Ý ban hành tình trạng khẩn cấp chuẩn bị đón người tị nạn Ukraina

Đáp lời mời gọi của giáo hoàng Phanxicô ăn chay và cầu nguyện, như những biện pháp thiêng liêng của người Công Giáo trong mùa Chay, nước Ý đã có những hành động cụ thể đối với cuộc xâm lăng Ukraina của Nga: Đón tiếp người tỵ nạn.  

Trẻ em các gia đình tị nạn Ukraina tại Tu viện Ukraina ở Castel Gandolfo, ngoại ô Roma, Ý, ngày 11/03/2022. AP - Gregorio Borgia

Trả lời RFI Tiếng Việt, linh mục Phạm Hoàng Dũng tại Roma giải thích:

Sáng thứ hai, 13/03/2022, thủ tướng Mario Draghi đã tuyên bố tình trạng khẩn cấp trên toàn quốc cho đến ngày 31/12 vì sự cấp bách đối người tị nạn đã lên đến cấp độ ba, mức quốc gia, nhằm “bảo đảm đón nhận và hỗ trợ khẩn cấp người dân Ukraina trên lãnh thổ Ý”. Đồng thời, ông Draghi ra lệnh cho lãnh đạo Cục bảo vệ dân sự (Dipartimento della protezione civile), Fabrizio Curcio, sẵn sàng “tổ chức và thực hiện những can thiệp khẩn cấp”. Một ngân sách dự trù cho bước đầu này lên đến 10 triệu euro.  

Từ khi bắt đầu cuộc chiến, Ý đã tiếp nhận gần 35 ngàn người tị nạn Ukraina, trong đó có 14.126 trẻ em. Dù Ý không có đường biên giới trực tiếp với Nga hay Ukraina, bằng đường biển và đường sắt, và có thể trong thời gian sắp tới sẽ là đường bộ, nhiều người tị nạn Ukraina sẽ đến Ý. Có ngày nước Ý đón tiếp đến 4.500 người. 

Theo cuộc họp giữa lãnh đạo các tỉnh vùng Lazio ngày 07/03/2022, phối hợp với mọi thành phần, cá nhân cũng như tập thể, nhằm bảo đảm đối phó với tình trạng khẩn cấp hết sức phức tạp này, Cục bảo vệ dân sự cho biết sẽ thiết lập các Trung tâm đón tiếp đặc biệt (Centri di accoglienza Straordinari – CAS) và Hệ thống đón tiếp và hội nhập (Sistema accoglienza ed integrazione – SAI) dành cho người tị nạn. Một số trung tâm tạm giam tội phạm, các khách sạn, trại lính, một số nhà máy không hoạt động được trưng dụng và được kiểm tra xem có thích hợp cho việc tiếp đón này hay không. 

Đây sẽ là những nơi đón nhận đầu tiên để người tị nạn làm các thủ tục vệ sinh phòng dịch, như xét nghiệm và chích ngừa Covid, và tiếp đến là các thủ tục để có thể nhận được thẻ cư trú hợp pháp lâu dài. Liên Hiệp Châu Âu (EU) đã đồng ý cho mọi công dân Ukraina đến Ý được cấp visa cư trú 90 ngày, sau đó tùy trường hợp sẽ cấp thẻ cư trú 6 tháng hay 1 năm.  

Sau thời gian ở các trung tâm đón tiếp khẩn cấp, người tị nạn được đón tiếp trong các gia đình người Ý hay các căn hộ có sẵn để có thể sống cuộc sống bình thường, trong khi chờ cuộc chiến kết thúc để hồi hương, hay hội nhập vào cuộc sống ở Ý. Những nơi tiếp nhận người tị nạn này cũng phải qua sự giám sát của Cục bảo vệ dân sự hay các tổ chức thiện nguyện như Caritas, để bảo đảm họ không bị hụt hẫng khi ở một nơi xa lạ, hay bị các băng nhóm tội phạm lợi dụng. 

Những hoạt động văn hóa văn nghệ cũng được tổ chức để gây quỹ cho việc đón tiếp người tị nạn, như buổi hòa nhạc tổ chức vào ngày 4/04 tại nhà hát Scala ở Milano. Có 45 trường đại học và các cơ sở nghiên cứu cao cấp sẵn sàng đón tiếp 420 sinh viên, giáo sư và nghiên cứu sinh Ukaina, trong đó 182 học bổng nghiên cứu đã được cấp trong dịp này.