Thuế giao dịch tài chính gây bất đồng giữa Pháp với các đối tác châu Âu

Vào lúc mà khu vực đồng euro tiếp tục gây lo ngại cho các thị trường chứng khoán, Pháp đã gây bất ngờ cho các đối tác châu Âu khi loan báo là Paris sẽ đơn phương ban hành một loại thuế đánh vào các giao dịch tài chính.

Tổng thống Pháp Nicolas Sarkozy. REUTERS/Gonzalo Fuentes

Ngày mai, Tổng thống Nicolas Sarkozy sẽ sang Berlin để tiếp tục thảo luận với Thủ tướng Angela Merkel về phương cách đối phó với khủng hoảng khu vực đồng euro, nhưng giữa hai nhà lãnh đạo Pháp - Đức sẽ không còn bầu không khí đồng tâm nhất trí nữa.

Lý do là vì hôm thứ Sáu vừa qua, Tổng thống Nicolas Sarkozy tuyên bố nước Pháp không chờ các nước khác đồng ý, mà sẽ đơn phương ban hành ngay một loại thuế đánh vào các giao dịch tài chính, còn được gọi là thuế Tobin ( đặt theo tên của James Tobin, Nobel Kinh tế 1981, người đầu tiên đề nghị loại thuế này ).

Thông báo của Paris gây bất ngờ trước hết cho Thủ tướng Đức. Thật ra thì bản thân bà Merkel cũng chủ trương đánh thuế vào các giao dịch tài chính, một dự án nhằm răn đe hành động đầu cơ, vừa mang lại một nguồn tiền mới cho châu Âu. Nhưng Berlin vẫn đòi là trên vấn đề này phải có sự đồng thuận giữa các nước Liên hiệp châu Âu, hay ít ra là giữa các nước khu vực đồng euro, vì sợ là, nếu không, sức cạnh tranh của thị trường tài chính Francfort sẽ bị tác hại. Hôm qua, phát ngôn viên của Thủ tướng Merkel cho biết là vấn đề này sẽ được đưa ra bàn thảo trong buổi ăn trưa làm việc giữa Tổng thống Pháp và Thủ tướng Đức ngày mai.

Quan điểm của Thủ tướng Merkel được sự ủng hộ của tân Thủ tướng Ý Mario Monti. Có mặt tại Paris ngày thứ sáu vừa qua, ông Monti đã ngay lập tức nhắc nhở các nhà lãnh đạo Pháp là phải có nghĩa vụ phối hợp hành động với Ủy ban châu Âu và Đức trên vấn đề thuế Tobin. Thủ tướng Ý nói thẳng là các nước châu Âu không nên đơn phương áp dụng thuế giao dịch tài chính.

Sau khi hội đàm với Thủ tướng Ý hôm thứ sáu, Tổng thống Sarkozy thông báo là ông sẽ cùng với Thủ tướng Đức Merkel đến Roma ngày 20/1 tới để mở cuộc họp tay ba với ông Monti.

Nhưng trước mắt, bất đồng mới giữa hai quốc gia trụ cột Pháp - Đức càng khiến các thị trường tài chính thêm lo ngại, vào lúc mà các chính phủ châu Âu vẫn chưa tìm ra một giải pháp bền vững cho khủng hoảng khu vực euro, đã kéo dài từ hơn hai năm qua. Bằng chứng là chiều thứ Sáu vừa qua, sau khi Paris loan báo quyết định đơn phương ban hành thuế Tobin, toàn bộ các thị trường chứng khoán châu Âu, vừa mới tăng điểm vào buổi sáng, đã đồng loạt sụt điểm, ngoại trừ thị trường Luân Đôn.

Ấy là chưa kể giới đầu tư đang lo ngại thêm về tính vững chắc của khu vực ngân hàng châu Âu do hai sự kiện : Thứ nhất, ngân hàng lớn nhất của Ý, Unicredit, vì cần phải đắp thêm vốn, đã buộc phải bán đổ bán tháo các cổ phiếu của ngân hàng này. Thứ hai, Bộ trưởng Kinh tế Tây Ban Nha vừa nhận định là các ngân hàng của nước này cần được bơm thêm tổng cộng 50 tỷ euro.

Hai sự kiện nói trên càng làm cho các thị trường thêm bi quan về tình hình nợ công của các nước khu vực euro, nhất là cơ quan xếp hạng tín nhiệm Standard & Poors, chuẩn bị hạ điểm toàn bộ 15 nước khu vực đồng euro.

Chính vì vậy mà hiệp hội Paris Europlace, đại diện cho toàn bộ thị trường tài chính Pháp, hôm nay đã tuyên bố chống lại việc Pháp đơn phương áp dụng thuế Tobin. Nhưng mặc dù bị chống đối như thế, Paris vẫn không lùi bước. Theo lời Quốc vụ khanh đặc trách Nhà ở, ông Benoist Apparu, trên đài phát thanh Radio J hôm nay, một dự luật về thuế giao dịch tài chính sẽ được chính phủ xem xét trong tháng hai, để đưa ra biểu quyết ở Quốc hội Pháp trong tháng tư, tức là trước bầu cử tổng thống.