Rumani sắp trưng cầu dân ý về việc truất phế tổng thống

Sau những chỉ trích của Liên hiệp châu Âu về những vi phạm Nhà nước pháp quyền, ngày mai 29/07/2012, cử tri Rumani sẽ đi bỏ phiếu trong một cuộc trưng cầu dân ý về việc truất phế tổng thống Traian Basescu, cầm quyền từ tám năm nay.

Ông Traian Basescu phát biểu trước Quốc hội sau khi bị đình chỉ chức vụ (Reuters)

Tỷ lệ cử tri tham gia trưng cầu dân ý sẽ có tính chất quyết định, bởi vì cuộc bỏ phiếu này chỉ có giá trị với điều kiện 50% cử tri đi bầu ngày mai., theo như quyết định của Tòa Bảo hiến Rumani. 

Theo các nhà phân tích chính trị, cuộc trưng cầu dân ý ngày mai sẽ rất khó mà đạt được tỷ lệ tham gia nói trên trong một quốc gia mà số cử tri không bỏ phiếu liên tục phá kỷ lục, do họ thất vọng trước chính giới Rumani, bị chỉ trích là chỉ nghĩ đến quyền lợi riêng tư và vận hành theo kiểu « nhất thân nhì thế ». 

Để thu hút cử tri, nhiều phòng phiếu đã được mở thêm tại vùng duyên hải Hắc Hải. Những người đi nghỉ mát có thể đi bỏ phiếu ngay tại các nhà hàng, cho nên phe đối lập đã cảnh báo về nguy cơ gian lận phiếu. Liên minh Xã hội-Tự do, liên cánh trung tả cầm quyền, đang nỗ lực vận động để cố thuyết phục ít nhất 9 triệu cử tri tham gia bỏ phiếu để truất phế tổng thống cánh hữu Basescu.

Theo một số thăm dò dư luận, ông Basescu bị mất uy tín rất nhiều ở Rumani và có đến 2/3 dân Rumani muốn ông bị mất chức. Ông Basescu đã bị các nghị sĩ Rumani đình chỉ chức vụ từ ngày 06/07. Nếu như việc truất phế tổng thống đúng là có được quy định trong Hiến pháp, thì cách thức tiến hành việc truất phế này đã gặp nhiều chỉ trích từ các tổ chức nhân quyền, cũng như từ Liên hiệp châu Âu.

Đối với Liên hiệp châu Âu, chính phủ cánh trung tả và phe đa số ở Quốc hội Rumani đã vi phạm một cách có hệ thống Nhà nước pháp quyền. Về phần ông Basescu và đảng đối lập cánh hữu, Đảng Dân chủ-Tự do, đã kêu gọi tẩy chay cuộc trưng cầu dân ý để không « hợp pháp hóa một cuộc đảo chính ».