Covid-19 : Mùa hè đầu tiên tại Ý vắng khách nước ngoài

Nước Ý sắp vào hạ. Nhưng mùa hè năm 2020 sẽ là mùa du lịch đầu tiên hoàn toàn vắng du khách ngoại quốc. Kể từ khi lệnh phong tỏa được ban hành vào ngày 10/03, nước Ý như thể chìm vào cơn ‘‘ngủ đông’’. Toàn bộ ngành du lịch đột ngột dừng lại. Giới chuyên gia đang xem xét các biện pháp nhằm tái khởi động một guồng máy khổng lồ chuyên phục vụ du khách.

Ngay cả khu du lịch nổi tiếng Venise cũng vắng bóng du khách vì Covid-19. Ảnh ngày 16/04/2020. REUTERS - Manuel Silvestri

Từ Sicilia đến vịnh Genova, tính tổng cộng bờ biển nước Ý dài hơn 2,700 cây số, dọc Địa Trung Hải và biển Adriatic. Đó là chưa kể đến các hải đảo lớn nhỏ, trong đó có đảo Sardinia (Sardaigne trong tiếng Pháp). Kể từ khi có lệnh phong tỏa, toàn bộ các miền duyên hải của nước Ý ở trong tình trạng bị ‘‘bỏ hoang’’, hoàn toàn vắng khách qua lại. Tại Ý, du lịch là một ngành mũi nhọn, doanh thu hàng năm lên tới 232 tỷ euro, tức 13% GDP (tổng sản phẩm nội địa). Một cách cụ thể hơn, trên thị trường lao động Ý cứ trên 10 nhân viên là có đến 2 người làm việc cho ngành du lịch.

Từ các vùng phía Bắc đến mũi cực Nam nước Ý, hơn 1.500 viện bảo tàng đã ngưng hoạt động trong khi gần 330.000 nhà hàng đều phải đóng cửa. Dịch Covid-19 đã gây rất nhiều thiệt hại cho ngành du lịch Ý. Theo giới chuyên gia trong ngành, 2020 sẽ là một năm ‘‘mất sạch’’ doanh thu. Ngành khách sạn hy vọng được phục hồi từng bước kể từ đầu tháng 06/2020. Nhưng một điều chắc chắn là nhiều du khách sẽ không trở lại Ý vào mùa hè năm nay. Trường hợp của Ý cũng không khác gì các nước láng giềng là Tây Ban Nha và Pháp, cũng bị virus corona ảnh hưởng nặng nề. Nước Ý sẽ mất rất nhiều năm nữa, mới hy vọng tìm lại thành tích kỷ lục với 94 triệu lượt du khách trong năm 2019.

Theo Cơ quan Du lịch Quốc gia Ý, hy vọng rằng cuộc khủng hoảng y tế trầm trọng này sẽ cho ra đời một hình thức du lịch mới : khuyến khích dân Ý không cần phải đi chơi đâu xa, mà nên đi thăm các vùng miền ở gần nhà. Theo ông Alessandro Tortelli, giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Du lịch tại Firenze (Florence), các cuộc thăm dò gần đây cho thấy 83% người Ý dự định đón hè năm nay tại Ý. Nên chăng xem đây là một cơ hội để khuyến khích dân bản xứ khám phá các danh lam thắng cảnh quê nhà thay vì đi ra nước ngoài. Nước Ý có thể tự hào là quốc gia đầu tiên có tới 55 địa điểm được Unesco xếp vào hàng Di sản Văn hóa Thế giới, và chưa chắc gì đại đa số người dân ý thức được điều này.

Sau gần hai tháng phỏng tỏa, hẳn chắc đa số người Ý đều muốn đi nghỉ mát để hưởng không khí trong lành miền thung lũng Tuscany (Toscane) hay đi hóng gió mát tại bờ biển Amalfi, vùng Campania (Campanie). Thế nhưng, liệu người Ý vào tháng 6 này có thể được di chuyển tự do từ vùng này sang vùng khác hay họ phải ở trong một phạm vi không quá xa khu vực họ đang sống ? Ngành du lịch dựa rất nhiều vào khách sạn, nhà hàng cũng như tụ điểm giải trí, bao nhiêu hàng quán sẽ được mở lại từ đây cho đến mùa hè ? Hiện giờ, vẫn chưa có một câu trả lời thích đáng rõ ràng.

Theo Quốc vụ khanh đặc trách Du lịch, Lorenza Bonaccorsi, chính quyền đang xem xét việc áp dụng các biện pháp "cách ly xã hội" để đảm bảo khoảng cách an toàn trên các bãi biển cũng như tại các cửa hàng buôn bán. Trái với hai quốc gia láng giềng là Tây Ban Nha và Pháp, đa số các bãi biển tại Ý chủ yếu đều được quản lý bởi các công ty có cơ sở kinh doanh ven biển. Về mặt pháp lý, bãi biển không thuộc quyền sở hữu tư nhân nhưng lại được ‘‘nghiệp đoàn’’ Lungomare khai thác và quản lý các trạm nghỉ mát ven biển. Theo phó chủ tịch nghiệp đoàn Alberto Bertolotti, hẳn chắc không có chuyện đặt những tấm kính chắn bằng mica trên bãi biển để buộc khách hàng giữ khoảng cách an toàn, nhưng hàng quán ven biển phải áp dụng các biện pháp cách ly, qua việc tổ chức lại cơ cấu, sắp đặt không gian sao cho vừa với lượng khách hàng được tiếp đón.

Dù muốn hay không, tình hình trước mắt sẽ rất khó khăn, tương lai ngành du lịch trong mùa hè năm nay rất bấp bênh. Tuy vậy, một số người lạc quan xem cuộc khủng hoảng do dịch Covid-19 gây ra là một cơ hội để thay đổi, từ việc tổ chức lại các dịch vụ cho đến cung cách tiếp đón du khách. Đó là trường hợp của Venise (Venezia). Thành phố trên nước này bị quá tải với hơn 20 triệu du khách hàng năm, trong năm 2019 Venise lập kỷ lục mới với hơn 23 triệu lượt khách thăm viếng, đến nổi chính quyền địa phương phải áp dụng kể từ năm nay lệ phí cho mỗi du khách đặt chân vào thành phố mà không ngủ lại tại chỗ.

Theo ông Jérôme-François Zieseniss, chủ tịch Ủy ban Pháp chuyên bảo tồn Venise, dịch Covid-19 đã làm lộ rõ khuyết điểm của thành phố trên nước, hầu hết các cửa sổ của các căn nhà trong khu vực nội thành đều khép kín, điều đó chứng tỏ Venise ít còn có cư dân địa phương (họ sống ngoài phạm vi thành phố), Venise chủ yếu là nơi tập trung đã các căn hộ dành cho du khách thuê mướn. Du lịch trở nên quá tải với các lượt hành khách đến từ các du thuyền khổng lồ đổ ập vào thành phố đã khiến cho tình hình vượt ra ngoài tầm kiếm soát. Tuy không còn đông đảo như trước, nhưng các cư dân địa phương hy vọng sau mùa dịch, Venise sẽ tìm lại được nét duyên dáng thuở nào của một thành phố, không chỉ thơ mộng hữu tình mà còn có hồn trên dòng nước yên tĩnh.