Nga giải thể tổ chức bảo vệ nhân quyền Memorial

Memorial, tổ chức trụ cột của xã hội dân sự và giới bảo vệ nhân quyền tại Nga, vừa chính thức bị giải thể theo quyết định của Tòa Tối Cao ngày 28/12/2021. Bản án được tuyên chỉ một ngày sau khi nhà sử học Yury Dmitriyev của Memorial, chuyên nghiên cứu về đàn áp thời Stalin, bị tuyên án 15 năm tù, trong vụ xử « lạm dụng tình dục đối với con gái nuôi ».

Tòa án Tối cao Liên bang Nga ra phán quyết giải thể tổ chức Memorial, trong phiên xử tại Matxcơva, Nga, ngày 28/12/2021. AFP - NATALIA KOLESNIKOVA

Phía bị cáo lên án những cáo buộc bịa đặt để trừng trị nhà sử học đã phát hiện ra những hố chôn tập thể thời Stalin.

Từ hơn 30 năm nay, tổ chức Memorial điều tra các vụ thanh trừng thời Liên Xô và thống kê các vụ trấn áp hiện tại, trong đó có những vụ xảy ra dưới thời tổng thống Putin.

Thông báo giải thể « Memorial International và tất cả các chi nhánh cấp vùng » được chính tổ chức phi chính phủ thông báo trên tài khoản Telegram. Theo AFP, lý do được thẩm phán Alla Nazarova đưa ra là Memorial International đã vi phạm quy định về « tác nhân ngoại quốc » do không ghi rõ điểm này trên tất cả các ấn phẩm của tổ chức theo yêu cầu của pháp luật đối với các tổ chức nhận tài trợ từ nước ngoài.

Trong phiên tòa ngày 28/12, chưởng lý Alexei Jafiarov cáo buộc tổ chức bảo vệ nhân quyền « tạo hình ảnh dối trá về Liên Xô như là một Nhà nước khủng bố », « bôi bẩn kí ức » về Thế Chiến II và tìm cách « phục hồi nhiều tội phạm Đức quốc xã ».

Luật sư bào chữa Maria Eismont đánh giá bản án của tòa là « một quyết định độc ác, bất công ».

Tư pháp Nga quyết định triệt tận gốc tổ chức Memorial. Ngoài việc lệnh giải thể tổ chức phi chính phủ này, trong một hồ sơ khác, Trung tâm Bảo vệ Nhân Quyền, trực thuộc Memorial, cũng bị cáo buộc « quảng bá cho khủng bố và chủ nghĩa cực đoan » và vi phạm luật về « tác nhân ngoại quốc ». Phiên xử dự kiến diễn ra tại Matxcơva vào ngày 29/12.