Ukraina chiếm lại nhiều thành phố, cảnh báo tình hình nhân đạo « thảm họa » ở Mariupol

Ngày 28/03/2022, chính quyền Ukraina thông báo đã chiếm lại được một số thành phố nhỏ ở ngoại ô thủ đô, trong đó có Irpin. Quân Nga cũng bị đẩy lùi về Brovary ở phía đông Kiev trong vòng 24 giờ qua. Tuy nhiên, tại các khu vực Chernihiv, Sumy, Kharkov, Donbass và ở miền nam Ukraina, « tình hình vấn rất căng thẳng, nhiều khó khăn », theo phát biểu của tổng thống Zelensky.

Người dân địa phương trước cảnh đổ nát hoang tàn do cuộc xung đột Nga-Ukraina ở thành phố cảng Mariupol bị quân Nga bao vây từ một tháng nay. Ảnh chụp ngày 25/03/2022. REUTERS - ALEXANDER ERMOCHENKO

Theo chính quyền Kiev, có ít nhất 5.000 người chết tại Mariupol, thành phố cảng chiến lược miền nam Ukraina, bị Nga bao vây từ một tháng nay với khoảng 170.000 người sống dưới bom đạn hàng ngày. Hôm nay, 29/03, Ukraina « thông báo mở ba hành lang nhân đạo trong ngày », trong đó có một tuyến đi từ Mariupol đến thành phố Zoporojie. Thông thường, các hành lang nhân đạo được Ukraina tổ chức hàng ngày từ những thành phố chịu giao tranh nặng nhất để sơ tán thường dân nhưng bị tạm ngừng hôm 28/03 do lo ngại Nga « gây hấn ».

Bộ trưởng Quốc Phòng Ukraina đánh giá tình hình tại Mariupol là « thảm họa », thiếu mọi nhu yếu phẩm và thuốc men. Liên Hiệp Quốc kêu gọi « đình chiến nhân đạo ». Tổng thống Pháp Emmanuel Macron hôm 27/03 thông báo sẽ đàm phán với đồng nhiệm Nga Vladimir Putin chiều 29/03 để triển khai « một chiến dịch nhân đạo đặc biệt » ở Mariupol do Pháp phối hợp với Thổ Nhĩ Kỳ và Hy Lạp.

Tuy nhiên, trả lời RFI ngày 28/03, ông Petro Andrushenko, cố vấn thị trưởng Mariupol, không tỏ ra lạc quan về kế hoạch này :

« Chúng tôi hy vọng là các cuộc đàm phán về việc lập một hành lang nhân đạo sẽ đạt được kết quả, nhưng không biết là có thực hiện được không. Cách đây mấy ngày, thị trưởng của chúng tôi Vadym Boychenko đã nói chuyện với một cố vấn của tổng thống Macron về tình hình ở Mariupol. Dĩ nhiên là chúng tôi hy vọng sáng kiến này sẽ thành công. Nhưng hiện tại chưa thấy có nhiều tiến triển lắm.

Chúng tôi hiểu rõ Nga. Chúng tôi phải trả giá cho điều đó với cuộc chiến này. Vì thế, chúng tôi không thể tin vào nước Nga. Tất cả những gì họ nói đều là giả dối. Tuy nhiên, trong tình hình hiện nay, chúng tôi tiếp tục hy vọng. Thực ra chúng tôi còn có thể làm gì khác ngoài giữ hy vọng ? »

Theo tổ chức Ân Xá Quốc Tế (Amesty International), cuộc xâm lược Nga tại Ukraina là « sự lặp lại những gì đã thấy ở Syria ». Trả lời AFP ngày 29/03 nhân dịp công bố báo cáo nhân quyền năm 2021-2022, bà Agnès Callamard, tổng thư ký Ân Xá Quốc Tế, lên án « hàng loạt tội ác chiến tranh » ở Ukraina với « những vụ tấn công có chủ đích các cơ sở hạ tầng dân sự, khu dân cư », oanh kích trường học. Bà cũng cáo buộc Nga cho phép lập hành lang nhân đạo nhưng sau đó biến chúng thành những chiếc « bẫy chết người ».