Công du Ả Rập Xê Út, tổng thống Joe Biden bị chỉ trích làm xấu hình ảnh dân chủ

Thứ Bảy 16/07/2022, tổng thống Mỹ Joe Biden kết thúc chuyến công du Trung Đông sau khi dự thượng đỉnh tại Jeddah, miền tây Ả Rập Xê Út, với 6 thành viên Hội đồng Hợp tác vùng Vịnh : Ả Rập Xê Út, Các Tiểu Vương Quốc Ả Rập Thống Nhất, Qatar, Oman, Koweit và Bahrein. Cú "chạm tay"  của ông Biden với hoàng thái tử Mohammed ben Salman đã làm dấy lên nhiều bất bình trong công luận Mỹ, theo đó tổng thống Biden đã làm xấu đi hình ảnh nhà lãnh đạo của một chế độ dân chủ.

Cử chỉ thân thiện của tổng thống Mỹ Joe Biden (T) khi gặp thái tử Ả Rập Xê Út Mohammed ben Salman, tại Jeddah, ngày 15/07/2022, đã bị dư luận tại Mỹ chỉ trích gay gắt. AP - Bandar Aljaloud

AFP cho biết, hôm qua 16/07, tổng thống Mỹ đã có bài bát biểu trình bày tầm nhìn mới cho Trung Đông, dựa trên đối thoại và hợp tác về kinh tế - quân sự. Ông Biden cũng đã mời nguyên thủ Các Tiểu Vương Quốc Ả Rập Thống Nhất, Mohammed ben Zayed, đến thăm Mỹ. Muốn tái khẳng định ảnh hưởng của Wahsington, tổng thống Biden hứa với các nhà lãnh đạo trong vùng là Mỹ sẽ không chuyển hướng khỏi Trung Đông và không để Trung Quốc, Nga hay Iran lấp chỗ trống tại khu vực này.

Tuy nhiên, chặng dừng chân tại Ả Rập Xê Út đặc biệt gây nhiều tranh cãi, vì Ả Rập Xê Út bị chỉ trích mạnh mẽ về nhân quyền và nhất là hoàng thái tử Ả Rập Xê Út bị xem là chủ mưu vụ sát hại nhà báo Mỹ Kamal Khashoggi cách nay vài năm. Hình ảnh về cú "chạm tay" của ông Biden với hoàng thái tử Mohammed ben Salman được báo chí Ả Rập Xê Út công bố hôm qua đã làm dấy lên nhiều bất bình trong báo giới.  

Từ New York, thông tín viên Loubna Anaki cho biết cụ thể :

« Hình ảnh về cú chạm tay của Joe Biden với hoàng thái tử Ả Rập Xê Út được phát đi phát lại nhiều lần. Đối với chủ báo Washington Post, đơn giản đó là một điều đáng hổ thẹn. Nhà báo Kamal Khashoggi đã bị sát hại, dường như theo lệnh của Mohammed ben Salman, từng làm việc tại Washington Post.

Nhật báo Mỹ Washington Post nhận định cử chỉ chạm tay của hai nhà lãnh đạo không chỉ ngụ ý về « sự thân thiết và gần gũi giữa hai người, mà trên hết mang lại một tính chính danh cho lãnh đạo Ả Rập Xê Út ».

Về phần mình, báo New York Times cho rằng, trên hết, chuyến công du Ả Rập Xê Út của ông Biden đã chứng minh rằng, đối mặt với tư tưởng hiện thực về chính trị, Joe Biden không thể giữ lời hứa quay trở lại đường lối ngoại giao dựa trên các giá trị dân chủ. Theo New York Times, « chính sách đối ngoại của Joe Biden không có học thuyết rõ ràng và phạm vi hành động của ông chỉ hạn chế ở Trung Đông. »

Đối với các phương tiện truyền thông Mỹ, tổng thống Biden từ trước đã ý thức được rằng chuyến đi của ông sẽ không được tất cả ủng hộ, nhưng ông hy vọng rằng các kết quả của chuyến đi, đặc biệt là việc giảm giá dầu lửa, sẽ đủ để biện minh cho bất kỳ thỏa hiệp nào và khôi phục, dù chỉ một chút, hình ảnh của ông trong mắt dân chúng. Tuy nhiên, ông Biden vẫn chưa đạt được điều đó. Cuộc thăm dò ý kiến gần đây nhất cho thấy 2/3 cử tri đảng Dân Chủ không muốn ông Biden tái tranh cử tổng thống ».

Trong khi đó, phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Iran tố cáo điều mà Teheran xem là « những cáo buộc dối trá », « vô căn cứ » của tổng thống Mỹ Biden nhắm vào chương trình hạt nhân của Iran. Teheran chỉ trích Washington về « chính sách đầy tham vọng » và « mong muốn gây căng thẳng trong vùng ». Trước đó, cả khi đến Israel cũng như Ả Rập Xê Út, ông Biden đều tuyên bố Mỹ sẽ không để Iran phát triển vũ khí nguyên tử.