Philippines - Mỹ - Nhật - Úc tập trận phối hợp đối phó "các tình huống hàng hải" ở Biển Đông

Ngày 07/04/2024, Philippines và ba đối tác Mỹ, Nhật Bản và Úc đã hoàn thành cuộc tập trận hàng hải chung đầu tiên ở phía tây đảo Luzon trong bối cảnh Trung Quốc gia tăng hăm dọa ở Biển Đông. Cuộc tập trận đa phương « Hoạt động hợp tác hàng hải » (MMCA) diễn ra vài ngày trước cuộc họp thượng đỉnh ba bên Philippines-Mỹ-Nhật ở Washington.

Ảnh minh học: Tàu hải cảnh Trung Quốc phun vòi rồng tấn công một tầu tiếp liệu của Philippines cho Bãi Cỏ Mây, ở Biển Đông ngày 05/03/2024. AP - Aaron Favila

Theo trang Inquirer, 5 chiến hạm và nhiều chiến đấu cơ tham gia cuộc tập trận. Hải Quân Philippines cử khinh hạm BRP Antonio Luna, tàu tuần tra BRP Valentin Diaz cùng máy bay trực thăng chống ngầm. Mỹ và Úc, mỗi nước điều một tàu tác chiến ven bờ (USS Mobile và HMAS Warramunga) và máy bay tuần tra chống ngầm P-8A Poseidon. Phía Nhật Bản có tàu khu trục JS Akebono. Chiến hạm của bốn nước tiến hành tập huấn liên lạc, chụp ảnh, « chiến thuật phân chia » (division tactics), tức kỹ thuật điều khiển tàu khi di chuyển gần các tàu khác và trong các tình huống khó khăn, và các cuộc tập trận khác ở phía tây đảo Luzon, trong vùng đặc quyền kinh tế của Philippines ở Biển Đông.

Trong thông cáo ngày 07/04, quân đội Philippines cho biết « những hoạt động này được thiết kế để tăng cường khả năng phối hợp hiệu quả giữa các lực lượng trong những tình huống hàng hải khác nhau ». Người phát ngôn bộ Quốc Phòng Philippines khẳng định cuộc tập trận MMCA « thể hiện sự đoàn kết » và được tiến hành trong khuôn khổ « luật pháp quốc tế cho phép ».

Tổng thống Philippines Ferdinand Marcos Jr. hy vọng hoạt động diễn tập hàng hải bốn bên vừa kết thúc sẽ làm giảm các sự cố trên biển với Trung Quốc. Phát biểu ngày 08/04, ông cũng kêu gọi Trung Quốc đàm phán để ngăn các sự cố gia tăng, như đâm tàu, sử dụng vòi rồng ở Biển Đông, đặc biệt là ở Bãi Cỏ Mây và bãi cạn Scarborough trong những tháng gần đây.

Một nguồn tin chính phủ cho trang Inquirer biết nhiều tàu chiến Trung Quốc theo dõi các tàu tham gia cuộc tập trận cách đó 4 đến 8 hải lý. Về phía Trung Quốc, trang Hoàn Cầu Thời Báo, đăng một bài xã luận ngày 08/04 chỉ trích « Hành động khiêu khích của Philippines làm suy yếu sự ổn định khu vực » khi lôi kéo một số thế lực bên ngoài để làm gia tăng căng thẳng ở Biển Đông. Trung Quốc lặp lại luận điệu « có chủ quyền không thể tranh cãi đối với Nam Hải Chư Đảo (các quần đảo ở Biển Đông) và các vùng biển lân cận ».