Bạo loạn ở mỏ vàng Kumtor : Kirghizstan ban bố tình trạng khẩn cấp

Hôm qua, 31/05/2013, tổng thống Kirghizstan đã ký sắc lệnh ban bố tình trạng khẩn cấp cho đến ngày 10/06, sau khi cuộc biểu tình biến thành bạo loạn tại mỏ vàng Kumtor, do tập đoàn Canada Centerra Gold quản lý khai thác từ năm 1997.

Mỏ vàng Kumtor, cách thủ đô Kirghizstan 350 km về phía đông (AFP)

Lệnh giới nghiêm cũng được áp dụng trong khu vực từ 9 giờ tối hôm trước tới 6 giờ sáng hôm sau. Mỏ vàng Kumtor nằm cách thủ đô Bichkek 350 km về phía đông. Vàng là nguồn thu chính của Kirghizstan, chiếm phân nửa tỷ trọng xuất khẩu của đất nước.

Từ nhiều tháng nay, dân địa phương đòi quốc hữu hóa mỏ vàng và căng thẳng không ngừng dâng cao vài ngày gần đây. Tình trạng trở nên hỗn lọan từ thứ Năm vừa qua khi hàng trăm người biểu tình đã đã chặn tuyến đường ôtô chạy vào mỏ vàng, tiến về trạm cung cấp điện cho việc khai thác mỏ Kumtor và cắt điện trong suốt buổi tối.

Cảnh sát can thiệp và bắt giữ khoảng 92 người khiến dân chúng càng trở nên phẫn nộ. Khoảng 3 nghìn người dân địa phương đổ về ngôi làng, nơi có nhiều người bị bắt giữ. Họ chặn các con đường, chiếm giữ các trụ sở hành chính và yêu cầu nhà chức trách thả ngay những người bị bắt. Thậm chí, họ còn bắt một quan chức địa phương làm con tin trong nhiều giờ.

Xô xát đã xảy ra giữa nhóm biểu tình và lực lượng giữ gìn trật tự. Cảnh sát phải dùng đến hơi cay để giải tán đám đông, người biểu tình thì đáp trả bằng gạch đá. Bộ Y tế cho biết có 55 người bị thương trong vụ ẩu đả, trong đó 13 người của lực lượng giữ gìn trật tự.

Theo phó thủ tướng Chamil Atakhanov, 72 người đã bị bắt giữ. Hôm qua công ty Canada thông báo cho đóng cửa tạm thời khu mỏ. Nhà nước đã bị thiệt hại 1,4 triệu đô la do việc khu mỏ ngừng họat động.

Tình trạng hỗn loạn này làm cho chính phủ hết sức lo ngại. Kirghizstan là một quốc gia Trung Á nghèo, tình hình chính trị luôn bất ổn. Người dân nước này đã từng biểu tình lật đổ hai đời tổng thống vì bị tình nghi dính líu đến tham nhũng.

Đó là tổng thống Askar Akaïev vào năm 2005 và Kourmanbek Bakiev vào năm 2010. Người dân giờ đây cũng quy trách nhiệm cho hai vị cựu tổng thống này trong việc chuyển nhượng kho mỏ cho tập đoàn Canada.