Iran và các cường quốc đồng thuận về nội dung đàm phán trên chương trình hạt nhân

Hôm nay, 20/02/2014, Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif cho biết, chính quyền Teheran và nhóm 5 thành viên thường trực Hội Đồng Bảo An và Đức, đã đạt được đồng thuận về các nội dung đàm phán sắp tới liên quan đến chương trình hạt nhân của Iran.

Cuộc họp 5+1 tại Vienna về chương trình hạt nhân Iran. Bà Ashton (T) bên cạnh Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif. Ảnh chụp ngày 18/02/2014. REUTERS/Dragan Tatic/Austrian Foreign Ministry/Handout

Đây là kết quả sau hai ngày đàm phán liên tục tại Vienna, Áo. Trên trang Facebook cá nhân, Ngoại trưởng Iran viết : Trong cuộc gặp với bà Catherine Ashton (đại diện cấp cao Liên Hiệp Châu Âu về ngoại giao), kéo dài cho đến 23h, tối hôm qua, và sau khi bà Ashton tham khảo các thành viên khác trong nhóm 5+1, chúng tôi đã đồng ý với nhau về những chủ đề thảo luận trong cuộc gặp sắp tới cũng như trong cuộc gặp của các chuyên gia.

Ngoại trưởng Iran còn cho biết thêm là đã đạt đồng thuận với bà Ashton về việc tổ chức nhiều cuộc gặp ở cấp Bộ trưởng, vào mỗi tháng, từ nay đến cuối tháng Năm.

Trong khi đó, bà Ashton, đại diện cho nhóm 5+1 (bao gồm Mỹ, Anh, Pháp, Nga, Trung Quốc và Đức), thông báo sẽ có một cuộc gặp giữa hai bên vào 17/03 tới tại Vienna, Áo. Từ nay đến lúc đó, đại diện ngoại giao Châu Âu sẽ sang Teheran.

Giới quan sát đánh giá thỏa thuận này là một bước tiến, nhưng con đường đi tới mục tiêu ngăn chặn Iran chế tạo vũ khí hạt nhân còn rất nhiều chông gai.

Ngày 24 tháng 11/2013, Iran và nhóm 5+1 đã ký một kế hoạch hành động trong vòng sáu tháng, được áp dụng từ 20 tháng Giêng vừa qua, theo đó, Iran sẽ ngừng một số hoạt động trong chương trình hạt nhân. Đổi lại, phương Tây giảm nhẹ cấm vận đối với nước này.

Nhiệm vụ khó khăn nhất hiện này đối với các nhà đàm phán là vào ngày 20/07 tới, phải có được một thỏa thuận chung, hoàn chỉnh, bảo đảm là chương trình hạt nhân của Iran chỉ nhằm mục đích dân sự và hòa bình.

Đây là một thách thức to lớn đối với Teheran. Việc ký thỏa thuận chung sẽ cho phép bình thường hóa quan hệ Mỹ-Iran, bị gián đoạn từ 35 năm qua và gạt bỏ được mối đe dọa tấn công quân sự mà Israel và Hoa Kỳ thường xuyên đe dọa.

Theo giới chuyên gia và ngoại giao, ít có khả năng các bên ký được thỏa thuận chung, cuối cùng, trong vòng 6 tháng, nhưng thời hạn này có được kéo dài thành một năm, nếu các bên đồng ý.