Duterte sẵn sàng ‘‘lờ’’ phán quyết La Haye để khai thác chung với Bắc Kinh ở Biển Đông

Tổng thống Philippines tiếp tục gây lo ngại với tuyên bố sẵn sàng gạt qua một bên phán quyết của Tòa án quốc tế La Haye, để khai thác dầu khí chung với Bắc Kinh tại Biển Đông. Tuyên bố được ông Duterte đưa ra hôm qua, 10/09/2019.

Quần đảo Trường Sa, Biển Đông. Ảnh chụp ngày 21/04/2017 Ted ALJIBE / AFP

Tuy nhiên, trong một cuộc họp báo hôm nay, 11/09/2019, ngoại trưởng Philippines khẳng định chắc nịch là các hợp đồng khai thác chung với Trung Quốc, nếu có, sẽ không ảnh hưởng đến hiệu lực của phán quyết.

Hãng tin Anh Reuters cho hay, trong cuộc họp báo hôm qua tại phủ tổng thống, nguyên thủ Philippines Rodrigo Duterte thuật lại : trong cuộc hội kiến mới đây với chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại Bắc Kinh, ông Tập đã đề nghị, nếu Philippines « bỏ qua » phán quyết của Tòa Trọng Tài Thường Trực La Haye (xử thắng cho Manila trong vụ kiện Bắc Kinh về Biển Đông), thì Trung Quốc chấp nhận tiến hành khai thác chung dầu khí với Philippines tại khu vực Reed Bank (Bãi Cỏ Rong), nằm trong vùng đặc quyền kinh tế của Philippines.

Trong cuộc trả lời báo giới hôm qua, tổng thống Philippines đã không nói thẳng có chấp nhận đề nghị của chủ tịch Trung Quốc hay không, nhưng để ngỏ ý có thể sẽ gạt qua phần phán quyết của Tòa liên quan đến vùng đặc quyền kinh tế, để tạo thuận lợi cho việc phối hợp khai thác.

Nguyên thủ Philippines cũng nhấn mạnh đến đề xuất của lãnh đạo Trung Quốc, nếu yêu cầu nói trên được chấp thuận, Bắc Kinh sẵn sàng đầu tư và chấp nhận phương thức ăn chia 40/60, theo đó, Trung Quốc hưởng phần ít.

Ngoại trưởng Philippines : Phán quyết La Haye là không thể khiếu nại

Vẫn theo Reuters, trong một cuộc trả lời phỏng vấn kênh truyền hình ANC hôm nay, ngoại trưởng Philippines Teodoro Locsin khẳng định : sẽ không có hợp đồng nào ký với Trung Quốc được phép vi phạm luật pháp Philippines, và việc gạt sang một bên phán quyết của Tòa án La Haye « không phải là điều quan trọng », bởi về nguyên tắc, phán quyết của Tòa Trọng Tài Thường Trực là « mang tính ràng buộc và không thể khiếu nại ».

Trong chuyến công du Trung Quốc của tổng thống Philippines cuối tháng 8/2019, hai bên đã quyết định lập một ban chỉ đạo liên chính phủ nhằm hướng đến thăm dò và khai thác chung các nguồn tài nguyên dầu khí tại một số nơi ở Biển Đông. Tuy nhiên, hiện tại chưa hề có thông tin nào chính thức về các địa điểm khai thác được công bố. Trong chính giới Philippines, liên tục có những yêu cầu chính phủ đệ trình lên Quốc Hội mọi hợp đồng với ký kết với Trung Quốc, liên quan đến vùng đặc quyền kinh tế, theo các quy định trong Hiến pháp.

Theo giới quan sát, mọi thỏa thuận của Manila với Trung Quốc, cho phép tiến hành các dự án khai thác dầu khí chung ở vùng đặc quyền kinh tế Philippines, nếu vi phạm luật pháp quốc tế về biển, trong đó có phán quyết của Tòa án La Haye, sẽ gây khó khăn nghiêm trọng cho các quốc gia ven bờ Biển Đông khác, trước hết là Việt Nam và Malaysia, hiện đang thường xuyên phải đối mặt với tình trạng tàu tuần duyên Trung Quốc xâm nhập vùng đặc quyền kinh tế quốc gia.