ASEAN họp thượng đỉnh với trọng tâm là khủng hoảng Miến Điện

Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á ASEAN hôm nay, 09/05/2023, khai mạc cuộc họp thượng đỉnh tại Indonesia, với trọng tâm là Miến Điện, nơi mà bạo lực đang leo thang. Trong cuộc họp thượng đỉnh kéo dài ba ngày tại Labuan Bajo, trên đảo Flores, miền đông Indonesia, các nước Đông Nam Á sẽ tìm cách thúc đẩy việc thực hiện bản đồng thuận 5 điểm nhằm chấm dứt bạo lực ở Miến Điện. 

Toàn cảnh hội nghị các ngoại trưởng ASEAN trước thềm Thượng Đỉnh ASEAN lần thứ 42 tại Labuan Bajo, tỉnh Đông Nusa Tenggara (Indonesia), ngày 09/05/2023, Via REUTERS - POOL

Miến Điện đã lâm vào khủng hoảng chính trị và nhân đạo kể từ sau cuộc đảo chính quân sự vào tháng 02/2021 lật đổ chính phủ dân sự của bà Aung San Suu Kyi, tiếp theo là chiến dịch đàn áp đẫm máu do tập đoàn quân sự tiến hành. 

Bị chỉ trích vì không có hành động gì trước tình hình này, ASEAN đã cố tìm một giải pháp ngoại giao cho cuộc khủng hoảng, nhưng cho tới nay nỗ lực của các nước Đông Nam Á không đạt kết quả, nhất là vì tập đoàn quân sự dứt khoát không muốn đối thoại với phe đối lập, thậm chí còn đàn áp dữ dội hơn. Gần đây nhất, vào tháng 4, các cuộc không kích ở vùng Sagaing, miền trung Miến Điện, đã khiến ít nhất 170 người chết, trong đó có nhiều trẻ em.

Bạo động leo thang tại Miến Điện càng làm gia tăng áp lực đối với ASEAN. Theo hãng tin AFP, tuyên bố tại thượng đỉnh hôm nay, bộ trưởng điều phối viên về Các vấn đề chính trị, tư pháp và an ninh của Indonesia, ông Mahfud MD, cho rằng ASEAN đang đứng trước “một sự chọn lựa mang tính quyết định”. Theo vị bộ trưởng này, nếu thất bại trong việc giải quyết khủng hoảng Miến Điện, ASEAN có nguy cơ mất hết uy tín. 

Hôm nay, tổ chức nhân quyền của Mỹ Human Rights Watch cho rằng các vụ không kích nói trên “rất có thể là một tội ác chiến tranh”. Tổ chức này thúc giục ASEAN có những biện pháp mạnh hơn để cắt đứt các nguồn thu nhập của tập đoàn quân sự Miến Điện và thúc ép các tướng lãnh cầm quyền chấp nhận những thay đổi.

Theo hãng tin AFP, Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á càng buộc phải có hành động trong hồ sơ Miến Điện sau khi một đoàn xe chở các nhà ngoại giao và các quan chức mang theo hàng cứu trợ nhân đạo bị tấn công ở khu vực phía đông của bang Shan. Trong đoàn xe có đại diện của sứ quán Singapore và sứ quán Indonesia. Hai nước này đã lên án vụ tấn công.