COP 27 : Tổng thống Mỹ kêu gọi "hành động nhiều hơn" cho khí hậu

Ngày 11/11/2022, trong chuyến công du ngắn ngủi Sharm El Sheikh, Ai Cập, nơi diễn ra Hội nghị về Khí hậu của Liên Hiệp Quốc COP 27, tổng thống Hoa Kỳ kêu gọi « tất cả các nước hành động nhiều hơn » để giảm lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính. Tuy nhiên, ông Joe Biden cũng bị chỉ trích vì rụt rè trong kế hoạch viện trợ về khí hậu cho các nước nghèo.

Tổng thống Mỹ Joe Biden phát biểu trên diễn đàn Hội nghị COP27, Sharm el-Sheikh, Ai Cập ngày 11/11/2022. AP - Alex Brandon

Tổng thống Mỹ cho rằng khủng hoảng khí hậu liên quan đến an ninh của tất cả mọi người, « thậm chí là cuộc sống của hành tinh ». Theo ông, chiến tranh Ukraina càng cho thấy « thế giới phải nhanh chóng thoát khỏi phụ thuộc vào năng lượng hóa thạch », dù Mỹ là nước sản xuất hàng đầu và cũng là nhà tiêu thụ lớn trên thế giới.

Kế hoạch khổng lồ 370 tỉ đô la đầu tư cho khí hậu cũng được nguyên thủ Mỹ nêu tại COP 27. Hoa Kỳ cam kết duy trì mục tiêu giảm 50-52% khí thải vào năm 2030 so với mức năm 2005.

Tuy nhiên, về vấn đề thiếu hỗ trợ các nước nghèo thường là các nạn nhân lớn do tình trạng biến đổi khí hậu, ông Biden lại tỏ ra rất thận trọng khiến giới đấu tranh phẫn nộ, chỉ trích. Trước đó, khi trả lời AFP, nhà đấu tranh vì môi trường người Uganda Vanessa Nakate cho rằng « thế giới cần đến vai trò lãnh đạo của Mỹ ».

Ai Cập cấm cuộc tuần hành vì khí hậu truyền thống 

Đã thành truyền thống, thứ Bẩy giữa hai tuần Hội nghị về Khí hậu là ngày tuần hành lớn của xã hội dân sự. Tuy nhiên, cuộc tuần hành ngày 12/11 chỉ diễn ra trong khu vực tổ chức hội nghị, thay vì ở thành phố, do chính quyền không cấp phép :

Đặc phái viên RFI Jeanne Richard tường trình từ Sharm El Sheikh :

« Ngay lúc đầu, chính quyền Ai Cập đã thông báo là không thể biểu tình trên đường phố ở Sharm El Sheikh. Bà Aurore Mathieu, thuộc Mạng lưới Hành động vì Khí hậu, lấy làm tiếc nhưng không nản lòng.

Bà nói : « Năm nay, chúng tôi quyết định tuần hành ngay bên trong khu vực tổ chức hội nghị COP 27. Đây là cách để nói rằng dù bị cấm biểu tình trong thành phố, chúng tôi vẫn muốn tiếng nói của xã hội dân sự được lắng nghe ».

Ngược lại, điều không thay đổi năm nay là hàng loạt quy định nghiêm ngặt phải tuân thủ khi biểu tình tại Hội nghị COP, theo giải thích của Aurore Mathieu : « Có một bộ quy tắc phải tuân thủ, như chúng tôi không được chỉ đích danh một nước nào đó hay những cá nhân cụ thể. Không được xảy ra bạo lực, nhân viên của Liên Hiệp Quốc được triển khai cùng với chúng tôi để bảo đảm rằng cuộc tuần hành tuân thủ những điều kiện đó ».

Bruno Stagno, phát ngôn viên của tổ chức Quan sát Nhân quyền, cũng lấy làm tiếc là cuộc tuần hành lớn như thông lệ không thể diễn ra. Ông không ngại cáo buộc chính quyền : « Ai Cập là một chế độ trấn áp lớn, áp bức. Những khu khép kín mà các phái đoàn sống ở đây, tại Sharm el-Sheikh, không hề phản ánh thực tế trong nước ».

Chỉ có khoảng vài trăm người sẽ tham gia cuộc tuần hành và bày tỏ tiếng nói của xã hội dân sự, thay vì vài chục nghìn người như hàng năm ».