ASEAN tổ chức Thượng Đỉnh Đông Á trực tuyến

Thượng đỉnh Đông Á do ASEAN tổ chức trực tuyến diễn ra tối nay, 27/10/2021, với sự tham dự của lãnh đạo 18 quốc gia để bàn về các tranh chấp trong khu vực.

TT Nga Vladimir Putin tham dự Hội Nghị Thượng Đỉnh Đông Á (EAS) từ tư dinh Novo-Ogaryovo vùng ngoại ô Mátxcơva (Nga) ngày 27/10/2021. Thượng Đỉnh Đông Á mở ra trong khuôn khổ Hội Nghị Thượng Đỉnh ASEAN. AP - Evgeniy Paulin

Theo hãng tin AP, tham dự thượng đỉnh Đông Á lần này, dưới sự chủ tọa của Brunei, nước hiện giữ chức chủ tịch ASEAN, đặc biệt có tổng thống Mỹ Joe Biden, thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường và tổng thống Nga Vladimir Putin.

Đây là lần đầu tiên từ 4 năm qua, một tổng thống Mỹ dự thượng đỉnh với các nước ASEAN trong khuôn khổ thượng đỉnh Đông Á, cũng như trong khuôn khổ thượng đỉnh Hoa Kỳ - ASEAN.

Đây cũng là thượng đỉnh Đông Á đầu tiên có sự tham gia của 2 trong số 3 thành viên của liên minh AUKUS là  Hoa Kỳ và Úc (cùng với Anh Quốc). Việc thành lập liên minh này đã gây lo ngại đặc biệt cho hai quốc gia ASEAN là Malaysia và Indonesia, vì Kuala Lumpur và Jakarta sợ rằng việc nước Úc mua tàu ngầm hạt nhân của Mỹ sẽ khởi động một cuộc chạy đua vũ trang trong khu vực.

Một số nước Đông Nam Á cũng sợ rằng liên minh AUKUS và cuộc tranh đua Mỹ-Trung sẽ gây tổn hại cho vai trò trung tâm của khối ASEAN trong khu vực.

Hôm qua, Nhà Trắng ra thông cáo cho biết nhân cuộc họp thượng đỉnh Đông Á lần này, tổng thống Biden sẽ tái khẳng định sự ủng hộ của Hoa Kỳ đối với các cấu trúc khu vực do ASEAN đứng đầu và bàn về hợp tác với các đối tác và đồng minh để giải quyết các vấn đề mà vùng Ấn Độ-Thái Bình Dương đang đối phó.

Riêng trong cuộc họp thượng đỉnh Hoa Kỳ - ASEAN hôm qua, tổng thống Joe Biden đã thông báo một kế hoạch 102 triệu đôla để tăng cường đối tác chiến lược với các nước Đông Nam Á. Số tiền này sẽ được dành cho các chương trình về y tế, khí hậu, kinh tế và giáo dục. Trong cuộc họp này, ông Biden đã tuyên bố quan hệ giữa Hoa Kỳ với ASEAN là một mối quan hệ mang tính “thiết yếu”.

Còn theo hãng tin Kyodo, trong cuộc họp thượng đỉnh trực tuyến với ASEAN hôm qua, thủ tướng Lý Khắc Cường đã bày tỏ mong muốn tăng cường hợp tác giữa  với các nước Đông Nam Á trong bối cảnh căng thẳng gia tăng giữa Trung Quốc với Hoa Kỳ trên nhiều vấn đề khu vực, trong đó có Biển Đông, vùng biển mà Bắc Kinh khẳng định chủ quyền hầu như toàn bộ.

Nhân cuộc họp này, ông Lý Khắc Cường đã kêu gọi các nước ASEAN nhanh chóng kết thúc các cuộc đàm phán về Bộ Quy Tắc Ứng Xử trên Biển Đông. Thủ tướng Trung Quốc cũng tuyên bố Bắc Kinh vẫn xem ASEAN là “một ưu tiên” trong chính sách ngoại giao của Trung Quốc.

Lần đầu tiên đại diện cho Nhật Bản trong cuộc họp thượng đỉnh với ASEAN hôm nay, thủ tướng Fumio Kishida cam kết sẽ làm việc cùng với các nước Đông Nam Á để bảo đảm “một vùng Ấn Độ-Thái Bình Dương tự do, rộng mở và hòa bình.”