nhiễm môi trường gia tăng đáng ngại và bất công xã hội tăng mạnh.

Lời từ giã của thủ tướng Ôn Gia Bảo

Lẽ dĩ nhiên các báo Pháp đều chú ý đến bài diễn văn từ giã của thủ tướng mãn nhiệm Ôn Gia Bảo. Theo đánh giá của các tờ báo thì bản tổng kết của thủ tướng mãn nhiệm là quá nghèo nàn so với thời ông Giang Trạch Dân lãnh đạo đất nước.

Liberation với tựa đề thông báo châm biếm “Ôn Gia Bảo, một phiên họp Quốc hội và sau đó ‘tchao’” (nghĩa là “chào tạm biệt”). Thông qua bài diễn văn từ giã chính trường hôm qua 05/3/2013, thủ tướng mãn nhiệm thông báo tăng mạnh ngân sách quốc phòng.

Tờ báo cho biết ngân sách cho quốc phòng năm nay sẽ tăng thêm 10,7%, tăng gấp sáu lần so với năm 2002, tức 740 tỷ nhân dân tệ (tương đương với 92 tỷ euro). Tuy nhiên nhiều chuyên gia đánh giá rằng mức tăng trên còn cao hơn nhiều so với thông báo đưa ra. Theo ước tính của International Assessment and Strategy Center, mức chi trên có thể lên đến 230 tỷ euro.

Trong bài nhận định đề tựa « Tại Trung Quốc, thiện chí cải cách của ban lãnh đạo mới được thử nghiệm tại Quốc hội », báo Le Monde nhận thấy rằng không giống như thông lệ, thủ tướng mãn nhiệm Ôn Gia Bảo trong bài diễn văn từ giã không đưa ra các số liệu thống kê. Lần này ông chỉ liệt kê một loạt các công việc dang dở cần phải tiếp tục thực hiện như mở thêm phi trường mới, xây thêm đường xa lộ hay đường sắt. Ông đưa ra các dự đoán tăng trưởng kinh tế (7,5%), lạm phát (3,5%) và thất nghiệp (4,6%).

Về điểm này, Les Echos có ý chê rằng “Ôn Gia Bảo rời chính trường với bản tổng kết yếu ớt”. Theo tờ báo, ngoài việc thông báo tăng ngân sách quốc phòng thêm 10,7% hay tăng mức chi chính sách xã hội lên 13,9%, ông Ôn Gia Bảo còn đề nghị thực hiện chính sách kích thích tiêu dùng nội địa như là một chiến lược kinh tế dài hạn.
Thế nhưng, theo đánh giá của Les Echos thì lời đề nghị đó chẳng có gì là mới mẻ. Phần đông các đề xuất chủ đạo đã được nghe qua trong suốt hai nhiệm kỳ của ông.

Trong bài diễn văn dài gần hai giờ, thủ tướng mãn nhiệm kêu gọi một sự tăng trưởng nên theo chất lượng hơn là số lượng, đồng thời khích lệ tích cực bảo vệ môi trường và gia tăng sản xuất năng lượng tái tạo. Cuối cùng, ông Ôn Gia Bảo còn cảnh giác chống lại sự mất cân đối trong phát triển khi đề cập đến cách biệt thu nhập giữa thành thị - nông thông ngày càng lớn.

Đối với Les Echos, các đề xuất của ông Ôn Gia Bảo chẳng qua chỉ là “rượu cũ bình mới”. Ngay cả các vấn đề được nêu lại phiên họp cũng vậy. Chuyện không khí ô nhiễm hay bất bình đẳng xã hội đã ngự trị trong suốt thập niên qua.

Tuy nhiên, Les Echos nhận thấy là những ai mong đợi vén được bức màn bí mật về vị “Cha già Ôn Gia Bảo đáng kính” chỉ hoài công vô ích. Trong suốt một thập niên cầm quyền, Ôn Gia Bảo đã tô bóng hình ảnh của mình bằng các hành động giúp đỡ người khốn khó, như đến thăm những nơi xảy ra thiên tai hay như là người luôn đi đầu trong việc hô hào công bằng, đạo đức thậm chí là tự do ngôn luận trong hệ thống nhà nước kiểu Trung Quốc.

