Nối lại đàm phán về hạt nhân Iran

Trong bầu không khí căng thẳng giữa Iran và các cường quốc, hôm nay 29/11/2021 tại trụ sở của Cơ Quan Năng Lượng Nguyên Tử Quốc Tế (AIEA), ở Vienna, Áo, các liên quan nối lại cuộc đàm phán về hồ sơ hạt nhân Iran nhằm làm sống lại thỏa thuận hạt nhân năm 2015.

Ảnh minh họa: Quốc kỳ Iran trước trụ sở chính của Cơ Quan Năng Lượng Nguyên Tử Quốc Tế ( IAEA) tại Vienna, Áo, hôm 23/05/2021. © REUTERS/Leonhard Foeger

Theo Kế hoạch hành động toàn diện chung, viết tắt là JCPOA – thường gọi là thỏa thuận hạt nhân Iran, được ký kết giữa Iran với Mỹ, Nga, Trung Quốc, Pháp và Đức vào năm 2015, Iran chấp nhận hạn chế chương trình hạt nhân mà phương Tây lo ngại có thể sẽ dẫn tới việc phát triển bom nguyên tử. Đổi lại, phương Tây đồng ý chấm dứt mọi biện pháp trừng phạt nhắm vào Iran. 

Tuy nhiên, JCPOA có nguy cơ không còn giá trị, sau khi tổng thống Donald Trump rút nước Mỹ ra khỏi thỏa thuận này vào năm 2018. 

Từ Teheran, thông tín viên Siavosh Ghazi cho bên thêm thông tin về vòng đàm phán lần này : 

Một phái đoàn Iran hùng hậu gồm khoảng 40 thành viên, dẫn đầu bởi Ali Bagheri Kani, một nhân vật bảo thủ, đã tới Vienna.

Các phát biểu của phía Iran tỏ ra khá cứng rắn. Ali Bagheri Kani đã tuyên bố rằng mục tiêu đầu tiên của cuộc đàm phán là Mỹ phải chấm dứt mọi lệnh trừng phạt của mình và điều này phải có thể kiểm chứng được.

Ông nhấn mạnh rằng Iran không tin tưởng phương Tây và sẽ không lặp lại những sai lầm trong quá khứ.

Người đứng đầu phái đoàn Iran nói thêm: “Người dân Iran sẽ không bị khuất phục bởi những lời đe dọa quân sự và trừng phạt kinh tế."

Iran cũng đã từ chối yêu cầu của Cơ Quan Năng Lượng Nguyên Tử Quốc Tế (IAEA), của Hoa Kỳ cũng như của Pháp, Đức và Anh cho phép AIEA kiểm soát kỹ hơn các hoạt động hạt nhân của mình, đặc biệt là tại cơ sở Karaj, gần Teheran.

Tại đây, Iran sản xuất máy ly tâm cực kỳ hiện đại và nhanh hơn, cho phép nước này đẩy nhanh chương trình làm giàu uranium.

Từ một năm qua, Iran đã hạn chế hợp tác một cách đáng kể với Cơ Quan Năng Lượng Nguyên Tử Quốc Tế của Liên Hợp Quốc.

Trong điều kiện này, các cuộc đàm phán có thể sẽ khó khăn và thời gian đàm phán có thể sẽ bị kéo dài.