Người Nga vượt biên Mêhicô xin tị nạn ở Mỹ

Ngay khi Matxcơva khai chiến ở Ukraina, rất nhiều người Nga đã tìm đường trốn chế độ Vladimir Putin và để tránh bị trấn áp do chỉ trích hoặc phản đối chiến tranh. Ngoài tuyến đường sắt « Allegro » nối Saint-Peterburg với Helsinki (Phần Lan), nhiều người đã đi xa hơn, sang tận Mêhicô để từ đó xin tị nạn tại Mỹ.

Tijuana, biên giới Mỹ và Mêhicô. Một bà mẹ Nga bồng con đi di tản vì chiến tranh Ukraina. Ảnh chụp ngày 17/03/2022. AP - Gregory Bull

Những người mang quốc tịch Nga không cần visa để vào Mêhicô và có thể ở lại đây  6 tháng. Những người Nga đầu tiên đã đến Tijuana, thành phố sát biên giới với Mỹ, vào khoảng mùa hè 2021 và ngày càng có nhiều người Nga đến khu vực này. Chỉ riêng từ tháng 08/2021 đến tháng 01/2022 đã có hơn 8.600 người Nga xin tị nạn ở Mỹ.

Thông tín viên RFI Gwendolina Duval tường trình từ Tijuana ngày 25/03/2022 :

« Tất cả những người đến đây là để đi sang Mỹ và để có thể xin quy chế tị nạn. Vì những người Nga rời nước đến Mêhicô là những nhà đối lập chính trị với tổng thống Putin, nhà báo hoặc chủ doanh nghiệp. Vì thế, như mọi di dân khác đi qua ngả Tijuana, họ hy vọng vượt biên để vào lãnh thổ Mỹ xin tị nạn.

Trái với những người mang quốc tịch khác ở khu vực biên giới, người Nga thường là những người xuất thân từ tầng lớp xã hội cao hơn, nên có khả năng tài chính lớn hơn. Họ không sống trong những khu dành cho di dân mà ở khách sạn. Thậm chí một số người mua hoặc thuê xe ô tô ở Mêhicô để tăng thêm cơ may vượt biên sang được Mỹ.

Tuy nhiên, họ thường bị chặn trước khi sang được bên kia biên giới. Còn khi bị phía Mỹ bắt được thì họ sẽ bị trả về Mêhicô. Thực ra, đây là quy định chung đối với tất cả các di dân, không phân biệt quốc tịch. Biện pháp này nằm trong điều 42 đang hiện hành, liên quan đến dịch tễ, do tổng thống Donald Trump ban hành cách đây hai năm.

Quy định này cấm mọi di dân vào lãnh thổ Mỹ để xin tị nạn. Chỉ có người Ukraina hiện được miễn quy định này từ vài ngày nay vì lý do nhân đạo do xung đột. Đây là trường hợp đặc biệt duy nhất, mọi di dân khác không được hưởng ưu đãi đó. Bất chấp phản đối của khoảng 30 người vào tuần trước ở đồn biên phòng San Ysidro, người Nga bị đối xử như khoảng 2 triệu người nhập cư khác, bất kể quốc tịch Mêhicô, Nam Mỹ hay Haiti, bị chính quyền Mỹ trả về Mêhicô trong năm ngoái ».

Washington : Mêhicô là một ổ gián điệp Nga

Mêhicô bị Mỹ tố cáo là nước có số gián điệp Nga đông nhất trên thế giới trong giai đoạn chiến tranh Ukraina. Theo phát biểu ngày 24/03 của tướng Glen VanHerck, tư lệnh quân khu bao gồm Hoa Kỳ, Canada, Mexico và Bahamas, đội ngũ này hoạt động « rất hung hăng và năng nổ », « theo dõi sát » khả năng gây « ảnh hưởng » trong khu vực và bất lợi cho Mỹ.

Sáng 25/03, khẳng định không có thông tin về việc gián điệp Nga hoạt động đông đảo ở Mêhicô, tổng thống Obrador nhấn mạnh : « Mêhicô là một nước tự do, độc lập, có chủ quyền, chúng tôi không phải là thuộc địa của Nga hay Trung Quốc và Mỹ ».