Giờ đây, ông rời khỏi chính trường để lại một lời kêu gọi thay đổi cuối cùng với hương vị cay đắng. Từ nhiều năm nay, ông để ngỏ lại một câu hỏi không có câu trả lời cho các nhà phân tích: Ôn Gia Bảo là một diễn kịch cừ khôi hay là một nhà cải cách thực tâm đã không thể nào thực thi các tham vọng thay đổi của mình do tính ì của bộ máy chính trị Trung Quốc?

Theo bài viết, câu hỏi trên còn trở nên gai góc hơn sau vụ tờ New York Times tiết lộ gia đình ông Ôn Gia Bảo cất giấu tài sản kếch sù trị giá 2,7 tỷ đô-la. Đối với những kẻ không ưa thủ tướng mãn nhiệm, tiết lộ trên đã hạ bệ uy tín ông Ôn Gia Bảo. Đối với kẻ khác, rõ ràng tiết lộ này chứng tỏ cho thấy tiếng nói của ông không mấy được lắng nghe dù là từ ngay chính các người thân của mình. Mà không tề gia thì làm sao mà trị quốc.  

Bắc Kinh và Washington trừng phạt nhẹ Bình Nhưỡng

Les Echos cho biết hôm qua, thứ ba 05/3/2013, Bắc Kinh và Washington đã đạt được một thỏa thuận để áp đặt các lệnh trừng phạt mới lên Bắc Triều Tiên do vụ thứ tên lửa hạt nhân lần 3, xảy ra ngày 12/2/2013 vừa qua.

Thỏa thuận trên mở đường cho việc bỏ phiếu tại Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc.Đây là lần thứ hai Bắc Kinh trừng phạt đồng minh của mình. Lần thứ nhất xảy ra sau vụ Bình Nhưỡng phóng tên lửa đạn đạo vào tháng 12 năm vừa qua.

Tuy nhiên, Les Echos nhận định rằng đương nhiên các lệnh trừng phạt mới chỉ mang tính chất tượng trưng, nếu không thì Trung Quốc sẽ không chấp nhận. Theo nội dung dự thảo nghị quyết, các lệnh trừng phạt chủ yếu nhắm vào “các hoạt động bất chính” của các nhà ngoại giao Bắc Triều Tiên như “các quan hệ ngân hàng và các hoạt động chuyển giao tiền bất hợp pháp”.

Một chuyên gia thuộc viện nghiên cứu châu Á lưu ý rằng “đây là lần đầu tiên quốc tế trừng phạt trên điểm này một cách thống nhất dù là trên phương diện tuyên bố chống lại Bình Nhưỡng”.

Cũng theo vị chuyên gia đó, tác động của các lệnh trừng phạt mới này lên Bắc Triều Tiên cũng rất nhẹ, do bởi quốc gia này không có trao đổi ngoại thương với các nước nào khác ngoài Bắc Kinh, hay trong một chừng mực nào đó là với Hàn Quốc, Nhật Bản và Nga.

Les Echos nhận định rằng, sự tiến bộ của Trung Quốc trong hồ sơ Bắc Triều Tiên lộ rõ tính hai mặt của chính quyền Bắc Kinh. Một mặt, Bình Nhưỡng là một công cụ gây phiền toái Nhật Bản và Hoa Kỳ rất hữu hiệu. Đồng thời, đây cũng là đồng minh duy nhất của Trung Quốc tại châu Á, cùng với Miến Điện.

Bên cạnh đó, nếu như chương trình phát triển hạt nhân của quốc gia đồng minh có thể kích động một cuộc chạy đua vũ khí hạt nhân tại Nhật Bản và Hàn Quốc, thì điều đó lại không nằm trong lợi ích của Trung Quốc.
Theo Les Echos, Trung Quốc chiếm lĩnh đến 80% nền trao đổi ngoại thương của Bắc Hàn, cung cấp đến 90% nhu cầu năng lượng và 45% lương thực cho đất nước.

