Liên Hiệp Châu Âu áp thuế siêu lợi nhuận đối với các tập đoàn đa quốc gia

Tối hôm qua, 15/12/2022, Liên Hiệp Châu Âu đã loại bỏ những trở ngại cuối cùng, để nhất trí thông qua một đạo luật chung về việc đánh thuế tối thiểu 15% đối với lợi nhuận của các tập đoàn đa quốc gia hoạt động tại khối 27 nước. Đạo luật này dự trù được thực thi vào 31/12/2023.  

Logo của các đại tập đoàn kỹ thuật số Hoa Kỳ : Google, Apple, Facebook và Amazon. © AFP / DENIS CHARLET

Từ Bruxelles, đặc phái viên Daniel Vallot tường trình : 

« Kế hoạch này đã bị bỏ ngỏ từ nhiều tháng qua do bị Hungary và Ba Lan phản đối. Hai nước này tỏ thái độ ngập ngừng khi thông qua kế hoạch vì những điểm bất đồng trong cam kết với Bruxelles về nhà nước pháp quyền.

Cả hai nước Đông Âu đều đã phần nào giành được lợi thế về vấn đề này, cho nên mới từ bỏ quyền phủ quyết. Dĩ nhiên cũng cần phải có được sự đồng thuận của cả 27 nước thì dự luật này mới được Ủy Ban Châu Âu thông qua. Luật sẽ cho phép đánh thuế ít nhất 15 % vào lợi nhuận các tập đoàn đa quốc gia.

Tổng thống Pháp đã hoan nghênh, xem đây là một bước tiến lớn đối với tất cả những ai coi trọng sự công bằng trong việc đánh thuế. Ủy viên phụ trách kinh tế châu Âu, ông Paolo Gentiloni, tuyên bố: « Đây là một chặng đường dài mà chướng ngại vật xuất hiện ở mỗi bước đi, nhưng hôm nay, sự đoàn kết đã chiến thắng ».

Nhưng chặng đường này chưa hẳn đã kết thúc, bởi vì vẫn còn một bước nữa cần phải vượt qua: Buộc các tập đoàn đa quốc gia đóng thuế ở những nơi mà họ thu được nhiều lợi nhuận nhất. Nếu thực hiện được, điều này có thể ngăn chận hoàn toàn các hành vi tạo điều kiện thuận lợi cho việc trốn thuế. »

Theo nhật báo kinh tế Les Echos, cải cách thuế quan của khối 27 nước là thành quả từ thỏa thuận với Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OCDE) vào năm 2020. Bước tiếp theo đó là làm sao phân bổ quyền đánh thuế siêu lợi nhuận của các tập đoàn đa quốc gia ở cấp độ quốc tế, với hy vọng rằng Hoa Kỳ sẽ cùng tham gia. Cải cách này nhằm ngăn chặn việc chuyển tiền lợi nhuận xuyên biên giới của các tập đoàn, chủ yếu là những đại tập đoàn kỹ thuật số, khiến các chính phủ bị thất thoát 100 đến 240 tỷ đô la tiền thuế mỗi năm.