Giải Médicis về tay nhà văn Pháp Mathieu Lindon

Hôm nay 4/11/2011, ban giám khảo Médicis đã trao giải tiểu thuyết hay nhất cho tác phẩm Ce qu’aimer veut dire (Ý nghĩa của Tình thương) của tác giả Mathieu Lindon. Được viết dưới dạng hồi ký, quyển sách này xoay quanh hai nhân vật quan trọng đã có ảnh hưởng lớn trong sự nghiệp cầm bút của nhà văn người Pháp.

Do nhà xuất bản P.O.L phát hành, tác phẩm Ce qu’aimer veut dire trước hết là một lời nhắn nhủ với người cha, qua đời vào năm 2001. Thân phụ của nhà văn này là ông Jérôme Lindon, sinh thời là giám đốc nhà xuất bản Editions de Minuit. Gương mặt quá cố thứ nhì là triết gia Michel Foucault qua đời vì bệnh AIDS vào năm 1984, ông lúc đó mới 58 tuổi.

Để hiểu rõ thêm về quan hệ giữa ba nhân vật, triết gia Michel Foucault là bằng hữu của giám đốc nhà xuất bản Jérôme Lindon. Về vai vế, có thể nói là ông Michel Foucault thuộc vào hàng chú bác của nhà văn Mathieu Lindon (triết gia lớn hơn nhà văn 30 tuổi). Nhưng tình bạn, nhất là trong lãnh vực văn chương, không phân biệt tuổi tác. Theo lời kể Mathieu Lindon, triết gia Michel Foucault đã hướng dẫn và dìu dắt ông trên con đường văn chương. Do vậy, văn phong của ông ít nhiều chịu ảnh hưởng của tác giả bậc thầy.

Tác phẩm Ce qu’aimer veut dire tựa như một cuộc song hành giữa hai hình tượng : một bên là người cha ruột và một bên là người ‘‘cha đỡ đầu’’, cho dù cả hai gương mặt này rất khác nhau trong cách sống, lối suy nghĩ và nhất là cách biểu hiện tình thương của họ đối với những người xung quanh.

Khi gợi lại những kỷ niệm với người quá cố, nhà văn Mathieu Lindon đã dùng những lời lẽ chân thành, tránh sự cầu kỳ trau chuốt để diễn đạt cho thật gần sát điều mà ông gọi là tiếng thầm trong tim. Ce qu’aimer veut dire trước hết là giai điệu của sự đồng cảm chia sẻ. Với khoảng cách thời gian, Mathieu Lindon muốn viết những lời nhắn nhủ với những người đã khuất, mà khi được sống gần, ông lại bỏ lỡ cơ hội nói ra.

Năm nay 56 tuổi, nhà văn Mathieu Lindon sinh trưởng tại thành phố Caen. Nhà phê bình văn học này làm việc cho tờ báo Liberation và tính đến nay đã sáng tác trên dưới 20 tác phẩm. Năm nay, ngoài giải tiểu thuyết tiếng Pháp, ban giám khảo Médicis còn trao tặng giải tiểu thuyết nước ngoài cho tác phẩm Une femme fuyant l’annonce của nhà văn người Israel David Grossman (nhà xuất bản Seuil). Còn giải tiểu luận thì lại về tay nhà văn Sylvain Tesson cho tác phẩm mang tựa đề Dans les forêts de Sibérie do nhà xuất bản Gallimard phát hành.