Đàm phán hạt nhân Iran kéo dài thêm một ngày

Cuộc đàm phán về chương trình hạt nhân Iran tại Genève Thụy Sĩ đến đêm qua dường như đã đạt được tiến bộ quan trọng với sự tham gia của Ngoại trưởng các nước Anh, Mỹ, Pháp và Đức. Tuy nhiên, các cuộc mặc cả vẫn còn chưa đi tới đích. Cuộc đàm phán tiếp tục kéo dài sang ngày thứ 3, hôm nay 09/11/2013. Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov cũng tức tốc đến Genève sáng nay tham gia đàm phán.

Ngoại trưởng Mỹ John Kerry và lãnh đạo ngành ngoại giao châu Âu Catherine Ashton - REUTERS /Jason Reed

Trước sự phản đối của Israel về một thỏa thuận có thể ký với Iran, hôm qua Tổng thống Barack Obama đã gọi điện thoại cho Thủ tướng Benyamin Netanyahu để giải thích và trấn an. Thông tín viên RFI tại à Washington, Anne-Marie Capomaccio tường trình :

« Về mặt chính thức, cuộc điện thoại của Tổng thống Mỹ Barack Obama nhằm mục đích thông báo cho Thủ tướng Israel Benyamin Netanyahu về tiến triển của cuộc đàm phán tại Genève.

Ông Barack Obama cho rằng đã đến lúc phải có bước xích lại gần với Téhéran. Tuy nhiên, Thủ tướng Israel đã nhắc lại công khai trong tuần này là ông không nhất trí với hướng đi này và cuộc điện đàm này cũng phản ánh những bất đồng đó.

Nhà trắng nhắc lại là không có thỏa thuận được ký với Iran và sẽ là quá sớm khi chỉ trích về một thỏa hiệp chưa có. Cũng tương tự , Ngoại trưởng John Kerry hôm qua cố tìm cách giảm thiểu những tiến bộ đạt được tại Genève, sau khi ông Benyamin Netanyahu tỏ thái độ công khai giận dữ.

Theo Ngoại trưởng Mỹ, « những vấn đề rất quan trọng vẫn còn chưa được giải quyết ». Ông tuyên bố : « Chúng tôi hy vọng có thể giảm bớt những khác biệt ». Về phần Ngoại trưởng Pháp, ông Laurent Fabius ghi nhận : « không có tiến triển, cũng như chưa có thu nhận gì ».

Dẫu sao thì Ngoại trưởng Mỹ đã phải rút ngắn vòng công du ngoại quốc để tới Thụy Sĩ. Ngay sau đó, ông John Kerry đã trở về thẳng Washington để báo cáo với Tổng thống Obama. Trong khi đó lúc này, đảng Cộng hòa này đang liên tục đưa ra các tuyên bố ngờ vực chính phủ. »

Những điềm bất đồng còn tồn tại

Theo phái đoàn Pháp, có ba điểm đặc biệt quan trọng mà các bên thương lượng vẫn bất đồng : Vấn đề xây dựng lò phản ứng nước nặng ở Arak. Đây là lò phản ứng có thể sản xuất ra plutonium dùng vào mục đích quân sự. Tương lai của các kho chứa uranium đã làm giàu 20% và cuối cùng là vấn đề làm giàu hạt nhân nói chung tại Iran.

Téhéran tới bàn đàm phán với đề nghị không công bố cụ thể, nhưng đại thể là Iran ngừng một phần chương trình hạt nhân và đổi lại được dỡ bỏ một phần các biện pháp trừng phạt quốc tế khiến cho kinh tế của Iran đang bị bóp nghẹt