Chilê tưởng niệm 50 năm cuộc đảo chính của Pinochet

Chilê ngày 11/09/2023 tổ chức tưởng niệm các nạn nhân trong cuộc đảo chính cách nay 50 năm. Vào ngày 11/09/1973, tướng Augusto Pinochet đã tiến hành đảo chính, lật đổ tổng thống Salvador Allende, cho ném bom vào dinh tổng thống, cung điện La Moneda.

Ảnh cố tổng thống Chilê Salvador Allende được một người biểu tình giương cao tại Santiago (Chilê) ngày 10/09/2023. AP - Matias Basualdo

Chế độ độc tài Pinochet kéo dài 17 năm, khiến hàng ngàn người bị lưu đày, tra tấn và giam cầm vì lý do chính trị. Có hơn 3.200 người thiệt mạng, và gần 1.200 người mất tích.

Từ Santiago, thông tín viên Naïla Derroisné cho biết thêm về bối cảnh hiện tại trong nước :

Cách đây vài tuần, một cuộc biểu tình của phe cực hữu đã diễn ra để phản đối đương kim tổng thống Gabriel Goriz. Trong số những người tham gia biểu tình, có nhiều người ủng hộ Pinochet và cả những người khác.

“Tôi không phải là người hâm mộ Pinochet, nhưng tôi thừa nhận rằng ông ấy đã làm những gì cần phải làm vào thời điểm đó, những điều cần thiết cho đất nước. »

Pedro, khoảng 30 tuổi, là một trong những người thuộc thế hệ này biện minh cho cuộc đảo chính : « Vào thời điểm đó, lạm phát rất cao, đó là một vấn đề và mọi người chán nản khi phải xếp hàng mua bánh mì, một kg đường hoặc thậm chí là nửa kg đường. »

Về chế độ độc tài đã kéo dài 17 năm, Pedro xuống giọng : « Khi xẩy ra đảo chính, có cả những điều tốt lẫn điều xấu. Đã có rất nhiều điều tồi tệ xẩy ra  ở đất nước này, nhưng nó cũng dẫn đến nhiều thay đổi. Nền kinh tế tăng trưởng, tỷ lệ phạm tội giảm. »

Tình hình hiện nay của Chilê cũng giúp biện minh cho việc giảm nhẹ vai trò của chế độ quân sự độc tài thời đó. Nhà phân tích chính trị Marta Lagos giải thích : « Có một mối liên hệ (giữa vai trò của chế độ quân sự) với nền kinh tế và hiện tại nền kinh tế đang bị suy yếu. Ngoài ra, còn có mối liên hệ với an ninh và hiện tại cảm giác bất an đang được thấy rõ, nên những lời hứa về an ninh của chế độ độc tài đánh thức các hoài niệm. »

Ngày nay, 2/3 người dân Chilê cho rằng sự chia rẽ do chế độ độc tài tạo ra vẫn còn tồn tại trong xã hội.