Rút quân khỏi Afghanistan, vấn đề nan giải đối với Pháp

Cái chết của 4 quân nhân Pháp ngày 20/01/2012 tại Afghanistan đã đặt chính phủ Pháp vào tình thế khó xử : Rút quân ra khỏi chiến trường này trước thời hạn trong năm nay thì sẽ mất uy tín với các đồng minh, nhưng không triệt thoái sớm thì càng bị chỉ trích trong nước.

Hôm 22/01/2012 tại căn cứ quân sự Kaia, Afghanistan, Bộ trưởng Quốc phòng Pháp Gérard Longuet dự lễ đưa thi hài bốn binh sĩ Pháp tử nạn về nước. REUTERS/ECPAD/Ghislain Mariette

Ngay sau vụ 4 quân nhân Pháp bị một lính Afghnistan bắn chết ngày 20/1, tổng thống Nicolas Sarkozy đã tuyên bố Paris có thể sẽ rút quân trước thời hạn khỏi Afghanistan trong năm nay. Nhưng vài ngày sau đó, Ngoại trưởng Alain Juppé nói rõ là Paris sẽ không triệt thoái hoàn toàn khỏi Afghanistan trước cuối năm 2012. Về phần ứng cử viên tổng thống của Đảng Xã hội, ông François Hollande vẫn chủ trương Pháp rút quân ngay trong năm nay.

Chính phủ Pháp cho biết sẽ đợi đến chuyến viếng thăm của tổng thống Afghanìstan Hamid Karzai đến Paris hôm nay trước khi quyết định xem có đẩy nhanh lịch trình rút quân hay không. Nhưng theo các nhà phân tích, về mặt hậu cần cũng như về mặt chính trị, triệt thoái nhanh chóng khỏi Afghanistan là một vấn đề nan giải đối với Paris.

Hiện giờ có khoảng 3.600 quân Pháp đang đóng tại Afghanistan. Cũng giống như Hoa Kỳ và các nước khác trong liên quân, Paris dự kiến sẽ rút toàn bộ lực lượng này từ đây cho đến 2014, tức là thời điểm mà chính quyền Kabul trên nguyên tắc sẽ có đủ khả năng để tự bảo đảm an ninh. Nhưng nay, dù Pháp có muốn rút hết quân vào cuối năm nay thì cũng khó mà thực hiện được kế hoạch này.

Trước hết, chắc chắn là Pháp không thể rút quân trước cuộc bầu cử tổng thống, mà vòng hai sẽ diễn ra ngày 6/5. Rất khó mà chỉ trong vòng 7 tháng có thể rút 3.600 quân cùng với hàng trăm quân xa, phi cơ, tức là hàng ngàn tấn thiết bị, khỏi Afghanistan. Hơn nữa, lực lượng Pháp không thể rút bằng đường biển qua ngả Paksitan. Lý do, sau vụ quân NATO oanh kích lầm một đồn biên phòng Pakistan, khiến 24 binh lính thiệt mạng, chính quyền Islamabad đã đóng biên giới với Afghanistan. Bây giờ chỉ có thể triệt thoái qua ngả các nước Cộng hòa vùng Kapkaz. Nhưng Hoa Kỳ cũng sẽ rút 100 ngàn quân và hàng triệu tấn thiết bị qua ngả này, cho nên việc triệt thoái lực lượng Pháp sẽ rất nhiêu khê. 

Về mặt chính trị, tình hình lại còn phức tạp hơn. Ngay từ năm 2001, Pháp đã tham chiến ở Afghanistan để lật đổ chế độ Taliban và tuy quét quân khủng bố Al Qaida sau loạt khủng bố 11/9. 

Chế độ Taliban đã bị lật đổ, nhưng trong những năm gần đây, quân Taliban đã gia tăng chiến tranh du kích chống liên quân quốc tế và quân chính phủ Kabul. Do Hoa Kỳ và các đồng minh dư trù sẽ rút hết quân vào cuối năm 2014, khối NATO chỉ có chưa tới 3 năm để củng cố chính phủ Afghanistan, đặc biệt qua việc huấn luyện lực lượng quân đội và cảnh sát, nhằm tránh cho nước này khỏi rơi vào nội chiến một khi liên quân quốc tế rút đi.

Nếu Pháp rút quân ngay trong năm nay theo như đề nghị của ứng cử viên tổng thống Đảng Xã hội, các nước đồng minh sẽ không thể hiểu nổi lập trường của Paris. Tổng thư ký khối NATO Anders Fogh Rasmussen hôm qua đã kêu gọi Pháp tiếp tục công tác huấn luyện và trợ chiến ở Afghanistan cho đến thời điểm dự trù triệt thoái hoàn toàn, tức là cuối năm 2014.

Tóm lại, cái chết của 4 quân nhân Pháp ngày 20/1 đã đặt chính phủ Pháp vào tình thế khó xử. Rút quân ngay năm nay thì sẽ mất uy tín với các đồng minh, nhưng không triệt thoái sớm thì càng bị chỉ trích trong nước, bởi vì công luận Pháp đa số chống lại việc duy trì lực lượng ở Afghanistan.