Iran duy trì lò phản ứng nước nặng

Téhéran vẫn duy trì lò phản ứng nước nặng tại nhà máy Arak và thông báo ý định hợp tác với Nga để xây thêm một nhà máy điện hạt nhân tại Bushehr.

Nhà máy hạt nhân nước nặng Arak. Reuters : Ảnh chụp năm 2006.

Các phương tiện truyền thông Iran hôm nay (01/12/2013) trích lời các quan chức trong chính quyền, theo đó dự án liên quan đến lò phản ứng nước nặng tại Arak sẽ vẫn được duy trì. Trong khi đó theo thỏa thuận đạt được với nhóm 5+1 tại Genève ngày 24/11/2013, Tétéran đã đồng ý không đi xa hơn trong dự án xây dựng lò phản ứng nước nặng tại Arak. Quốc tế nghi nhờ lò phản ứng nước nặng Arak có khả năng cung cấp chất plutonium, cho phép Iran chế tạo bom nguyên tử.

Thứ trưởng Ngoại giao Iran, trả lời hãng thông tấn IRNA tuyên bố « lò phản ứng nước nặng Arak sẽ được duy trì ». Trả lời đài truyền hình nhà nước, lãnh đạo Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Iran, ông Ali Akbar Salehi khẳng định « Lò phản ứng nước nặng ở Arak không sản xuất plutonium » và Téhéran không từ bỏ dự án này, bởi vì Iran có quyền sở hữu lò phản ứng nước nặng. Ông Salehi nói thêm Iran còn có ý định xây dựng thêm « nhiều lò phản ứng nước nặng khác » để đáp ứng nhu cầu điện lực và của các hoạt động dân sự.

Arak nằm cách thủ đô Téhéran 240 cây số về phía đông nam. Lò phản ứng nước nặng tại đây luôn gây bất đồng trong các vòng đàm phán về hạt nhân Iran. Chính quyền nước này luôn khẳng định đấy chỉ là một lò phản ứng nước nặng có công suất 40 mégawatts nhằm phục vụ cho các công trình nghiên cứu về khoa học và y tế. Ngược lại, quốc tế nghi ngờ Téhéran sản xuất plutonium chế tạo bom nguyên tử.

Cũng ngày hôm nay, giám đốc Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Iran, ông Salehi thông báo là Téhéran đang thảo luận với đối tác Nga về dự án xây dựng thêm một nhà máy điện hạt nhân thứ nhì tại thành phố Bushehr vào năm 2014. Nhà máy sẽ có công suất 4.000 mégawatts. Iran đang đề ra mục tiêu sản xuất đến 20.000 mégawatts điện hạt nhân.

Busher cách thủ đô Téhéran 1.200 cây số về phía nam. Hiện tại nơi đây đã có một nhà máy điện hạt nhân do Nga kiến thiết. Dự án này không gây lo ngại cho các nước phương Tây, quốc tế nhìn nhận Iran có quyền phát triển các chương trình hạt nhân để phục vụ các mục tiêu dân sự.