Hạt nhân: AIEA thông qua nghị quyết chỉ trích Iran "thiếu hợp tác"

Hội đồng thống đốc của Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (AIEA) tối 08/06/2022 tại Vienna, Áo, đã thông qua với đại đa số phiếu thuận dự thảo nghị quyết do Mỹ, Pháp, Đức và Anh Quốc đề xuất, chỉ trích chính quyền Iran thiếu hợp tác trong hồ sơ hạt nhân, và thúc đẩy Teheran cải thiện tình hình.

Quốc kỳ Iran trước trụ sở Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (AIEA), tại Vienna, Áo. Ảnh chụp ngày 23/5/2021. REUTERS - Leonhard Foeger

Dự thảo nghị quyết của bốn nước Mỹ, Pháp, Đức và Anh Quốc là văn bản đầu tiên chỉ trích Teheran thiếu hợp tác với AIEA, kể từ tháng 06/2020. Tổng cộng 30 nước thành viên của AIEA đã bỏ phiếu thuận, chỉ có Nga và Trung Quốc bỏ phiếu chống. 

Về phía Iran, Teheran tố cáo nghị quyết của AIEA « mang tính chính trị và không mang tính xây dựng ». Iran còn hạn chế hơn nữa các hợp tác với AIEA. Từ Teheran, thông tín viên Siavosh Ghazi tường trình:

Phát ngôn viên Tổ chức Năng lượng Nguyên tử Iran, Behrouz Kamalvandi, thông báo là một số camera giám sát của AIEA lắp đặt tại các cơ sở làm giàu chất uranium của nước này đã bị ngắt kết nối và không hoạt động nữa. Ông Behrouz Kamalvandi tuyên bố quyết định nói trên được Iran đưa ra nhằm phản ứng lại thái độ của Mỹ và 3 nước châu Âu.

Từ một năm nay, các camera giám sát của cơ quan này vẫn hoạt động, nhưng Teheran trước đó đã quyết định không cung cấp video cho AIEA, vì không đạt được thỏa thuận với các cường quốc về chương trình hạt nhân của Iran. Phát ngôn viên Tổ chức Năng lượng Nguyên tử Iran nói thêm là « các biện pháp khác đang được tính đến », nếu Hội đồng thống đốc cơ quan AIEA thông qua dự thảo nghị quyết do phương Tây đề xuất.

Quyết định của Teheran được đưa ra trong bối cảnh Iran và các cường quốc đàm phán nhằm khôi phục thỏa thuận hạt nhân 2015 và cho phép dỡ bỏ các lệnh trừng phạt của Mỹ. Các cuộc đàm phán nói trên đang gặp bế tắc từ 3 tháng nay. Cụ thể là Washington đã từ chối dỡ bỏ các lệnh trừng phạt nhắm vào Lực lượng Vệ binh Cách mạng, lực lượng tinh nhuệ của Iran, theo yêu cầu của Teheran.