Ngoại trưởng Mỹ: Biển Đông cần có Quy tắc Ứng xử để giúp châu Á ổn định

Phát biểu vào hôm nay 17/02/2014 tại Indonesia, chặng cuối cùng trong vòng công du châu Á lần này của ông, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry vừa lên tiếng cảnh báo : Sự ổn định của châu Á Thái Bình Dương tùy thuộc vào tiến trình hoàn tất một bộ quy tắc ứng xử tại Biển Đông mang tính chất ràng buộc. Văn kiện này sẽ cho phép các bên giải quyết hào bình các tranh chấp, tránh được xung đột tại một trong những tuyến hàng hải chiến lược quan trọng nhất thế giới.

Ngoại trưởng Mỹ John Kerry (T) và tổng thư ký ASEAN Lê Lương Minh trong cuộc họp ở Jakarta, ngày 16/02/ 2014. REUTERS/Evan Vucci/Pool

Phát biểu nhân cuộc họp báo chung tại Jakarta với đồng nhiệm Indonesia Marty Natalegawa, Ngoại trưởng Mỹ xác định : « Không phải là quá cường điệu khi nói rằng tình hình ổn định trong tương lai của khu vực sẽ phụ thuộc một phần vào sự hoàn tất kịp thời một bộ quy tắc ứng xử (trên Biển Đông)… Tiến trình hoàn tất càng kéo dài, tình trạng căng thẳng càng thêm sục sôi, và nguy cơ một ai đó tính toán sai lầm gây nên xung đột càng lớn. Điều đó không có lợi cho ai cả ».

Theo hãng tin Anh Reuters, với tuyên bố vừa kể, Ngoại trưởng Mỹ đã tăng áp lực ngoại giao trên Trung Quốc, thúc đẩy nước này giải quyết tranh chấp trên biển với các quốc gia Đông Nam Á dựa trên nguyên tắc pháp lý quốc tế thay vì thông qua đàm phán song phương như Bắc Kinh vẫn chủ trương.

Trong thực tế, các nước ASEAN, dưới sự « đốc thúc » của Indonesia, đã sẵn sàng tiến tới một bộ quy tắc ứng xử, trong lúc Trung Quốc cho đến nay đã tỏ vẻ rất miễn cưỡng trên hồ sơ này, và viện mọi lý do để trì hoãn tiến trình thiết lập bộ quy tắc ứng xử đó.

Tuyên bố của Ngoại trưởng Mỹ có tác dụng hậu thuẫn thêm cho Hiệp hội các nước Đông Nam Á ASEAN, vốn đang nỗ lực thuyết phục Trung Quốc đi nhanh hơn nữa trong việc đúc kết một bộ luật ứng xử mang tính ràng buộc này.

Ngay từ hôm qua, 16/02, Ngoại trưởng Mỹ đã tranh thủ cơ hội ghé Jakarta để tiếp xúc với Tổng thư ký ASEAN Lê Lương Minh. Nhân dịp này, hai bên Mỹ và ASEAN đã nhấn mạnh đến nhu cầu tôn trọng luật pháp quốc tế trong tranh chấp tại Biển Đông, bao gồm cả Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật Biển UNCLOS.

Trong một thông cáo chung công bố sau cuộc họp giữa hai ông John Kerry và Lê Lương Minh, hai bên cũng tái khẳng định « sự cấp thiết của việc sớm hoàn tất một bộ Quy tắc Ứng xử (DOC) trên Biển Đông, và tầm quan trọng của việc tự kiềm chế ».