Nobel hóa học 2022 vinh danh 3 người sáng lập chuyên ngành ‘‘gắn kết phân tử’’

Hôm nay, 05/10/2022, Viện Hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển đã quyết định trao giải Nobel Hóa học cho hai nhà khoa học Mỹ và một nhà khoa học Đan Mạch, vì công lao đặt nền móng cho một chuyên ngành mới, ngành hóa học ‘‘click’’ (tạm dịch là ngành ‘‘gắn kết phân tử’’).  

Viện Hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển công bố trao giải Nobel Hóa học 2022 cho 2 nhà khoa học Mỹ và Đan Mạch ( trên màn hình), ngày 05/10/2022. AP - Christine Olsson

Thông báo của Viện Hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển giải thích : khoa học gia người Mỹ Barry Sharpless và khoa học gia Đan Mạch Morten Meldal là những người ‘‘đã đặt nền móng cho một hướng đi mới, ngành ‘‘Hóa học click’’, cho phép tiến hành việc kết hợp các khối phân tử với nhau một cách nhanh chóng và hiệu quả’’.  

Khoa học gia Mỹ Carolyn R. Bertozzi được ghi nhận đã có công trong việc phát triển các ứng dụng của chuyên ngành ‘‘gắn kết phân tử’’ trong lĩnh vực y sinh học. Các nghiên cứu của bà trong lĩnh vực chimie bioorthogonale (các phản ứng ‘‘sinh trực giao’’) cho phép phát triển các hình thức trị liệu ung thư chính xác hơn, bên cạnh một số ứng dụng khác.

Khoa học gia Barry Sharpless là người lần thứ hai đoạt giải Nobel Hóa học. Giải thưởng được trao cho ông năm 2001 để vinh danh về cho việc tiên phong phát hiện các phương pháp ‘‘tổng hợp nhanh chóng các sản phẩm hóa chất, tránh được các phản ứng phụ không mong muốn’’, tạo nền móng của chuyên ngành hóa học click. Khoa học gia Barry Sharpless là người thứ năm hai lần được giải Nobel, sau John Bardeen, Marie Curie, Linus Pauling và Frederick Sanger.