NATO lạc quan đạt đồng thuận về việc gia nhập Liên Minh của Thụy Điển và Phần Lan

Hôm 15/05/2022, Phần Lan đã chính thức thông báo xin gia nhập NATO trước khi có cuộc họp quyết định tại Thụy Điển để hai nước cùng gia nhập Liên Minh Bắc Đại Tây Dương. Nguyện vọng hai nước Bắc Âu được chính giới và dư luận trong nước ủng hộ, tuy nhiên trong NATO, Thổ Nhĩ Kỳ vẫn tỏ thái độ dè dặt.

Ngoại trưởng Đức Annalena Baerbock họp báo cùng với tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg, qua cầu truyền hình hôm Chủ Nhật 15/05/2022. AP - Kevin Lamarque

Theo Reuters, bên lề cuộc họp ngoại trưởng các thành viên NATO tại Berlin, Thổ Nhĩ Kỳ đã đưa ra một số đòi hỏi về việc kết nạp Phần Lan và Thụy Điển vào Liên Minh. Ankara cho biết muốn hai nước Bắc Âu chấm dứt ủng hộ các nhóm vũ trang người Kurdistan trên đất Thổ Nhĩ Kỳ và bỏ lệnh cấm bán một số loại vũ khí đối với Thổ Nhĩ Kỳ.

Tổng thư ký khối NATO Jens Stoltenberg tin tưởng sẽ sẵn sàng đáp ứng được những lo lắng của Thổ Nhĩ Kỳ để không làm chậm việc gia nhập NATO của hai nước Bắc Âu. Về phần mình, ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken cũng đồng ý với quan điểm của lãnh đạo NATO. Ông Blinken tuyên bố với báo giới : « Tôi rất lạc quan về cơ hội tìm được đồng thuận ».

Từ khi Phần Lan và Thụy Điển có đơn xin gia nhập đến khi được kết nạp chính thức vào NATO, cần phải qua quá trình phê chuẩn ở trong nước và phải được toàn thể các thành viên trong Liên Minh đồng thuận về những đóng góp hay khả năng của hai nước có đáp ứng được những nghĩa vụ chung hay không.

Thông tín viên RFI tại Bruxelles, Pierre Bénazet cho biết thêm chi tiết :  

Đơn xin gia nhập NATO giờ còn phải được Quốc Hội Phần Lan thông qua. Việc này thực sự không phải là vấn đề nhưng phải làm thì mới có thể chính thức gửi đơn xin gia nhập Liên Minh Bắc Đại Tây Dương. Chỉ đến khi đó thì NATO mới bắt đầu xét đơn của Phần Lan. Helsinki tin là không có gì trắc trở bởi về mặt chính trị, Phần Lan vẫn gần gũi với với 30 nước trong Liên Minh và quân đội nước này hoàn toàn có thể tham gia tác chiến liên quân với NATO.

Nhưng đó là chưa tính đến Thổ Nhĩ Kỳ, nước đến hôm Chủ nhật này vẫn còn tỏ hoài nghi. Bà thủ tướng Phần Lan Sanna Marin tuyên bố :

« Tất nhiên, mối quan tâm của chúng tôi sẽ là quy trình phê chuẩn phải nhanh gọn nhất và diễn ra trôi chảy. Chúng tôi không có bất cứ dấu hiệu nào ở NATO cho thấy đơn xin gia nhập của Phần Lan hay Thụy Điển sẽ có vấn đề. Tiếp đó chúng tôi sẽ tuyên bố về những vấn đề còn tồn tại. Điều quan trọng là chúng tôi đã thảo luận với các nước một cách bình tĩnh để tranh luận về những vấn đề có thể sẽ nảy sinh. »

Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ đã cho biết rõ Ankara coi đơn gia nhập NATO của Phần Lan thuận lợi hơn so với của Thụy Điển. Nhưng điều đó lại không hề làm những người Phần Lan muốn vào NATO cùng lúc với người Thụy Điển yên tâm.

NATO bảo vệ 2 nước trong thời gian chờ kết nạp

Cũng trong khuôn khổ một cuộc họp không chính thức ngoại trưởng NATO hôm 15/05/2022 tại Berlin, ông tổng thư ký Jens Stoltenberg tuyên bố Liên Minh sẵn sàng tăng cường « bảo đảm an ninh » của Phần Lan và Thụy Điển ngay trước khi Helsinki và Stockholm gia nhập NATO, bằng cách gia tăng hiện diện của tổ chức tại hai nước Bắc Âu.