Các đập thủy điện đe dọa sự sinh tồn của các loài cá lớn trên sông Mekong

Tổ chức Quỹ Quốc tế Bảo vệ Thiên nhiên ( World Wide Fund For Nature - WWF) hôm nay 28/7 lên tiếng cảnh báo, một trong số các loài cá nước ngọt lớn nhất thế giới sẽ bị diệt vong nếu một loạt các đập thủy điện được xây dựng trên sông Mekong. 

Đây là một con cá da trơn khổng lồ bắt được năm 2005 tại Chiang Khong (Thái Lan). Suthep Kritsanavarin / WWF International

Theo WWF, nhiều loại cá tra, cá lóc khổng lồ có kích cỡ đến 3 mét, sinh sống trên dòng sông dài nhất Đông Nam Á này, có thể biến mất nếu các đập thủy điện ngăn trở chúng từ Lào, Thái Lan, Cam Bốt, Trung Quốc tìm đến nơi đẻ trứng.

Cũng theo tổ chức trên, việc xây dựng một đập thủy điện tại tỉnh Sayabouly ở miền bắc nước Lào, một trong số 11 đập dự kiến xây dựng tại hạ lưu sông Mekong, là « một mối đe dọa cho sự tồn vong » của loài cá lóc khổng lồ, mà số lượng đã bị giảm đến 90% trong vòng 20 năm qua.

Quỹ Quốc tế Bảo vệ Thiên nhiên cũng lo ngại các đập thủy điện trên sông Mekong sẽ làm thay đổi vĩnh viễn hệ thống sinh thái của dòng sông và ảnh hưởng đến nghề đánh cá, vốn là phương cách mưu sinh của 60 triệu con người trong khu vực. Hiện nay có ít nhất 50 loài cá di cư sống tại sông Mekong, chiếm 70% sản lượng đánh bắt.

Cá lóc khổng lồ được xem là loài cá lớn thứ ba thế giới, vào mùa sinh sản thường rời Cam Bốt bơi lên thượng nguồn Mekong để đẻ trứng tại miền bắc Thái Lan hoặc Lào. Một nhà sinh thái học của tổ chức WWF cho rằng, chúng không thể vượt qua nổi các đập thủy điện để đến được địa điểm đẻ trứng, và như vậy loài này sẽ bị diệt vong. Cho dù bị cấm đánh bắt tại Cam Bốt, nhưng loài cá này hiện đang bị đe dọa vì người ta tin rằng nếu ăn thịt chúng sẽ gặp hên.

Hiện nay có một phần tư các loại cá khổng lồ của hành tinh đang sống tại sông Mekong, một dòng sông dài đến 4.800 cây số, nơi có loại cá đuối đuôi có gai độc nặng đến 600 ký lô. Quỹ Quốc tế Bảo vệ Thiên nhiên yêu cầu tạm thời chưa duyệt xét việc xây dựng các đập thủy điện trên sông này, nhằm có thời gian nghiên cứu về tác động của chúng lên hệ sinh thái.