Đường sắt cao tốc rút ngắn khoảng cách giữa Lào và Trung Quốc

Ngày 03/12/2021 tuyến đường xe lửa cao tốc hơn 400 km nối liền thủ đô Vientiane và thành phố Côn Minh -Trung Quốc chính thức hoạt động. Dự án 6 tỷ đô la do Trung Quốc tài trợ này sẽ làm « thay đổi cuộc sống của nhiều người dân Lào ». 

Ảnh minh họa : Tàu cao tốc Trung Quốc tại một nhà ga ở Côn Minh, ngày 10/09/2007. © Ảnh tư liệu : AP/Tân Hoa Xã/ Li Junsheng

Tuyến đường sắp đi vào hoạt động sẽ có 10 nhà ga giữa Vientiane và Côn Minh. Hãng tin Pháp AFP nhắc lại đây là một dự án trong khuôn khổ sáng kiến Vành Đai, Con Đường nhằm mở rộng ảnh hưởng của Trung Quốc. Trong tương lai, hệ thống sẽ được mở rộng sang tới tận Thái Lan, Malaysia và cả Singapore.

Tới nay, hạ tầng cơ sở của Lào bị đánh giá là rất nghèo nàn. Hệ thống đường xe lửa thu gọn trong vỏn vẹn 4 cây số trên toàn quốc. Kinh tế tại quốc gia Đông Nam Á này thêm kiệt quệ vì Covid-19. Lào mất hẳn thu nhập từ ngành du lịch. GDP trong năm 2020 ở số 0. Ngân Hàng Thế Giới nói đến mức « tồi tệ nhất từ 30 năm qua ».

Vientane kỳ vọng nhiều vào hệ thống đường xe lửa cao tốc sắp được khánh thành. Một nhà trồng dâu địa phương kỳ vọng tuyến đường xe lửa này đưa du khách về đến tận nông trại nơi vùng núi hẻo lánh của ông. Cũng nhà trồng dâu này phấn khởi trước viễn cảnh rút ngắn được đến 50 % thời gian để hàng của ông đến được thủ đô Vientiane.

Theo số liệu của Ngân Hàng Thế Giới, 2/3 dân Lào sống nhờ các ngành chăn nuôi và trồng trọt tại những vùng hẻo lánh. Có điều với mức thu nhập bình quân 116 đô la hàng tháng, giá vé xe lửa hơn 13 đô la từ Vientiane đến Côn Minh hoàn toàn « ngoài khả năng của phần lớn trong số này ».

Giáo sư Greg Raymond, trường Đại Học Quốc Gia Úc được AFP trích dẫn lo ngại dự án này chưa chắc đem lại phúc lợi cho dân Lào. Để thực hiện dự án, khoảng 4.400 nông dân và dân cư trong vùng đã bị trưng thu đất đai và đến nay nhiều người tiếp tục đợi để được tái định cư. Các khoản bồi thường vì phải chuyển nhượng đất đai « quá ít ỏi » theo như ghi nhận của phong trào bảo vệ nhân quyền tại Lào. Thêm vào đó tuyến đường sắt nói trên cũng là phương tiện đưa hàng hóa Trung Quốc sang Lào. Chủ đầu tư và vốn đều của Trung Quốc. Giới quan sát coi đây là một hình thức Bắc Kinh mở rộng ảnh hưởng với Vientiane.