Như vậy, về mặt lý thuyết, Bắc Kinh có trong tay đầy đủ các phương tiện để tạo áp lực cần thiết lên Bình Nhưỡng. Nhưng nếu bảo Trung Quốc làm hơn nữa dẫn đến sụp đổ chế độ là điều không thể. Bởi vì, nền kinh tế láng giền sụp đổ có nguy cơ khiến Bắc Kinh phải hứng chịu các làn sóng di tản.

Qoros, nhãn hiệu xe hơi Trung Quốc muốn cạnh tranh với nhãn hiệu Đức Volksvagen

Cũng liên quan đến Trung Quốc nhưng trên lãnh vực kinh tế, phụ trương kinh tế Le Figaro cho biết “Tại triển lãm xe hơi Genève, Qoros xe ô tô Trung Quốc muốn cạnh tranh với Volkswagen”.

Để chuẩn bị cho cuộc triễn lãm ô-tô lớn và uy tín nhất thế giới sắp khai mạc tại Thụy Sĩ-Geneve, một nhãn hiệu khá mới lạ trong nền công nghiệp xe hơi, Qoros của Trung Quốc vừa chính thức thông báo hôm nay sẽ cho trưng bày ba mẫu ô-tô mới tại triễn lãm lần này. Đó là chiếc compact sedan Qoros 3 Sedan, 3 Cross Hybrid Concept và 3 Estate Concept.

Đầy tham vọng, nhà sản xuất ô-tô trẻ tuổi này muốn « dọa » các nhà sản xuất xe hơi Đức, các hãng duy nhất chống lại được cuộc khủng hoảng.

Tờ báo nhắc lại cách đây không lâu, các nhà sản xuất ô-tô non trẻ Trung Quốc mới tập tễnh vào nghề, vừa đặt chấn đến châu Âu đã gây cười trong công chúng. Chắc hẳn chúng ta vẫn còn nhớ vụ crash tai nạn khi thử nghiệm vào năm 2007. Qoros là liên doanh giữa Chery Automobile (nhà sản xuất xe hơi tư nhân lớn nhất Trung Quốc) và Israel Corp. – một công ty đầu tư công nghiệp toàn cầu của Israel.

Không chỉ dừng lại ở thị trường quốc nội, phó tổng giám đốc tập đoàn phân tích : « Trong thời gian đầu, chúng tôi sẽ hướng đến thị trường trong nước, sau đó tiến sang Đong Âu từ nay đến cuối năm và cuối cùng là Tây Âu từ nay đến cuối 2014, đầu 2015 ». Tập đoàn sẽ thỏa thuận với các nhà nhập khẩu để tạo một hệ thống đại lý.

Chiếm lòng tin của người tiêu dùng

Ban đầu, Qoros dự tính đặt tên xe là GQ3, nhưng sau vụ tranh chấp bản quyền với Audi không thành công về tên gọi này (tòa án của Đức buộc Qoros không được sử dụng tên GQ3 vì có mang ký tự Q), Qoros đành phải đổi tên xe thành 3 Sedan. Giám đốc điều hành cho hay : « Chúng tôi không nhắm vào BMW hay Mercedes, mà vào các nhãn hiệu Đức như Volksvagen ».

Một chuyên gia của hãng nhận định : « Chúng tôi muốn rằng người tiêu dùng sẽ hài lòng về món tiền họ tiêu vì kiểu dáng đẹp, khoảng không bên trong và sự kết nối hài hòa của nó ». Giám đốc điều hành bán hàng và marketing nhận xét : « Ngày nay, giới tiêu dùng trẻ đã đón nhận hơn các nhãn hiệu châu Á. Sau người Nhật và Hàn Quốc thì nay kỷ nguyên của người Trung Hoa đã tới. »

Ra đời vào năm 2007, Qoros đặt trụ sở ở Thường Thục (Changshu), một vùng đóng vai trò quan trọng đối với ngành công nghiệp xe hơi đang phát triển nhanh của Trung Quốc. Với tiềm lực tài chính mạnh, Qoros không ngần ngại thuê các quan chức điều hành, thiết kế và chuyên gia xe hơi nước ngoài về làm việc, trong đó có Wolker Steinwascher (cựu giám đốc của VW chi nhánh Bắc Mỹ) và chuyên gia thiết kế, vốn là tác giả của Mini (tập đoàn BMW), cùng các nhóm tạo mẫu xe đến từ Ý.

