Thượng Đỉnh Mỹ-ASEAN: TT Biden lo ngại về bạo lực ‘‘tàn khốc’’ tại Miến Điện

Miến Điện là hồ sơ trọng tâm trong dịp thượng đỉnh ASEAN lần thứ 38 và thượng đỉnh ASEAN-Hoa Kỳ, lần đầu tiên tiên có sự tham dự của một tổng thống Mỹ kể từ 4 năm nay.

Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden tham dự Thượng Đỉnh Mỹ-ASEAN trực tuyến ngày 26/10/2021. Nicholas Kamm AFP

Tại thượng đỉnh trực tuyến với khối ASEAN hôm qua, 26/10/2021, tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden đã bày tỏ « mối quan ngại sâu sắc » đối với tình trạng bạo lực ở Miến Điện, mà ông đánh giá là « tàn khốc ». Nhà Trắng đã ra một thông cáo kêu gọi tập đoàn quân sự Miến Điện « ngừng ngay lập tức các bạo lực, trả tự do cho những người bị giam giữ bất công, phục hồi tiến trình chuyển tiếp sang dân chủ tại Miến Điện ».

Miến Điện cùng là chủ đề trọng tâm của thượng đỉnh lần thứ 38 của khối ASEAN cùng ngày, được tổ chức trực tuyến trong bối cảnh đại dịch, dưới sự chủ trì của Bruneil, quốc gia đảm nhiệm chức chủ tịch luân phiên. Kết thúc hội nghị, chủ tịch luân phiên của khối ra thông cáo chung, một lần nữa kêu gọi Miến Điện nhanh chóng thực thi « Đồng thuận 5 điểm » giữa các lãnh đạo ASEAN ngày 24/04/2021, chấm dứt ngay bạo lực, các bên kiềm chế tối đa, và tập đoàn quân sự cần để cho đặc phái viên của khối « gặp gỡ các bên liên quan ».

« Miến Điện vẫn là thành viên của gia đình ASEAN »

ASEAN tiếp tục gia tăng áp lực với tập đoàn quân sự với việc không để lãnh đạo tập đoàn quân sự tham gia hội nghị, tuy nhiên, thông cáo của chủ tịch ASEAN hôm qua cũng nhấn mạnh: « Miến Điện vẫn là một thành viên của gia đình ASEAN », và khối ASEAN ghi nhận việc « Miến Điện cần cả thời gian và không gian chính trị để đối phó với nhiều thách thức phức tạp trong nước ».

Theo hãng tin Nhật Kyodo News, tại hội nghị thượng đỉnh hôm qua, thủ tướng Malaysia Ismail Sabri Yaakob cho biết ông « rất đau buồn » trước những diễn biến gần đây ở Miến Điện. Thủ tướng Malaysia khẳng định « Miến Điện vẫn là một thành viên quan trọng của gia đình ASEAN. Malaysia mong đợi sự trở lại nền dân chủ ở Miến Điện và sự tham gia của Miến Điện ở cấp cao nhất trong các hội nghị thượng đỉnh trong tương lai ». Trả lời báo giới, bộ trưởng Ngoại Giao Indonesia Retno Marsudi cho biết tổng thống Joko Widodo lấy làm tiếc về « lập trường bất hợp tác » của Miến Điện, đồng thời nhấn mạnh Indonesia tiếp tục hỗ trợ nhân đạo cho Miến Điện.

Phản ứng của chính quyền quân sự Miến Điện

Sau hội nghị thượng đỉnh của khối, bộ Ngoại Giao của tập đoàn quân sự Miến Điện ra tuyên bố cho biết việc đề xuất hạ cấp tham gia và hạn chế vai trò của của Miến Điện trong các cuộc thảo luận và quyết định đưa ra tại hội nghị thượng đỉnh nói trên là « trái với các nguyên tắc, thủ tục của Hiến chương ASEAN và tiền lệ của ASEAN ». Tuy nhiên, cơ quan Ngoại Giao của tập đoàn quân sự Miến Điện cũng khẳng định việc họ không cử một quan chức cao cấp của bộ Ngoại Giao Miến Điện, theo gợi ý của các nước ASEAN không có nghĩa là Miến Điện « chống lại ASEAN hay tẩy chay ASEAN ».

Nghị sĩ ASEAN kêu gọi khối Đông Nam Á gia tăng áp lực

Các nghị sĩ Đông Nam Á và đại diện đối lập Miến Điện tổ chức họp báo hôm nay, 27/10/2021. Theo Al Jazeera, nghị sĩ Malaysia, ông Charles Santiago, chủ tịch Hiệp hội các Nghị sĩ ASEAN vì Nhân quyền (APHR) cho biết APHR hoan nghênh quyết định « chưa từng có và quan trọng » của ASEAN loại tướng Min Aung Hlaing khỏi hội nghị thượng đỉnh khu vực hàng năm, tuy nhiên, theo ông, khối ASEAN cần phải làm nhiều hơn nữa « để giải quyết tình trạng bế tắc chính trị »hiện nay. Theo chủ APHR, uy tín của ASEAN bị đe dọa, nếu khối này không thể gây thêm áp lực buộc quân đội Miến Điện « chấm dứt bạo lực » đối với người dân nước này.