Diễn đàn ARF: Mỹ-Nhật tỏ quan ngại về Biển Đông và vũ khí hạt nhân Trung Quốc

Tại Diễn đàn Khu vực ASEAN ( ARF ), diễn ra trực tuyến hôm qua, 06/08/20221, Hoa Kỳ và Nhật Bản đã bày tỏ quan ngại về tình hình Biển Đông và về kho vũ khí hạt nhân của Trung Quốc. 

Ảnh minh họa: Cờ của các thành viên hiệp hội ASEAN. REUTERS - WILLY KURNIAWAN

Cuộc họp của ARF, bao gồm 27 thành viên, trong đó có Trung Quốc, Hoa Kỳ và Nhật Bản, được tổ chức dưới sự chủ tọa của Brunei, nước hiện giữ chức chủ tịch luân phiên của ASEAN. Trong bối cảnh căng thẳng Mỹ-Trung, tại diễn đàn, ngoại trưởng Hoa Kỳ Antony Blinken đã yêu cầu Trung Quốc “chấm dứt thái độ gây hấn trên Biển Đông », đồng thời bày tỏ mối quan ngại về các vụ vi phạm nhân quyền đối với người Duy Ngô Nhĩ ở Tân Cương và cũng như ở Hồng Kông và Tây Tạng. 

Lãnh đạo ngoại giao Mỹ còn bày tỏ “quan ngại sâu sắc” về sự phát triển nhanh chóng của kho vũ khí hạt nhân Trung Quốc, nhấn mạnh là Bắc Kinh “đã đi chệch hướng rất xa” khỏi chiến lược hạt nhân đã có từ nhiều thập niên, đó là chiến lược dựa trên ngăn chận phòng thủ.

Về phía Nhật Bản, theo hãng tin Kyodo, trích thông báo của bộ Ngoại Giao nước này, ngoại trưởng Toshimitsu Motegi tuyên bố tại ARF rằng ông muốn cùng với các nước khác khuyến khích Trung Quốc thực hiện đầy đủ các trách nhiệm của một cường quốc hạt nhân. Ông kêu gọi Bắc Kinh tiến hành đối thoại song phương với Hoa Kỳ về kiểm soát vũ khí.

Về tình hình Biển Đông và Biển Hoa Đông, ngoại trưởng Nhật Motegi ghi nhận là những mưu toan đơn phương nhằm làm thay đổi nguyên trạng bằng vũ lực “ đang tiếp diễn và gia tăng” tại hai vùng biển này, ngầm chỉ trích Bắc Kinh về những hành động nhằm áp đặt chủ quyền của họ. Ông Motegi tuyên bố:” Nhật cực lực chống lại điều đó”.

Cũng theo Kyodo, trích thông cáo của bộ Ngoại Giao Trung Quốc, đáp lại các tuyên bố nói trên của hai ngoại trưởng Mỹ, Nhật, ngoại trưởng Vương Nghị khẳng định “sự can thiệp của các nước bên ngoài khu vực là mối đe dọa lớn nhất đối với hòa bình và ổn định” ở vùng Biển Đông. Ông Vương Nghị kêu gọi các nước trong khu vực chống lại việc “lạm dụng” quyền tự do hàng hải, chủ yếu ám chỉ các cuộc tuần tra của các chiến hạm Mỹ ở Biển Đông nhằm bảo vệ tự do hàng hải ở vùng biển tranh chấp này.

Theo thông cáo của bộ Ngoại Giao Mỹ, phát biểu tại ARF, một trong những diễn đàn an ninh hiếm hoi có sự tham dự của Bắc Triều Tiên, cùng với đại diện các nước khác, ngoại trưởng Blinken đã kêu gọi Bình Nhưỡng phi hạt nhân hóa, đồng thời kêu gọi các nước thành viên ARF thúc ép tập đoàn quân sự Miến Điện chấm dứt bạo lực đối với người dân nước này.

Cũng về vấn đề hạt nhân Bắc Triều Tiên, ngoại trưởng Nhật Motegi bày tỏ hy vọng là Bình Nhưỡng và Washington sẽ nối lại đối thoại, đồng thời nhắc lại là thủ tướng Yoshihide Suga vẫn muốn gặp trực tiếp lãnh đạo Bắc Triều Tiên Kim Jong Un mà không đặt bất cứ điều kiện tiên quyết nào. 

Nhưng theo Tân Hoa Xã, ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị yêu cầu quốc tế trước hết nên giảm nhẹ các trừng phạt Bắc Triều Tiên để tạo một sự đột phá trong hồ sơ này.