Tập đoàn dự tính chi một tỉ euro để xây dựng một xưởng sản xuất tại đây. Theo ước tính, nhà máy sẽ sản xuất khoảng 150 ngàn chiếc xe ngay trong những năm đầu hoạt động và sau đó có thể tăng lên đến 450 ngàn chiếc nếu nhu cầu thị trường gia tăng. Hiện nay, tập đoàn đang tuyển dụng 1100 nhân viên và nhu cầu về nguồn nhân lực sẽ còn tăng lên từ 2000 đến 2500 từ nay đến cuối năm.

Qoros được các nhà cạnh tranh đánh giá cao. Ông François Baron, giám đốc thăm dò thị trường Nisan Nhật nhận định : « Họ đã rất nỗ lực đầu tư. Họ kiên trì thì không có lý do nào họ không thành công mặc dù cần phải có thời gian. Họ có thể mang lại một điểm nhấn cho nhãn hiệu Trung Quốc trong thị trường xe hơi. »

Hugo Chavez qua đời, hồi kết của kẻ khiêu khích

Nhìn qua Nam Mỹ, Le Figaro quan tâm đến sự kiện “Hugo Chavez qua đời”. Tờ báo dành một trang lớn để phân tích và phác họa lại chân dung của nhà lãnh đạo Venezuela.

Le Figaro viết rằng Hugo Chavez lúc còn sống rất thích xây dựng cho mình hình ảnh một nhà lãnh đạo không thể nào kiểm soát được, ngông cuồng, không dự đoán trước được như việc ông ta bước vào phủ tổng thống năm 1999.

Thế nhưng, thông qua nhật ký và lời kể của những người bạn thơ ấu, Hugo Chavez từ lúc còn rất trẻ, ông đã định hình cho mình một dự án để lãnh đạo đất nước.

Bước vào quân ngũ năm 1971, ông được người anh cả, thành viên của Đảng cách mạng Venezuela dạy cho ông biết các khái niệm về tư tưởng cách mạng. Dần dà, ông có dịp tiếp xúc với các nhóm bí mật trong quân đội, những nhóm nuôi dưỡng các dự án lật đổ chính phủ đương thời.

Về mặt tư tưởng chính trị, ông lấy Simon Bolivar làm thần tượng chủ nghĩa dân tộc, người phát triển nền dân chủ và bảo vệ kẻ yếu và người dân bản xứ.

Năm 1983, ông thành lập phong trào cách mạng Bolivia 200 (gọi tắt là MBR 200). Năm 1992, Hugo Chavez tiến hành một cuộc đảo chánh vào ngày nhưng thất bại. Ông nhanh chóng hiểu ra rằng thời thế chưa thuộc về ông, nên ông chấp nhận đầu hàng, kêu gọi bằng hữu buông súng chờ đợi thời cơ chín muồi.

Sau hai năm bị giam giữ, Hugo Chavez đã được hưởng ân xá vào năm 1994 từ tổng thống Rafael Caldera, người kế thừa tổng thống Carlos Andres Perez bị cách chức vì tội lạm dụng công quỹ.

Hai năm sông lang thang đây đó khắp mọi miền đất nước, nhưng tham vọng chính trị không bao giờ nguội lạnh. Ông định cư tại thủ đô trong một căn hộ nhỏ với gia đình của một người bạn. Chính tại đây, người bạn già của ông đã dạy cho ông hiểu rằng chỉ qua lá phiếu ông mới có cơ may vào phủ tổng thống hơn là bằng bạo lực. Và bầu cử tổng thống năm 1998 đã mang lại cho ông một cơ hội để tham gia chính trường.

Với những lời hứa xây dựng một Hiến pháp mới, chống tham nhũng và tăng lương, ông đã bước vào phủ tổng thống Miraflores với 56% phiếu bầu. Kể từ đó, đảng của ông liên tục dành chiến thắng trong các đợt trưng cầu dân ý, bầu cử hiến pháp, tổng thống, quốc hội. Phe đối lập hầu như bị đè bẹp, không thể nào phản ứng lại được.

