Đàm phán hạt nhân Iran tại Genève thất bại

Dù đã có rất nhiều hy vọng, nhưng sau ba ngày đàm phán ráo riết tại Genève- Thụy Sĩ, Ngoại trưởng Iran và nhóm 5+1 vẫn chưa đạt được thỏa thuận cụ thể trên hồ sơ hạt nhân Iran. Các bên dự trù gặp lại nhau vào ngày 20/11/2013.

Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif (P) và đại diện ngoại giao Châu Âu Catherine Ashton trong cuộc họp báo tại Geneve, Thụy Sĩ, ngày 10/11/2013 REUTERS

Đàm phán về hạt nhân Iran từ ngày 07/11/2013 tại Genève đã khép lại vào đêm hôm qua 09/11/2013. Mục tiêu vòng đàm phán lần này là đạt đến một thỏa thuận « tạm thời » có hiệu lực trong vòng 6 tháng giữa Téhéran và quốc tế. Theo nội dung thỏa thuận này, Iran phải cung cấp một số bằng chứng cho thấy là các chương trình phát triển hạt nhân của quốc gia Hồi giáo này không nhằm mục tiêu quân sự. Đổi lại, cộng đồng quốc tế sẽ giảm nhẹ một số biện pháp trừng phạt kinh tế đối với Iran.

Theo các nhà quan sát, thỏa thuận « tạm thời » nói trên sẽ là bước đầu để các bên tiến tới một thỏa thuận cuối cùng. 

Người đứng đầu ngành ngoại giao của Liên Hiệp Châu Âu, bà Catherine Ashton, khi trả lời báo chí, nhấn mạnh là các bên đã đạt được « rất nhiều tiến bộ nhưng một số khác biệt vẫn tồn tại ». Cho nên, thỏa thuận dù chỉ « tạm thời »giữa Téhéran với nhóm 5+1 vẫn chưa đạt được.

Dù vậy, Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif tuyên bố « không thất vọng » sau cuộc đối thoại với các đối tác trong nhóm 5+1 (bao gồm 5 thành viên thường trực Hội Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc và Đức). Ngoại trưởng Mỹ John Kerry khi rời khỏi Genève, cũng đã đề cao những « tiến bộ » mà các bên đã đạt được và ông tin tưởng rằng hồ sơ hạt nhân Iran sẽ chóng được khai thông. 

Trong ngày đầu vòng đàm phán, thứ Sáu 07/11/2013, các bên đã lạc quan cho rằng, Iran và nhóm 5+1 đang cận kề một giải pháp thỏa đáng. Tuy nhiên, hy vọng đó đã tiêu tan và mọi người đã chú ý đến thái độ thận trọng của Pháp : Paris qua lời Ngoại trưởng Fabius đòi Téhéran phải đưa ra những bảo đảm đáng tin cậy hơn: Pháp đòi Iran đóng cửa trung tâm nghiên cứu hạt nhân tại Arak, có biện pháp dứt khoát hơn về các chương trình làm giàu uranium.

Uranium là một trong những chất được sử dụng để chế tạo bom nguyên tử.