Quan hệ Iran – Trung Quốc : Những điểm tương đồng và giới hạn

Hôm nay, 14/02/2023, tổng thống Iran Ebrahim Raissi, bắt đầu ba ngày thăm chính thức Bắc Kinh, một đối tác thương mại hàng đầu của nước Cộng hòa Hồi giáo. Năm 2021, Iran và Trung Quốc đã đúc kết một thỏa thuận hợp tác cho 25 năm.  

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình (P) tiếp tổng thống Iran Ebrahim Raisi, tại Bắc Kinh, Trung Quốc, ngày 14/02/2023. AP

Trả lời phỏng vấn ban tiếng Pháp đài RFI, chuyên gia về Iran Clément Therme, trường đại học Paul-Valéry tại Montpellier phân tích bối cảnh, những điểm tương đồng và giới hạn trong mối quan hệ giữa Teheran và Bắc Kinh. 

« Đây là một sự kiện có ý nghĩa bởi vì đây là chuyến thăm cấp Nhà nước đầu tiên của tổng thống Iran tại Trung Quốc kể từ năm 2001. Quả thật, chuyến đi diễn ra trong bối cảnh căng thẳng gay gắt, cùng lúc giữa Mỹ với Iran và giữa Mỹ với Trung Quốc. Rồi còn có vấn đề phân cực xung quanh cuộc chiến tranh Ukraina.  

Chuyến thăm này còn nhằm áp dụng thỏa thuận hợp tác 25 năm mà hai bên đã ký kết hồi năm 2021, nhưng việc phải đợi đến năm 2023 mới thực thi. Điều này cho thấy thời hạn và sự chậm trễ đã xảy ra trong việc áp dụng thỏa thuận, vốn dĩ hoạch định kế hoạch hợp tác song phương cho 25 năm tới.  

Chúng ta cũng đang trong một tình huống là Iran phụ thuộc vào Trung Quốc nhiều hơn là chiều ngược lại, bởi vì các mối quan hệ thương mại của Trung Quốc với các đối thủ Ả Rập của Iran phát triển mạnh hơn nhiều, trong khi Iran lại trong tình trạng phụ thuộc vào Trung Quốc, vốn dĩ có một chính sách đa chiều ở Trung Đông. »