Kể từ khi giành thắng lợi đầu tiên vào năm 1998, Chavez luôn được lòng dân nhờ vào các chính sách xã hội, cải thiện đời sống của hàng triệu người dân bằng lợi nhuận thu được từ ngành dầu khí.

Ngoài tham vọng chính trị lớn lao, Le Figaro cho rằng Hugo Chavez còn là một kẻ thích khiêu khích, diễn viên tồi, hiếu chiến, hay tạo bất ngờ và là một người rất thích dàn cảnh. Ông có hẳn một chương trình riêng trên đài truyền hình được phát sóng mỗi ngày và kéo dài nhiều giờ.

Người xem có thể nghe ông ngâm thơ, hay hát một bản nhạc. Đặc biệt nhất là ông có thể bổ nhiệm nhân sự chính phủ hay sa thải một vị quan chức cao cấp. Và một điểm rất quen thuộc đối với người dân Venezuela là thói quen “quốc hữu hóa” các doanh nghiệp. Về mặt đối ngoại, Hugo Chavez nổi tiếng với những lời tuyên bố hiếu chiến hay đi ngược với cộng đồng quốc tế.

Le Figaro viết rằng, sau ngần ấy năm cầm quyền, Hugo Chavez ra đi để lại cho đất nước một nền kinh tế suy yếu. Sản xuất dầu khí đình trệ do việc sa thải bừa bãi nhân viên, khai thác khí cũng ì ạch, các ngành công nghiệp như nhôm và xi-măng bị đình đốn kể từ khi ông cho quốc hữu hóa. Bất ổn gia tăng đến mức báo động và lạm phát đã tăng lên đến hơn 20%.

Indonesia : giới trung lưu sẽ tăng gấp đôi từ nay đến năm 2020

Theo một cuộc điều tra gần đây của tập đoàn Boston Consulting vừa công bố hồi thư tư vừa qua, tại Indonesia, tầng lớp trung lưu và thượng lưu sẽ tăng gấp đôi từ nay đến năm 2020, từ 74 triệu dân sang 141 triệu, tức là chiếm 53% dân số quốc gia. Đề tài này được tờ phụ san kinh tế báo Le Figaro phản ánh lại qua bài viết đề tựa “Indonesia : giới trung lưu sẽ tăng gấp đôi từ nay đến năm 2020”

Tiêu chí đánh giá sự giàu có của các hộ gia đình còn rất tương đối bởi vì một hộ được cho là khá giả có mức chi tiêu một tháng từ 7.5 triệu đến 2 triệu roupies. Tuy nhiên, sự trỗi dậy của giai cấp này thể hiện sự năng động và thinh vượng của một quốc gia.

Trong 4000 gia đình được phỏng vấn, 66% trong số họ thấy rằng cuộc sống của họ được cải thiện hơn rất nhiều so với thế hệ cha mẹ họ ; 71% đánh giá rằng khuynh hướng này sẽ còn tăng hơn trong các thế hệ sau ; 91% cảm thấy ổn định về mặt tài chính. Số liệu nêu trên còn cao hơn cả người dân Ấn Độ, Nga và Trung Quốc. Chính vì lẽ đó mà người nước ngoài ồ ạt đến đất nước này. Chỉ số PIB (tổng thu nhập quốc nội) trên quần đảo này chiếm 32%, tăng 22% so với năm ngoái.

Để thể hiện sự phồn thịnh của đất nước mình, quốc đảo này đã không ngừng liên kết với Nhật Bản, Trung Quốc và Hàn Quốc để xây dựng những công trình tầm cỡ như tàu điện ngầm tại Jakarta, dự án cầu nối liền hai đảo Java và Sumatra. Ngược lại, Mỹ và Châu Âu, mỗi bên chỉ chiếm một phần nhỏ,10% thị trường xây dựng. Nếu như số lượng công ty Pháp tại quần đảo này lên đến 450 vào năm 1998 thì nay chỉ còn lại 150, theo như nhận định của một doanh nhân tại đây.