ASEAN phối hợp với Mỹ và Trung Quốc tìm giải pháp ngoại giao cho Miến Điện

Ngoại trưởng Mỹ và đồng nhiệm Brunei, nước chủ tịch luân phiên của ASEAN, đã gặp nhau tại Luân Đôn, Anh Quốc ngày 03/05/2021 bên lề hội nghị ngoại trưởng của nhóm G7 để bàn về tình hình Miến Điện. Cùng ngày, đại sứ Trung Quốc bên cạnh Liên Hiệp Quốc cũng kêu gọi tăng cường nỗ lực ngoại giao để giải quyết cuộc khủng hoảng có nguy cơ dẫn đến nội chiến tại quốc gia Đông Nam Á này.

Ngoại trưởng Hoa Kỳ Antony Blinken (T) trao đổi với đồng nhiệm Brunei Erywan Yusof, bên lề cuộc họp ngoại trưởng G7, tại Luân Đôn, Anh Quốc, ngày 03/05/2021. REUTERS - POOL

Theo thông cáo của bộ Ngoại Giao Mỹ được trang mạng Benarnews trích dẫn, trong cuộc họp với người đồng cấp Brunei II Erywan Yusof, ngoại trưởng Antony Blinken « đốc thúc ASEAN buộc tập đoàn sự Miến Điện chịu trách nhiệm về kế hoạch đã đạt đồng thuận », gồm 5 điểm, trong cuộc họp thượng đỉnh ASEAN ngày 24/04.

Theo một nguồn tin trong ASEAN của hãng tin Nhật Bản Nikkei Asia, dường như ASEAN đang tìm cách đưa Mỹ và Trung Quốc vào tiến trình ngoại giao nhằm tái lập nên dân chủ và chấm dứt bạo lực ở Miến Điện. Các bước chuẩn bị cuộc họp với Trung Quốc đã có tiến triển. Về cuộc họp với Hoa Kỳ, nhiều chi tiết cũng đang được thảo luận, trong đó có việc một đại diện của tập đoàn quân sự Miến Điện có tham gia hay không.

Trả lời trang Benarnews ngày 03/05, nhà nghiên cứu Evan Laksmana, thuộc Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS) ở Jakarta cho rằng « vai trò lý tưởng của Mỹ và Trung Quốc là gây áp lực hoặc dùng bất kỳ cách gây sức ép nào khác để thúc đẩy (Miến Điện) tiến tới một giải pháp trong khuôn khổ ASEAN ». Tuy nhiên, vấn đề hiện nay là « làm thế nào để đưa cộng đồng quốc tế - Hoa Kỳ, Liên Hiệp Châu Âu và các nước khác - vào trong khuôn khổ hành động của ASEAN ».

Còn tại Miến Điện, chiều 03/05, nhiều vụ nổ do một bưu kiện gài bom đã khiến ít nhất 5 người thiệt mạng ở một ngôi làng ở miền nam nước này. Theo trang Myanmar Now được Reuters trích dẫn, trong số nạn nhân có một cựu nghị sĩ và 3 cựu cảnh sát gia nhập phong trào bất phục tùng dân sự. Còn ở miền bắc, lực lượng Quân Đội Độc Lập Kachin (AIK) cho biết đã bắn hạ một máy bay trực thăng quân sự vào sáng 03/05 ở một ngôi làng gần thành phố Momauk, tỉnh Kachin.

Cùng trong ngày 03/05, đúng ngày Tự Do Báo Chí Thế Giới, một nhà báo tự do Nhật Bản, bị lực lượng an ninh Miến Điện bắt từ ngày 18/04, đã bị kết tội phát tán « tin giả » về tập đoàn quân sự. Theo trang Japan Times, nhà báo Yuki Kitazumi, 45 tuổi, có nguy cơ lĩnh án đến 3 năm tù nếu bị kết án theo luật mới được sửa đổi từ sau cuộc đảo chính.