Tổng thống Mỹ Obama đề nghị một kế hoạch an ninh cho Đông Âu

Tổng thống Mỹ Barack Obama đến Ba Lan để trấn an các nước Đông Âu, hiện đang rất lo ngại trước cuộc khủng hoảng Ukraina và đặt biệt là về thái độ của nước Nga.  

Tổng thống Obama và thủ tướng Ba Lan Bronislaw Komorowski tại sân bay Vacxava ngày 03/06/2014. Reuters

Trong khuôn khổ chuyến công du châu Âu, ông Obama đã đến Vacxava hôm nay, 03/06/2014 để dự kể kỷ niệm 25 năm cuộc bầu cử dân chủ đầu tiên ở Ba Lan, một nước thuộc khối Liên xô củ. Lễ kỷ niệm này diễn ra trong bối cảnh khủng hoảng giữa Nga với phương Tây trên vấn đề Ukraina.

Ngay khi vừa đặt chân đến thủ đô Ba Lan, tổng thống Obama đã tuyên bố cam kết của Hoa Kỳ bảo vệ an ninh cho Đông Âu là vấn đề « tối thượng ». Ông Obama tuyên bố như trên sau khi gặp các phi công Ba Lan và Mỹ tại sân bay Vacxava. Tổng thống Hoa Kỳ cũng nhấn mạnh rằng Washington và khối NATO đã tăng cường bảo vệ an ninh cho Ba Lan trong cuộc khủng hoảng Ukraina.

Nhà trắng hôm nay thông báo là ông Obama đã đề nghị một kế hoạch an ninh một tỷ đôla vùng Đông Âu. Kế hoạch này ( còn chờ Quốc hội Hoa Kỳ phê chuẩn ) dự trù triển khai thêm lực lượng Mỹ trên bộ, trên không và trên biển ở Đông Âu. Kế hoạch này cũng nhằm nâng cao trình độ của các quốc gia không thuộc khối NATO như Ukraina, Gruzia, Moldova, để các nước này có thể hợp tác với Hoa Kỳ và các đồng minh phương Tây, đồng thời giúp các nước này tăng cường khả năng phòng thủ .

Sau cuộc hội đàm với thủ tướng Ba Lan Bronislaw Komorowski, tổng thống Mỹ đã kêu gọi các đồng minh châu Âu tăng ngân sách quân sự. Ông Obama cũng đã kêu gọi Nga dùng ảnh hưởng của mình để yêu cầu lực lượng ly khai thân Nga ở Ukraina chấm dứt các cuộc tấn công vào quân chính phủ Kiev.

Theo thông tín viên đài RFI tại Washington, Anne-Marie Capomaccio, chuyến công du châu Âu lần này của tổng thống Obama có thể sẽ là dịp để ông gặp tổng thống Nga Putin lần đầu tiên kể từ khi nổ ra khủng hoảng Ukraina:

« Tối thứ năm, ông Obama sẽ được mời ăn tối riêng với tổng thống François Hollande, ngay sau cuộc gặp gỡ giữa nguyên thủ quốc gia Pháp với tổng thống Nga Vladimir Putin. Nhà trắng cho biết là hôm đó không có cuộc gặp gỡ nào được dự trù giữa hai tổng thống Mỹ Nga, nhưng ngày hôm sau, ông Obama và ông Putin sẽ có dịp gặp nhau nhân lễ kỷ niệm cuộc đổ bộ của quân đồng minh lên Normandie.

Cho dù lịch trình chuyến công du châu Âu lần này của ông Obama rất dày đặt, chủ đề bao trùm lên hết dĩ nhiên vẫn là khủng hoảng Ukraina. Tổng thống Mỹ sẽ trấn an đồng minh Ba Lan, gặp tân tổng thống Ukraina ở Vacxava và sẽ dự cuộc họp thượng đỉnh nhóm G7 ở Bruxelles bàn về khủng hoảng này.

Tổng thống Obama lẽ ra có thể ghé qua Kiev nhân chuyến công du này, nhưng ông đã không làm như vậy vì không muốn khiêu khích Matxcơva, theo nhận xét của một nhà quan sát nắm rõ tình hình. Phó tổng thống Joe Biden sẽ đến Ukraina vào cuối tuần này.

Nhà trắng hiện tỏ vẻ lạc quan một cách thận trọng sau khi quân Nga bắt đầu triệt thoái và các cố vấn của ông Obama khẳng định là sắp đạt được một thỏa thuận ở Bruxelles về khoản tiền hoá đơn năng lượng mà Ukraina còn thiếu Nga. »