Ngoại trưởng Mỹ thúc giục đối lập Syria dự hội nghị Genève II

Ngoại trưởng Mỹ John Kerry hôm 16/01/2014 đã khuyến khích phe đối lập Syria tham gia hội nghị Genève II sẽ khai mạc vào thứ Tư 22/1, và tỏ ý tiếc là chính quyền Damas chỉ muốn tập trung vào vấn đề chống khủng bố. Hôm nay Ngoại trưởng Syria loan báo đã trao cho Nga dự thảo đề nghị ngưng bắn tại Alep, và sẵn sàng trao đổi tù binh với đối lập.

Ngoại truởng Kerry tại hội nghị các nhà tài trợ cho Syria tại Koweit ngày 155/01/2014. Reuters

 Liên minh Quốc gia Syria (CNS), tổ chức quan trọng nhất đại diện cho các phe nhóm đối lập hiện đang chia rẽ trầm trọng, hôm nay phải đưa ra quyết định về việc tham dự hội nghị Genève II. Ủy ban Điều phối Quốc gia - phong trào đối địch với CNS, gồm các nhân vật cánh trung trong đó có một số được Assad làm ngơ cho hoạt động và hiện vẫn ở Damas – hôm thứ Tư 15/1 đã cho biết là sẽ không gởi phái đoàn đến Thụy Sĩ.

 Chỉ trích ý định thay đổi chương trình nghị sự của Damas, ông John Kerry nói : « Đối với những người muốn viết lại lịch sử hay đánh lạc hướng, một lần nữa tôi nhắc lại mục tiêu của Genève II. Đó là khởi đầu một tiến trình chủ yếu nhằm thông qua đồng thuận, lập nên một định chế chính phủ quá độ có toàn quyền hành pháp ».

 Đối với Hoa Kỳ, cụm từ « thông qua đồng thuận » có nghĩa là Tổng thống Bachar Al Assad không thể đóng bất kỳ vai trò nào, vì đối lập kiên quyết chống lại. Ông Kerry phản ứng trước một lá thư của chính quyền Syria xác nhận sẽ tham gia hội nghị, nhưng Damas nhấn mạnh đến chống « khủng bố ».

 Thư này được Ngoại trưởng Syria, Walid Al Moualem gởi đến Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Ban Ki Moon, cho biết Damas không đồng ý với tất cả mục tiêu đề ra. Ông Moualem cho rằng : « Ưu tiên của nhân dân Syria là  chống khủng bố. Chúng tôi yêu cầu các Nhà nước ủng hộ bọn khủng bố ngưng việc tài trợ, huấn luyện và trang bị cho các phong trào này ».

 Ngược lại, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry tuyên bố : « Không cần thiết phải nhắc nhở trước thế giới là Syria đã trở thành một nơi hấp dẫn những kẻ thánh chiến và cực đoan, là quốc gia thu hút nhất đối với bọn khủng bố. Sẽ hoàn toàn đi ngược lại với logic nếu cho rằng những ai đã gây ra tình cảnh này có thể đưa được Syria ra khỏi chủ nghĩa cực đoan, hướng đến một tương lai tốt đẹp hơn ».

 Về phía Ngoại trưởng Syria, hôm nay cho biết đã gởi cho Nga một dự thảo ngưng bắn tại Alep, và chính quyền Damas đã lập ra một danh sách các tù binh, sẵn sàng trao đổi với các lực lượng đối lập.

 Sau khi tiếp xúc với người đồng nhiệm Nga Serguei Lavrov tại Matxcơva, ông Oualid Al Moualem nói rằng : « Tôi trông đợi kế hoạch này sẽ thành công nếu tất cả các bên đều hoàn thành nghĩa vụ, và hy vọng việc ngưng bắn tại Alep sẽ là ví dụ cho các thành phố khác ».

 Hoa Kỳ và Nga cố gắng tạo lập một không khí tin cậy tối thiểu giữa các bên trước khi hội nghị Genève II khai mạc vào tuần tới. Theo Washington, đối lập Syria chấp nhận ý tưởng nếu Damas cam kết ngưng bắn từng phần thì phe này cũng có thể đồng ý. Tuy nhiên, khả năng ngưng bắn lâu dài là rất bấp bênh, vì đã từng thất bại trong quá khứ.