Bắc Triều Tiên: Bài học từ thái độ khiêu chiến của Kim Jong Un

Bắt đầu với vụ thử tên lửa tầm xa vào tháng 12/2012, nổ hạt nhân trong lòng đất vào tháng 2/2013, đơn phương hủy bỏ Hiệp ước đình chiến 1950 với Hàn Quốc, ra quân lệnh tuyên chiến với Hoa Kỳ và đóng cửa đặc khu công nghiệp Kaesong, hù dọa kiều dân ngoại quốc…Nhưng cuối cùng, lãnh tụ Bắc Triều Tiên Kim Jong Un dường như không dám hay không muốn vượt làn ranh đỏ. Tại sao ?

North Korea's artillery sub-units, whose mission is to strike Daeyeonpyeong island and Baengnyeong island of South Korea, conduct a live shell firing drill to examine war fighting capabilities in the western sector of the front line in this picture release © Reuters / KCNA

Khi « Thống chế tổng tư lệnh tối cao quân đội Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên » đe dọa hủy diệt Hoa Kỳ, Hàn Quốc, Nhật Bản bằng vũ khí nguyên tử thì hầu như mọi người đặt nghi vấn : Liệu ông tướng không một ngày đi lính này nói thật hay nói chơi ?

Chỉ một tính toán sai lầm thì cả chế độ cha truyền con nối tại Bình Nhưỡng sẽ bị tiêu diệt, đảng Cộng sản Trung Quốc sẽ trả giá nặng nề và Hàn Quốc bị kéo vào cuộc chiến tranh ngoài ý muốn. Hỗn loạn tại Bắc Á sẽ tác hại đến toàn thế giới. Sau cùng, với trợ lực của Mỹ, bán đảo Triều Tiên sẽ thống nhất theo một kịch bản ác mộng đối với Bắc Kinh.

Trên đây là nhận định chung của các nhà quan sát quốc tế, nếu Kim Jong Un thực hiện lời đe dọa.

Cuối tuần trước, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry đi một vòng ba thủ đô châu Á : Seoul, Bắc Kinh và Tokyo tìm cách thống nhất với hai đồng minh Nhật Bản và Hàn Quốc một đối sách chung và đặc biệt là chuyển tải một thông điệp rõ ràng đến Trung Quốc và Bắc Triều Tiên. Ngày 15/04/2013 , kỷ niệm 101 năm ngày sinh của nội tổ Kim Nhật Thành đã trôi qua không một phát súng.

Có lẽ phải chờ xem diễn biến tình hình trong những ngày tới để có thể kết luận dứt khoát Bình Nhưỡng đã leo lên bậc thang cuối cùng hay chưa ?

Theo nhận định của chuyên gia bang giao quốc tế Hàn Quốc Lee Chung Min, đại học Yonsei, Hàn Quốc thì Kim Jong Un « thật sự muốn dùng quân sự, nhưng kinh tế suy sụp, cán bộ chỉ lo tham ô, quân đội thiếu phương tiện canh tân vũ khí… không đủ sức phát động chiến tranh, đánh là tự sát ».

Trên nhật báo Pháp Le Monde, trong bài tường thuật ngày 02/04/2013 từ Seoul, phóng viên Philippe Mesmer đã ghi lại nhận định của các nhà quan sát tại Seoul, kể cả những người đào thoát từ miền Bắc như sau : « Thái độ giương oai diễu võ của Bình Nhưỡng là nhằm củng cố quyền lực của lãnh tụ trẻ tuổi Kim Jong Un, đặc biệt là trong nội bộ quân đội ».

Tuy nhiên, bài học quan trọng nhất, theo Lee Chung Min, không phải là tùy thuộc vào mưu toan của Bình Nhưỡng mà là các chế độ tự do dân chủ phải biết mình cần hành động ra sao để ngăn chận ý đồ chiến tranh. Hàn Quốc phải hiểu lý do thực sự này, là Bình Nhưỡng sợ bị tiêu diệt. Do vậy, Seoul đừng bao giờ nhượng bộ nếu Bắc Triều Tiên vượt làn ranh đỏ .

Để tìm hiểu thêm về đối sách của các quốc gia có liên can trực tiếp với hồ sơ hạt nhân của Bình Nhưỡng, RFI đặt câu hỏi với nhà phân tích Lưu Tường Quang từ Sydney.

« Cái bài học mà chúng ta có thể nhin thấy được là để đáp ứng lại thái độ hung hăng của Bắc Hàn thì điều thứ nhất các quốc gia dân chủ như Hoa Kỳ, Hàn Quốc và Nhật Bản đã không theo đuổi chính sách « ăn miếng trả miếng » tức là không tạo tình trạng căng thẳng hơn. Thứ hai , một mặt thì có những chuẩn bị cần thiết để đối phó nếu Bắc Hàn có những tính toán sai lầm, chẳng hạn Nhật Bản đã bố trí tên lửa chống hỏa tiễn Patriot. Và thứ ba, rất quan trọng, là tuy tổng thống Obama kêu gọi Bắc Hàn dịu giọng và khuyến khích Trung Quốc sử dụng áp lực của mình để giúp đỡ Bắc Hàn một lối thoát, chế độ Bình Nhưỡng chắc chắn cũng theo dõi biến chuyển bên ngoài : Ngoài lời tuyên bố rõ rệt của Ngoại trưởng John Kerry cho rằng Bắc Hàn lầm lẫn to lớn, nếu thực hiện lời đe dọa (chiến tranh), lãnh tụ đảng Cộng hòa, Thượng nghị sĩ John McCain đã khuyên tổng thống Obam nên có một « chính sách rõ rệt và mạnh bạo hơn », ngoài việc đưa phi cơ tối tân và tàu chiến đến Hoa Đông và biển Nhật Bản… . Chế độ Bình Nhưỡng, nếu không có những tính toán liều lĩnh thì họ thấy rằng Hoa Kỳ, Hàn Quốc và Nhật Bản tạo cho Bình Nhưỡng cơ hội tốt để có thể khoe khoang là họ đã thắng lợi, do đó, họ cảm thấy không cần thiết thực thi lời đe dọa. Hoa Kỳ, Hàn Quốc và Nhật Bản không dồn Bắc Hàn vào chân tường, nhưng mặt khác, cho đối thủ biết là nếu sai lầm sẽ trả giá đắt vì Hoa Kỳ, Hàn Quốc và Nhật Bản đủ mạnh và có phương tiện để tiêu diệt Bắc Hàn ».