Tòa án Hình sự Quốc tế phát lệnh bắt giữ tổng thống Nga về tội ác chiến tranh

Hôm qua, 17/03/2023, Tòa án Hình sự Quốc tế, trụ sở tại La Haye, thông báo đã phát lệnh bắt giữ tổng thống Vladimir Putin về trách nhiệm của ông trong các tội ác chiến tranh xảy ra từ khi Nga tiến hành chiến tranh xâm lược Ukraina cách đây hơn một năm, đặc biệt là các vụ đày trẻ em Ukraina đến Nga và các vùng bị chiếm đóng. Theo Kiev, hơn 16.000 trẻ em Ukraina đã bị đưa sang Nga kể từ khi bắt đầu cuộc xâm lược ngày 24/022022.

Tổng thống Nga Vladimir Putin tại Matxcơva, Nga, 15/03/2023. © AP - Pavel Bednyakov

Từ La Haye, thông tín viên RFI Stéphanie Maupas tường trình: 

« Đây là kết quả đầu tiên trong cuộc điều tra của Tòa án về Ukraina, bắt đầu từ cách đây 1 năm. Công tố viên của Tòa án, ông Karim Khan nhắm vào tổng thống Nga. Vladimir Putin bị tình nghi đã đày các trẻ em Ukraina đến Nga và đây là một tội ác chiến tranh. Ông cũng bị truy tố về tội đã di tản trái phép nhiều trẻ em Ukraina đến các vùng bị chiếm đóng, đặc biệt là vùng Donbass. 

Vladimir Putin bị truy tố với tư cách là thủ phạm  trực tiếp cũng như là đồng phạm, nhất là với Ủy viên về quyền trẻ em của Nga, bà Maria Lvova Belova.

Các lệnh bắt giữ liên quan đến những sự việc xảy ra từ ngày 24/02/2022, khi bắt đầu cuộc chiến tranh xâm lược của Nga. Đó là các vụ chuyển những trẻ em, nhất là trẻ mồ côi đến Nga, một số đã được nhận làm con nuôi và được cấp quốc tịch Nga. 

Nội dung của các lệnh bắt giữ này không được công bố, nhưng theo giải thích của Tòa án trong một thông cáo, thông tin nói trên được đưa ra nhằm tìm cách ngăn chặn những tội ác tương tự trong tương lai. 

Các lệnh bắt giữ kể từ nay được ban hành, nhưng việc khó nhất là phải làm sao bắt được tổng thống Nga. Matxcơva đã có phản ứng, nhắc lại rằng Nga chưa phê chuẩn hiệp ước thành lập Tòa án Hình sự Quốc tế. » 

Hôm qua, các quan chức cao cấp của Nga, trong đó có phát ngôn viên điện Kremlin Dmitri Peskov, đã bác bỏ lệnh bắt giữ tổng thống Putin, nhắc lại rằng Matxcơva không công nhận thẩm quyền của Tòa án Hình sự Quốc tế. Ngược lại, tổng thống Ukraina Volodymyr Zelensky thì ca ngợi một quyết định “lịch sử” của Tòa án Hình sự Quốc tế. 

Về phản ứng của các nước khác, đối với tổng thống Mỹ Joe Biden, lệnh bắt giữ tổng thống Putin về tội ác chiến tranh là “đúng đắn”. Lãnh đạo ngoại giao Liên Hiệp Châu Âu Joseph Borrel thì cho đây là một “quyết định quan trọng”.