Nổi dậy thân Nga lan rộng ở miền đông Ukraina

Ngày 15/04/2014 Ukraina tố cáo các « kế hoạch thô bạo » của Nga nhằm gây bất ổn, và gởi tiểu đoàn Vệ binh Quốc gia đầu tiên đến miền đông, nơi phong trào ly khai thân Nga đang lan rộng. Những người nổi dậy hôm qua đã tấn công vào các tòa nhà chính phủ của nhiều thành phố ở miền đông Ukraina.

Thành phần thân Nga trước sở cảnh sát Slaviansk . Ảnh ngày 15/04/14. REUTERS/Gleb Garanich

Trước Quốc hội Ukraina, Tổng thống lâm thời Olexandre Tourtchinov tuyên bố : « Các kế hoạch của Nga là thô bạo. Matxcơva muốn kích động bạo lực không chỉ ở Donbass mà cả miền đông và miền nam của Ukraina, vùng Kharkov và Odessa ». Ông loan báo tiến hành chiến dịch « chống khủng bố tại phía bắc vùng Donetsk, một cách tuần tự, có trách nhiệm và cân nhắc ».

Tổng thư ký Hội đồng An ninh Quốc gia và Quốc phòng Andri Paroubi thông báo, tiểu đoàn đầu tiên của Vệ binh Quốc gia đã được gởi đến « tuyến đầu » ở miền đông. Tiểu đoàn này gồm những người tình nguyện từng tham gia các đơn vị tự vệ ở Maidan, và theo ông Paroubi thì họ có tinh thần chiến đấu cao, sẵn sàng bảo vệ Ukraina. Tuy nhiên các nhà báo phương Tây ghi nhận tình hình ở vùng này vẫn yên tĩnh.

Hôm qua phe nổi dậy thân Nga đã tiến hành nhiều hoạt động tấn công ở miền đông. Tại thành phố Slaviansk ở phía bắc Donetsk, những người ly khai đã chiếm trụ sở cảnh sát và cơ quan an ninh, và kêu gọi sự trợ giúp của ông Vladimir Putin. Ở Donetsk, phe nổi dậy chiếm cứ trụ sở chính quyền, tuyên bố muốn chiếm toàn bộ cơ sở hạ tầng của ủy ban vùng này, vốn chiếm 10% dân số Ukraina. Khoảng 100 người ly khai cũng tấn công vào trụ sở cảnh sát Horlivka, thành phố có 300.000 dân ở miền đông Ukraina.

Từ Horlivka, thông tín viên RFI Damien Simonart tường trình :

« Bên trong trụ sở chính quyền Horlivka, khoảng hai chục người cả nam lẫn nữ chen lấn nhau để biết được ai sẽ là chủ tịch ủy ban thành phố có 250.000 dân. Chủ tịch cũ đã từ chức, dưới áp lực của những người biểu tình thân Nga.

Trong số những người này có Sergei, khoảng năm mươi tuổi, khẳng định muốn tìm kiếm một giải pháp hòa bình. Ông nói : « Chúng tôi không muốn chiến tranh, dù đó là dân Horlivka hay Donetsk. Người dân chỉ vũ trang bằng gậy sắt mà thôi ».

Cách đó vài con đường, khoảng một trăm thanh niên tướng tá vạm vỡ đã tấn công vào trụ sở cảnh sát Horlivka, tất cả cánh cửa sổ đều bị đập vỡ. Vụ tấn công này khiến ba người trong số họ bị thương.

Trong bộ quân phục không số hiệu và chiếc nón trùm cả khuôn mặt, Andrei, người canh gác cổng vào trụ sở cảnh sát tự nguyện trả lời báo chí để chứng minh thiện chí của mình : « Tất cả chúng tôi đều là công dân Horlivka, không phải là người Nga. Ở đây không có ai là ‘du khách’, tức là những kẻ khiêu khích. Chúng tôi muốn sống tại Ukraina, trong thành phố Horlivka của chúng tôi ».

Những người chiếm cứ không mang súng nay muốn có một cuộc trưng cầu dân ý ở địa phương, về việc Ukraina trở thành một liên bang, và hy vọng quân đội Ukraina sẽ không tiến công vào để trục xuất họ ».