Phương Tây tăng áp lực lên Nga trước khi hết hạn hưu chiến

Theo AFP, các nước phương Tây hôm nay 26/06/2014 gia tăng sức ép lên Matxcơva, và Washington đòi hỏi phải hành động « ngay những giờ sắp tới » nhằm làm dịu bớt tình hình tại miền đông Ukraina, một ngày trước khi lệnh ngưng bắn hết hạn.

Chiến binh ly khai thân Nga đứng gác ở ngoại ô thành phố Lysychansk, Lugansk, miền đông Ukraina, 24/06/2014 REUTERS

Những trận đánh (đã làm cho trên 400 người chết kể từ tháng Tư) vẫn tiếp tục trong những ngày qua tại vùng công nghiệp Donbass nói tiếng Nga, mặc dù lệnh ngưng bắn đã được Tổng thống Ukraina Porochenko đưa ra từ thứ Sáu 20/6 và được một thủ lãnh nổi dậy đồng ý. 

Một ngày trước khi hết hạn hưu chiến cũng như việc ký kết một hiệp định thương mại quan trọng giữa Kiev và Liên hiệp châu Âu mà Matxcơva vẫn phản đối, phương Tây bắt đầu lớn tiếng. Ngoại trưởng Mỹ John Kerry sau khi hội đàm với người đồng nhiệm Pháp Laurent Fabius đã tuyên bố : « Điều chủ yếu là Nga trong những giờ sắp tới phải chứng tỏ là có tiến hành việc giải giáp phe ly khai, khuyến khích, kêu gọi họ giao nộp vũ khí, và tham gia một tiến trình hợp pháp ». 

Ngay từ tối qua, Tổng thống Barack Obama đã đe dọa sẽ có những biện pháp trừng phạt mới, nếu Nga không có « những sáng kiến cụ thể ngay lập tức để chấm dứt việc gởi vũ khí và quân lính qua biên giới ». 

Lời cảnh báo này được đưa ra vào lúc bốn nguyên thủ Petro Porochenko, Vladimir Putin, François Hollande và Angela Merkel sẽ điện đàm với nhau hôm nay. Trong cuộc thảo luận đầu tiên hôm qua, các lãnh đạo Pháp và Đức đã kêu gọi các ông Porochenko và Putin « cùng làm việc » để kết thúc các cuộc đụng độ giữa phe nổi dậy thân Nga và quân đội. Tổng thống Nga đòi hỏi gia hạn ngưng bắn. 

Mười lính nhảy dù Ukraina bị thương hôm qua khi phe nổi dậy đánh vào một chốt chặn, còn hôm nay những người vũ trang tấn công một sân bay của thành phố Kramatorsk, gần thành trì thân Nga Slaviansk nơi vẫn diễn ra các trận đánh dữ dội từ nhiều tuần qua. Tổng thống Ukraina vốn đã đe dọa chấm dứt ngưng bắn sau vụ một trực thăng bị bắn rơi làm 9 quân nhân tử thương, đã quyết định duy trì lệnh này. Nhưng ông nói rằng sẽ không kéo dài được lâu, trước việc « vi phạm ngưng bắn hàng loạt ». 

Hiệp định thương mại mà Kiev sắp ký với Bruxelles chủ yếu nhằm dỡ bỏ hầu hết các hàng rào thuế quan giữa Ukraina với các nước Liên Hiệp Châu Âu. Matxcơva hôm qua hăm dọa sẽ có « các biện pháp bảo vệ » nếu các hiệp định hợp tác sẽ ký kết ngày mai giữa châu Âu với Ukraina, Moldova và Gruzia làm tổn hại đến nền kinh tế Nga. Dự kiến sẽ có các cuộc thương lượng cấp bộ vào tháng Bảy giữa Liên Hiệp Châu Âu, Nga và Ukraina liên quan đến các điều kiện áp dụng hiệp định. 

Các nhà phân tích của Eurasia Group nhận định, căng thẳng sẽ tăng lên cùng với việc ký kết các hiệp định trên.