Khủng hoảng cải cách tư pháp Israel: Liên minh cầm quyền chia rẽ, nghiệp đoàn kêu gọi ‘‘tổng đình công’’

Dự án cải cách tư pháp của liên minh cầm quyền cánh hữu và cực hữu Israel bị phản ứng dữ dội trong nước nhiều tháng liên tiếp. Căng thẳng đã lên đến đỉnh điểm. Hôm nay, 27/03/2023, thủ tướng Benjamin Netanyahu dự định ra tuyên bố đình chỉ cải cách, nhưng cuối cùng lại thay đổi ý kiến vì bất đồng trong liên đảng cầm quyền, theo kênh truyền hình Canal 12, được Reuters dẫn lại. 

Biểu tình chống dự án cải cách tư pháp của thủ tướng Israel Benyamin Netanyahu, trước trụ sở Quốc Hội tại Jérusalem, ngày 27/03/2023. AP - Ohad Zwigenberg

Nội bộ liên đảng cầm quyền chia rẽ trầm trọng. Theo một nguồn tin trong đảng Likoud của thủ tướng, và một nguồn tin khác nắm rõ hồ sơ này, bộ trưởng An ninh Quốc gia Itamar Ben-Gvir kiên quyết chống lại việc đình chỉ cải cách. 

Trước đó, hôm qua 26/03, phát ngôn viên Hội đồng An ninh Nhà Trắng, bà Blanche Adrienne Watson, đã bày tỏ ‘‘quan ngại sâu sắc’’ trước nguy cơ ‘‘các giá trị dân chủ’’ bị đe dọa tại Israel và kêu gọi ‘‘các lãnh đạo Israel tìm ra được một thỏa hiệp trong thời gian ngắn nhất’’. Tuyên bố của Mỹ được đưa ra sau khi thủ tướng Israel cách chức bộ trưởng Quốc Phòng ông Yoav Gallanti vì đã đề nghị đình chỉ dự án cải cách tư pháp. 

Tường trình của thông tín viên Michel Paul từ Jérusalem : 

“Phản ứng của phe đối lập Israel rất mạnh mẽ. Lãnh đạo đối lập Yair Lapid khẳng định Liên minh cầm quyền có lập trường chống Do Thái, và thủ tướng Benyamin Netanyahu đang gây nguy hiểm cho đất nước. 

Một lãnh đạo đối lập khác cho rằng Netanyahu đã biến chính phủ thành một trại điên. Thủ tướng Israel đã đưa ra quyết định nhanh hơn dự kiến. Chưa đầy 24 giờ sau khi bộ trưởng Quốc Phòng Yoav Gallanti kêu gọi đối thoại và đình chỉ một tháng dự án cải cách tư pháp.

Thủ tướng quyết định cách chức bộ trưởng bộ Quốc Phòng, sau một cuộc đối  thoại ngắn giữa hai người.  Trong một thông cáo, người đứng đầu chính phủ Israel tuyên bố mất lòng tin đối với Gallant, người đã hành động mà không hỏi ý kiến ​​khi thủ tướng đang công du nước ngoài. 

Phe cực hữu của liên minh cầm quyền hoan nghênh quyết định này. Knesset, tức Quốc Hội Israel, sẽ  phải bỏ phiếu về cuộc cải cách trong những ngày tới. Viên bộ trưởng bị cách chức, hiện vẫn là dân biểu, không cho biết liệu ông có ý định phản đối dự án cải cách này hay không’’. 

Kêu gọi ‘‘tổng đình công’’ 

Nghiệp đoàn lớn nhất Israel, Histadrout, hôm nay kêu gọi ‘‘tổng bãi công’’ toàn quốc ‘‘ngay lập tức’’, nếu chính phủ không đình chỉ dự án cải cách tư pháp. Ông Isaac Herzog, tổng thống Israel - một chức danh chủ yếu mang tính nghi thức- hôm nay một lần nữa kêu gọi đình chỉ dự án này.