Vũ khí hóa học của Syria: Mỹ-Nga tiếp tục thảo luận tại Geneve

Các cuộc thương lượng giữa Ngoại trưởng Mỹ John Kerry và đồng nhiệm Nga Serguei Lavrov, đã bắt đầu từ chiều hôm qua, 12/09/2013, tại Geneve. Trước khi cùng ăn tối làm việc, lãnh đạo ngoại giao Mỹ-Nga, cùng với phái đoàn của hai nước đã gặp nhau, trong một bầu không khí được phía Mỹ đánh giá là « mang tính xây dựng ».

Ngoại trưởng Mỹ John Kerry (T) và đồng nhiệm Nga Serguei Lavrov trong cuộc họp báo chung tại Geneve, 12/09/2013 REUTERS

Cho dù Tổng thống Bachar al-Assad đã cam kết đặt hệ thống vũ khí hóa học của Syria dưới sự kiểm soát quốc tế, hồ sơ này hầu như không có tiến triển trong ngày thảo luận đầu tiên giữa hai phái đoàn Mỹ-Nga. Các cuộc thương lượng được tiếp tục trong ngày hôm nay.

Trong cuộc trả lời phỏng vấn truyền hình Nga Rossia 24, Tổng thống Bachar al-Assad đã khẳng định là Syria chấp nhận đặt hệ thống vũ khí hóa học của Syria dưới sự kiểm soát quốc tế. Tuy nhiên, lãnh đạo Syria đưa ra điều kiện : Damas chỉ thực hiện kế hoạch do Matxcơva đề xuất nếu như Washington chấm dứt giúp đỡ phe nổi dậy và ngừng đe dọa tấn công Syria.

Còn tại Geneve, lập trường của Nga và Mỹ vẫn không thay đổi trong ngày đầu tiên đàm phán. Điều này được thể hiện rõ qua cuộc họp báo chung của Ngoại trưởng hai nước.

Ngoại trưởng Kerry tuyên bố Hoa Kỳ không loại bỏ khả năng sử dụng vũ lực trong trường hợp giải pháp ngoại giao thất bại. Trong khi đó, đồng nhiệm Lavrov yêu cầu Washington rút bỏ những lời đe dọa tấn công Damas.

Theo thông tín viên RFI Anne Marie Capomaccio, từ Washington, phía Mỹ không dấu diếm thái độ bi quan về những lời hứa của Tổng thống Bachar al-Assad :

« Giải pháp quân sự vẫn ở trên bàn », phát ngôn viên của Nhà Trắng tại Washington đã tuyên bố như vậy, trong lúc Ngoại trưởng John Kerry cũng có những phát biểu tương tự tại Geneve.

Lo ngại bị lôi kéo vào một cuộc đàm phán vô tận, Hoa Kỳ tìm cách áp đặt tiến độ thương lượng mà cho đến nay, Washington vẫn chưa thành công.

Ngoại trưởng Mỹ và Nhà Trắng đã phối hợp lên tiếng, nhắc lại những điều kiện của Washington : Trước tiên, kế hoạch của Nga cần phải được Damas thực hiện ngay tức khắc. Sau đó, phải có lịch trình cho mỗi giai đoạn thực hiện kế hoạch này và cuối cùng, Syria sẽ phải hứng chịu hậu quả nếu không tôn trọng các thời hạn được đề ra.

Có lẽ điểm cuối cùng này gây bất đồng trong cuộc thuơng lượng giữa Matxcơva và Washington tại Geneve : Hoa Kỳ không chấp nhận từ bỏ đe dọa dùng vũ lực và báo chí Mỹ ngày hôm qua tiết lộ là Mỹ cung cấp vũ khí cho phe đối lập Syria.

Nhà Trắng không cải chính thông tin này và phát ngôn viên Phủ Tổng thống ngày hôm qua đã đóng vai người làm xiếc đi trên dây : Từ chối bình luận về việc CIA cung cấp vũ khí cho phe đối lập Syria, nhưng đồng thời lại giải thích vì sao vũ khí được chuyển giao đến một số phe phái tại Syria.

Việc các quan chức CIA, xin giấu tên, tiết lộ cho báo chí thông tin này vào ngày bắt đầu cuộc thương lượng giữa Ngoại trưởng Mỹ-Nga tại Geneve không phải là ngẫu nhiên ».