COP26 : Ấn Độ và Trung Quốc gây áp lực để giữ than đá, nhiều nước thất vọng

Tại Glasgow, hội nghị vì Khí hậu của Liên Hiệp Quốc COP26 kết thúc muộn một ngày và trong « đau đớn ». Ấn Độ, với sự hậu thuẫn của Trung Quốc đã thành công trong việc gây áp lực, buộc sửa đổi một điều khoản trong văn bản cuối cùng liên quan đến việc sử dụng than đá.

Ảnh chụp hồi tháng 4/2021: Các nhà máy nhiệt điện chạy than đá trong tỉnh Tân Cương, Trung Quốc. AP - Mark Schiefelbein

Theo AFP, các cuộc thương lượng trong ngày hôm qua bắt đầu một cách rất vất vả và kéo dài trong hậu trường. Đến phút chót, các nhà đàm phán bất ngờ hay tin rằng Ấn Độ được Trung Quốc ủng hộ đã có một thay đổi quan trọng : Văn bản cuối cùng không còn nhắc phải từ bỏ dần than đá mà chỉ nói rằng giảm dần sử dụng than đá.

Từ Glasgow, đặc phái viên đài RFI, Christophe Paget cho biết nỗi thất vọng và những phản ứng từ nhiều nước nhỏ hơn tại hội nghị.

« Tôi thật sự lấy làm tiếc », ông ALok Sharma phát biểu với vẻ khó chịu. COP26 này, mà ông là chủ tịch, đã kết thúc tồi tệ, bằng một đòn phản bội đối với các quốc gia nhỏ bé mà ông thề bảo vệ. Ngoài vấn đề than đá, Aiyaz Sayed-Khaiyum, bộ trưởng Kinh Tế của đảo quốc Fidj lên án tình trạng « nhất bên trọng, nhất bên khinh ».

Ông nói : « Cách nay vài hôm khi chúng tôi muốn thêm vài điều liên quan đến phần Tổn thất và Thiệt hại, thì bị cho là quá trễ. Vậy mà chỉ chưa tới nửa giờ trước, chúng ta đã đồng tình về một văn bản, sửa đổi này đã được chấp nhận ».

Đối với mục Tổn thất và Thiệt hại, những tổn thất không gì bù đắp được do biến đổi khí hậu gây ra, những nước đang phát triển đang vận động mạnh mẽ cho một nguồn tài trợ ở COP. Nhưng kết quả thật là ít ỏi. Ông Amadou Sebory Touré, trưởng đoàn đại diện nhóm G77 + Trung Quốc tỏ nỗi thất vọng.

« Chúng tôi đi từ COP này đến COP khác vì đó là vấn đề thiết yếu cho sự sống còn của chúng tôi. Hoặc đưa ra những quyết định hoặc buông xuôi. Nếu không thì điều đó có nguy cơ phải xem xét lại tất các những công việc đã được thực hiện trước khi đến đây dự hội nghị. Tôi thật sự cảm thấy hụt hẫng. »

Dù vậy, Seve Paeniu, bộ trưởng Tài Chính đảo quốc Tuvalu vẫn còn tin vào những hứa hẹn, ông sẽ có thể còn nói ở COP tới những nhu cầu về tài chính cho Tổn thất và Thiệt hại. Nhưng đối với quần đảo của ông, có thể sẽ là quá muộn.

« Tuvalu chịu đựng nhiều rồi, nói đúng nghĩa đen, thì chúng tôi đang bị chìm. Do vậy, bất kể những tiến bộ ở Glasgow có ra sao, điều đó cũng chẳng ngăn được Tuvalu bị ảnh hưởng nghiêm trọng do những tác động biến đổi khí hậu ».