Ban Ki Moon rút lại lời mời Iran dự hội nghị Genève 2

Teheran tiếc là trước áp lực của quốc tế, Liên Hiệp Quốc đã rút lại lời mời Iran dự hội nghị Genève 2 về Syria. 24 giờ trước khi khai mạc hội nghị tại thành phố Montreux, Thụy Sĩ để tìm một giải pháp chính trị cho Syria, cộng đồng quốc tế bị chia rẽ về sự hiện diện của Iran.

Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Ban Ki Moon và Tổng thống Iran Hassan Rohani trong lần gặp tại New York 26/09/2013 - REUTERS /Eric Thayer

Nga muốn lôi kéo Iran, một đồng minh của Syria vào hồ sơ này. Trong lúc Mỹ, Anh và Pháp luôn chủ trương đòi tổng thống Syria, Bachar Al Assad phải từ chức để thành lập một chính phủ lâm thời. Washington, Luân Đôn và Paris đòi Teheran ủng hộ tiến trình chuyển tiếp. Đây là điều vẫn bị Iran từ chối.

Riêng đối lập Syria thì dứt khoát không muốn có sự hiện diện của Iran tại Thụy Sĩ trong hội nghị lần này. Thái độ cứng rắn của các bên khiến Liên Hiệp Quốc lúng túng. Phân tích của thông tín viên đài RFI Karim Lebour từ New York :

« Về mặt ngoại giao, đây là một sự lúng túng ngoài ý muốn của Liên Hiệp Quốc. Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Ban Ki Moon đã hơi quá vội vã gửi giấy mời đại diện Iran đến dự hội nghị Genève 2 về Syria. Chẳng ngờ lời mời đó suýt nữa làm hội nghị thất bại.

Ông Ban Ki Moon không lường trước được phản ứng của liên minh đối lập Syria : liên minh này đã dọa không dự hội nghị được tổ chức tại Thụy Sĩ lần này để tìm kiếm một giải pháp chính trị cho khủng hoảng đã kéo dài từ năm 2011.

Sự hấp tấp của tổng thư ký Liên Hiệp Quốc lại càng khó hiểu khi ta biết rằng bình thường ra, không khi nào ông Ban Ki Moon lấy bất kỳ một quyết định quan trọng nào mà không có tham khảo trước ý kiến của các nước lớn, đặc biệt là Hoa Kỳ.

Cuối cùng thì chính Iran lại mở ra cho ông Ban một cánh cửa để cứu vãn tình thế và cứu vãn hòa đàm Genève 2. Teheran không đến Thụy Sĩ với lý do từ trước tới nay, Iran vốn không chấp nhận điều khoản thành lập một chính phủ lâm thời Syria trong giai đoạn chuyển tiếp.

Như vậy Liên Hiệp Quốc rút lại lời mời Iran dự hội nghị Genève 2 về Syria. Iran sẽ vắng mặt trong buổi lễ khai mạc hội nghị ngày mai 22/01/2014 mở ra tại thành phố Montreux. Tất cả những diễn biến nói trên cho thấy hồ sơ Syria cực kỳ nhạy cảm và báo trước những thách thức đặt ra cho các bên vào lúc mà hội nghị còn chưa chính thức mở màn ».